Phiên họp đại hội đồng cổ đông thường niên 2018 của Công ty cổ phần Vinacafé Biên Hòa đưa ra nhiều chỉ tiêu về doanh thu, lợi nhuận, tỷ lệ đóng góp của các nhóm sản phẩm chủ lực… Nhưng điều cổ đông quan tâm đã được đền đáp trên cả mức hào phóng: Mức tạm ứng cổ tức bằng tiền mặt với tỷ lệ 660%, tương đương 66.000 đồng một cổ phiếu, ngay lập tức đã trở thành mức cổ tức kỷ lục trên thị trường chứng khoán.
Đặc biệt hơn, Đại hội Cổ đông vừa thông qua kế hoạch doanh thu thuần năm 2018 từ 3.100 đến 3.300 tỷ đồng, giảm khoảng 5% so với năm trước. Vậy tiền ở đâu ra? Thực ra cũng chẳng có gì lạ, mặc dù kế hoạch doanh thu giảm, song lợi nhuận sau thuế lại được doanh nghiệp đặt ở mức khá cao, lên khoảng 450-500 tỷ đồng - là mức lợi nhuận kỷ lục kể từ khi Vinacafé Biên Hòa thành lập cách đây nửa thế kỷ.
Căn cứ để Vinacafé Biên Hòa đặt kế hoạch lợi nhuận kỷ lục là sự thay đổi mô hình bán hàng. Những năm trước, Công ty tiếp cận khách hàng thông qua hơn 300 nhà phân phối, nay chuyển sang tận dụng hệ thống phân phối của công ty mẹ - Masan Consumer, để tăng độ phủ cho sản phẩm.
Căn cứ thứ hai là sự tăng trưởng đột biến của mặt hàng nước tăng lực. Năm 2017, mặt hàng này đóng góp hơn 1.200 tỷ doanh thu cho Vinacafe Biên Hòa, tăng trên 50% so với năm 2016 và lợi nhuận gộp cao hơn 12% so với sản phẩm cà phê.
Bước đột phá này thật trớ trêu lại bắt nguồn từ sự sụt giảm của mặt hàng chủ lực là cà phê liên tiếp trong 4 năm gần đây. Năm 2014 doanh thu từ cà phê đạt 2.252 tỷ đồng; 2015 đạt 2.128 tỷ đồng; 2016 đạt 2.103 tỷ đồng; và 2017 có sự sụt giảm rất mạnh, xuống 1.710 tỷ đồng.
Đây là tình trạng chung của Trung Nguyên, Nestle Việt Nam hay các công ty cà phê khác, tiêu thụ mặt hàng này đã đến điểm bão hòa. Sự khủng hoảng tiêu thụ cà phê gây sức ép buộc Vinacafe Biên Hòa phải chuyển hướng, và mặt hàng nước tăng lực ra đời được đánh giá là kết quả của sự “cùng tắc biến”.
Nhìn trên tổng thể, mọi ngành hàng, mọi doanh nghiệp đều như vậy. Coca hay Pepsi khi mới vào Việt Nam cũng dốc toàn lực vào mặt hàng chính; nhưng đến thời điểm nước có gas bão hòa, Coca có thêm nước tinh khiết Dasani; Pepsi có Aquafina…
