Trong báo cáo của chính phủ gửi tới Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc Trung Quốc (NPC) vào ngày 22/5, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường đã khẳng định Trung Quốc sẽ theo đuổi chính sách tự do hoá thương mại, đầu tư toàn cầu, tăng cường hợp tác kinh tế và thương mại với các nước khác nhằm đạt được các lợi ích chung.
Báo cáo của Thủ tướng Lý Khắc Cường cũng cho biết “Trung Quốc sẽ chủ động tham gia việc cải tổ Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và tiến tới việc ký kết Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP), đồng thời đẩy nhanh tiến trình đàm phán các hiệp định tự do thương mại với Nhật Bản và Hàn Quốc”.
Đồng thời, Thủ tướng Lý Khắc Cường cũng nhấn mạnh Trung Quốc sẽ nỗ lực hợp tác với Hoa Kỳ để thực thi các cam kết đã đề ra trong thoả thuận thương mại giai đoạn 1 giữa hai nước.
Các tuyên bố của Thủ tướng Lý Khắc Cường được đưa ra trong bối cảnh mối quan hệ giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc đã xuống mức thấp nhất trong thời gian gần đây khi hàng loạt bất đồng giữa hai quốc gia nổ ra từ tranh cãi về nguồn gốc của đại dịch Covid-19, rào cản tiếp cận thị trường tài chính, siết chặt nguồn cung chip điện tử đối với tập đoàn công nghệ Huawei (Trung Quốc) và Luật an ninh quốc gia mới đối với Hồng Kông (Trung Quốc).
Thỏ thuận thương mại giai đoạn 1 Hoa Kỳ - Trung Quốc vốn được ký hồi giữa tháng 1/2020 và được kỳ vọng sẽ giúp hạ nhiệt cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới sau gần 2 năm kéo dài, khiến hoạt động thương mại trên toàn cầu chịu tác động tiêu cực. Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã công khai tuyên bố thoả thuận thương mại giai đoạn 1 không còn là trọng tâm ưu tiên hàng đầu của Hoa Kỳ trong việc định hình quan hệ giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc.
Đồng thời, Hoa Kỳ được cho là đang chuẩn bị các phương án trên nhiều mặt trận để trừng phạt Trung Quốc với cáo buộc nước này phải chịu trách nhiệm về sự bùng phát của đại dịch Covid-19 trên toàn cầu. Giới chuyên gia nhận định Trung Quốc hiện gặp nhiều khó khăn để có thể thực hiện các cam kết đã đề ra trong thoả thuận thương mại giai đoạn 1 trong bối cảnh Trung Quốc đứng trước nhiều thách thức kinh tế nghiêm trọng vì đại dịch Covid-19.
Nhiều quốc gia trên thế giới cũng đang cân nhắc việc tái định hình các chuỗi cung ứng cũng như đánh giá lại mỗi quan hệ kinh tế với Trung Quốc sau khủng hoảng đại dịch Covid-19.
Trong phiên họp báo ngày 21/5, phát ngôn viên của NPC khẳng định “duy trì mối quan hệ ổn định và phát triển giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc là điều mong muốn của người dân Trung Quốc lẫn Hoa Kỳ”. Tuy nhiên, phát ngôn viên của NPC cũng nhấn mạnh nếu như Hoa Kỳ triển khai chiến tranh lạnh với Trung Quốc thì nước này sẽ hành động lại.
