Thái Lan: Hạn hán và đồng Bath Thái tăng cao khiến xuất khẩu gạo điêu đứng

Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan (TREA) dự báo lượng gạo xuất khẩu của Thái Lan trong năm 2020 sẽ chỉ đạt 7,5 triệu tấn, chạm mức thấp nhất kể từ năm 2013. Nguyên nhân chủ yếu do thiếu hụt nguồn cung nội địa và đồng Bath Thái tăng cao.

Ông Chookiat Opgaswongse, Chủ tịch danh dự Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan (TREA), cho biết các nhà xuất khẩu gạo nước này đã lạc quan khi đưa ra  dự báo xuất khẩu được 7,5 triệu tấn gạo. Xuất khẩu gạo của Thái Lan sụt giảm chủ yếu do tình trạng hạn hán kéo dài tại nước này khiến nguồn cung bị hạn chế, đẩy giá tăng cao. Đồng thời, đồng Bath Thái tăng giá khiến giá gạo xuất khẩu Thái Lan kém cạnh tranh hơn so với các quốc gia khác như Việt NamẤn Độ.  

Với mức tăng giá gần 9%, đồng Bath Thái là một trong những đồng tiền Châu Á tăng giá cao nhất trong năm 2019; hiện đồng Bath Thái đang tiệm cận mức cao nhất kể từ năm 2014. Kể từ đầu năm 2020 đến nay, giá gạo 5% tấm xuất khẩu của Thái Lan liên tục được giữ ở mức cao và cao hơn khoảng 75 USD/tấn so với loại gạo cùng phẩm cấp của Việt Nam.

Hoạt động canh tác lúa gạo của Thái Lan hiện đang chịu ảnh hưởng tiêu cực khi có đến 18 tỉnh của nước này, bao gồm nhiều khu vực canh tác lúa gạo lớn, chịu tác động từ hạn hán. Theo dự báo của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), sản lượng gạo của Thái Lan trong năm 2020 sẽ đạt 18,5 triệu tấn, giảm 9% so với năm 2019.

Trong năm 2019, xuất khẩu gạo của Thái Lan chỉ đạt 7,8 triệu tấn, giảm mạnh so với mức 11,2 triệu tấn của năm 2018. Đây là năm thứ hai liên tiếp, xuất khẩu gạo của Thái Lan sụt giảm kể từ khi nước này xuất khẩu kỷ lục 11,6 triệu tấn gạo vào năm 2017.

Ông Chookiat Opgaswongse cũng cho biết một trong những nguyên nhân khiến xuất khẩu gạo Thái Lan sụt giảm là do sản phẩm gạo của nước này đang dần mất sức cạnh tranh, Thái Lan chưa chú trọng nhiều đến việc phát triển giống gạo nhằm đáp ứng các thay đổi của thị trường. Thái Lan đã xuất khẩu các giống gạo giống nhau trong suốt 30 năm qua. Trong khi đó, các nước xuất khẩu gạo khác như Việt Nam đã phát triển các giống gạo của riêng mỗi năm để đáp ứng nhu cầu của thị trường.

Bên cạnh đó, chất lượng gạo của Thái Lan đã giảm do biến đổi khí hậu cũng như việc thay đổi phương thức canh tác. Do thiếu lao động, nông dân lựa chọn sử dụng máy móc và hóa chất, và điều này tác động đến hương vị của gạo Thái Lan, theo ông Chookiat Opgaswongse.

Gạo Hom Mali hiện được coi là sản phẩm chủ lực của các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan trong bối cảnh gạo trắng Thái chịu cạnh tranh mạnh mẽ với gạo trắng Việt Nam. 

Quang Đặng (Tổng hợp)