Việt Nam sẽ tận dụng được 80% cơ hội trong CPTPP
Trong Hội thảo CPTPP: Cơ hội và Thách thức đối với doanh nghiệp Việt Nam diễn ra sáng nay 28/11/2018 tại Hà Nội, ông Ngô Chung Khanh, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) cho biết, có 6 nước phê chuẩn đầu tiên là Mexico, Nhật Bản, Singapore, New Zealand, Canada, Australia.
Việt Nam phê chuẩn vào ngày 12/11/2018 và thông báo cho New Zealand vào 15/11. Hiệp định sẽ có hiệu lực với Việt Nam vào ngày 14/1/2019
Về cơ hội cho Việt Nam, ông Ngô Chung Khanh cho biết với CPTPP, Việt Nam sẽ tận dụng được 80% cơ hội trong CPTPP, đặc biệt là tại các thị trường lớn. Lần đầu tiên Việt Nam cam kết cắt giảm gần 100% dòng thuế, cam kết đối với hoạt động mua sắm công, cam kết đối với lĩnh vực doanh nghiệp Nhà nước...
Ông Ngô Chung Khanh nêu rõ, doanh nghiệp Việt Nam cần phải tận dụng các cơ hội mà Hiệp định CPTPP mang lại về ưu đãi thuế, cải cách thể chế để mở rộng thị trường. Nhưng quan trọng hơn, doanh nghiệp cần phải đào được “mỏ vàng” ngay trong nước, đó là tận dụng được thị trường đầy tiềm năng với hơn 90 triệu dân mà rất nhiều doanh nghiệp nước ngoài đang “nhòm ngó”.
Bởi theo Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên, xoài Nhật Bản, thanh long Đài Loan có giá cao ngất ngưởng nhưng vẫn "cháy hàng" ở thị trường Việt Nam, trong khi Việt Nam có rất nhiều mặt hàng chất lượng cao lại đem đi xuất khẩu hết.
Nhiều người Việt Nam có nhu cầu về hàng chất lượng cao và rất nhiều mặt hàng Việt Nam xuất khẩu được thị trường thế giới đón nhận, trong khi đó, Việt Nam lại đi nhập các mặt hàng mà mình mang đi xuất khẩu. Do đó, “doanh nghiệp Việt Nam cần quay lại đấu tranh để giành lại thị trường từ các đối thủ cạnh tranh nước ngoài. Chúng ta đang ngồi trên đống vàng nhưng chúng ta chưa tận dụng được nó", Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên nhấn mạnh.
Bên cạnh những cơ hội về thương mại, kinh tế, Phó Vụ trưởng Vụ chính sách thương mại đa biên cũng cho biết, không chỉ Việt Nam mà nhiều nước đang tận dụng các hiệp định FTA trong nông nghiệp. Điển hình như nhiều công ty Nhật sang Việt Nam làm nông nghiệp rồi xuất khẩu lại chính quốc.
"Ngày càng nhiều công ty Nhật Bản đến Việt Nam đầu tư làm nông nghiệp để tận dụng các FTA, sau đó họ xuất khẩu trở lại chính quốc. Người Nhật trồng bưởi, nuôi gà ở Nghệ An, trồng rau quả sạch ở Lâm Đồng rồi xuất khẩu trở lại Nhật Bản", ông Ngô Chung Khanh nói.
Từ thực tế trên, ông Ngô Chung Khanh nhấn mạnh tới sự cần thiết phải thay đổi tư duy quản lý và kinh doanh, không chỉ chăm chăm đi xuất khẩu mà còn phải chú trọng tới cả đáp ứng nhu cầu trong nước và cạnh tranh với các doanh nghiệp ngoại ngay trên "sân nhà".
Thiếu liên kết, doanh nghiệp sẽ khó thu lợi từ CPTPP
Theo quy định của CPTPP, mức thuế suất xuất nhập khẩu bình quân áp dụng cho các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu sang các thị trường CPTPP sẽ giảm từ 1,7% xuống 0,2%. Điều đáng lo ngại là các doanh nghiệp nước ngoài sẽ nhanh chân hơn doanh nghiệp trong nước trong việc hưởng lợi từ các ưu đãi thuế quan từ CPTPP, khi họ có đủ tiềm lực để giải quyết các vấn đề mà doanh nghiệp Việt Nam đang gặp phải. Bởi nhìn thẳng vào sự thật, tiềm lực của các doanh nghiệp trong nước còn rất yếu, liên kết với nhau rất kém.
Theo ông Đinh Trọng Thịnh, đại diện Học viện Tài chính, thách thức với doanh nghiệp đã được nhắc đến rất nhiều, nhưng thách thức lớn nhất hiện nay là doanh nghiệp phải tự nhận diện được các thách thức và cơ hội của hội nhập CPTTP cho chính doanh nghiệp mình. Bởi nếu không nhận thức đầy đủ thì doanh nghiệp không thể tự đổi mới mình, không có tầm nhìn và phương thức để ứng phó.
“Nhiều ý kiến khẳng định vai trò của cơ quan nhà nước, nhưng chúng tôi cho rằng, doanh nghiệp phải nhận thức đầy đủ. Việc một doanh nghiệp đơn lẻ tự mình đứng vững trong CPTPP là rất khó. Do vậy, liên kết các doanh nghiệp trong cùng ngành hàng là bài toán căn cơ để giải quyết vấn đề. Đây vốn là điểm yếu của doanh nghiệp Việt trong các năm qua. Các doanh nghiệp vẫn “đơn thương độc mã” trong hội nhập”, ông Đinh Trọng Thịnh nói.
Cũng theo ông Thịnh, để tận dụng cơ hội từ CPTPP, khối doanh nghiệp trong nước phải xây dựng chiến lược dài hạn, liên kết mới có thể giúp nhau tham gia vào chuỗi giá trị, trong đó doanh nghiệp lớn dẫn dắt các doanh nghiệp nhỏ vào chuỗi giá trị của mình. Nếu không sẽ mất cơ hội, trước khi các doanh nghiệp nước ngoài vào hưởng lợi tại Việt Nam.
Tiến sỹ Huỳnh Thanh Điền - Thành viên nhóm Tư vấn chính sách phát triển công nghiệp hỗ trợ TP Hồ Chí Minh khuyến nghị, các doanh nghiệp phải nâng cao năng lực thâm nhập hàng hóa, phát triển kinh doanh ra bên ngoài bằng việc cải tiến công nghệ, quản lý chất lượng sản phẩm đạt tiêu chuẩn quốc tế với giá cả cạnh tranh, tích hợp vào chuỗi cung ứng toàn cầu.
Đồng thời phải nâng cao năng lực phòng vệ trước sự thâm nhập hàng hóa, sự cạnh tranh với các doanh nghiệp nước ngoài thông qua đẩy mạnh liên kết sản xuất, xây dựng mạng lưới phân phối nội địa vững chắc.
Để thực hiện được định hướng đó, cần đến sự nỗ lực của bản thân mỗi doanh nghiệp, sự liên kết chặt chẽ giữa doanh nghiệp nội địa thông qua vai trò của các hiệp hội ngành nghề, cũng như những nỗ lực tạo lập môi trường kinh doanh thuận lợi từ chính sách nhà nước, tăng cường thông tin chính sách giúp doanh nghiệp giảm thiểu các rủi ro từ chính sách pháp luật.