Khó khăn đã quá
lớn
Trong 2 tháng 7 và 8/2013 vừa
qua, xuất khẩu than đạt quá thấp, cả Tập đoàn xuất khẩu than chưa được 300 ngàn tấn/tháng. Vấn đề
này dư luận cũng đã bàn nhiều về việc Chính phủ đột ngột tăng thuế xuất khẩu than từ 10% lên 13%
khiến cho nhiều hợp đồng mua than bị đình trệ. Từ tháng 9, Chính phủ đã điều chỉnh thuế xuất khẩu
xuống mức 10%. Nhưng nhiều chuyên gia nhận định, thời gian đã quá trễ cho năm kế hoạch 2013. Do
vậy, hiện nay lượng than tồn kho đã lên tới 7,9 triệu tấn. Nếu cứ theo tình hình này, dự kiến kết
thúc năm, lượng than tồn kho có thể lên đến gần 10 triệu tấn. Tập đoàn phải chỉ đạo một số đơn vị
kho vận mở rộng kho để cố gắng bằng mọi giá, duy trì sản xuất đảm bảo việc làm cho người lao động,
nhất là đội ngũ thợ lò.
Theo tổng hợp tình hình sản xuất,
tháng 8/2013, toàn Tập đoàn sản xuất 2,8 triệu tấn than nguyên khai, bóc 14 triệu mét khối đất đá,
đào 27.000 mét lò, trong đó có 3.800 mét lò xây dựng cơ bản. Tuy nhiên, công tác tiêu thụ chỉ đạt
1,9 triệu tấn, trong đó chủ yếu là than bán trong nước, than xuất khẩu chỉ đạt 280.000 tấn. Riêng
trong tháng 7, xuất khẩu chỉ đạt 235.000 tấn. Dự kiến, tháng 9/2013, toàn Tập đoàn điều hành sản
xuất 3,2 triệu tấn than nguyên khai, tiêu thụ phấn đấu đạt 2,9 triệu tấn.
Theo đánh giá của lãnh đạo Tập
đoàn, mặc dù Tập đoàn đã sớm có nhìn nhận, đánh giá về tình hình kinh tế - xã hội của đất nước khi
xây dựng kế hoạch SXKD, song vẫn không lường hết được diễn biến và sức tác động ghê gớm của tình
trạng suy thoái kinh tế thế giới và trong nước mà trực tiếp là thị trường tiêu thụ than và các sản
phẩm khoáng sản khác. Trong nước, các hộ tiêu thụ lớn như: điện, xi măng, vật liệu xây dựng… đều
giảm sản xuất, dẫn đến lượng tiêu thụ than trong nước giảm. Tuy nhiên, theo các chuyên gia kinh tế,
tình trạng than tồn kho và những khó khăn trước mắt của Vinacomin chỉ là tạm thời. Để đảm nhận tốt
vai trò là một trong ba trụ cột an ninh năng lượng quốc gia đòi hỏi Tập đoàn phải có những bước đột
phá mới đảm bảo đủ sản lượng than cho quy hoạch điện VII mà Chính phủ đã phê
duyệt.
Nắm tay nhau vượt
khó
Để cán bộ công nhân hiểu được
những khó khăn, có thái độ và hành động ứng xử đúng, Đảng ủy, Hội đồng thành viên, Ban điều hành
Tập đoàn đã có nghị quyết để quán triệt trong đảng viên, CNCB từ cơ quan Tập đoàn cho đến các đơn
vị thành viên; đồng thời phân công lãnh đạo đến từng đơn vị để tuyên truyền tới cán bộ, đảng viên,
thợ lò và người lao động. Thực tế trên cũng "buộc" Tập đoàn phải giảm sản lượng, cắt giảm quyết
liệt chi phí và những hạng mục đầu tư chưa thực sự cấp bách, san sẻ việc làm, giảm thu
nhập…
Vinacomin đã vận động toàn thể
người lao động phát huy tinh thần "Kỷ luật và đồng tâm" cùng nhau vượt khó được đông đảo CNCB hưởng
ứng và đồng thuận. Đồng thời Vinacomin đồng loạt triển khai nhiều giải pháp điều hành linh hoạt để
sản xuất phù hợp với tiêu thụ. Tại các đơn vị đã triển khai giảm bóc đất đá, thực hiện các giải
pháp giảm ngày làm việc, bố trí làm việc luân phiên, giải quyết cho người lao động nghỉ phép, giảm
và dừng hẳn thuê ngoài.
Vinacomin đã triển khai nhiều
giải pháp tiết giảm chi phí sản xuất, tiết kiệm nguyên, nhiên vật liệu, vật tư, động lực… nhằm tối
đa đảm bảo thu nhập cho người lao động. Về tiết kiệm điện năng, Vinacomin áp dụng các giải pháp để
giảm các tổn hao kỹ thuật trong khâu phân phối và cung cấp điện năng như đưa điện áp truyền tải cao
đến gần hơn các cực phụ tải; thiết bị tự động điều chỉnh điện áp dưới tải, các biến áp tự chỉnh áp;
hạn chế vận hành các trạm bơm nước vào giờ cao điểm, ưu tiên vận hành bơm nước vào giờ thấp điểm;
thay động cơ không đồng bộ có tải thấp bằng động cơ có công suất bé hơn; lắp đặt biến tần, khởi
động mềm cho các động cơ điện…
Trong những tháng cuối năm này,
Vinacomin chỉ đạo các đơn vị tiếp tục kiểm soát chặt chẽ sản xuất, tập trung đào lò, củng cố thiết
bị; đẩy mạnh tiêu thụ những loại than còn đang tồn kho lớn; khuyến khích các đơn vị tăng sản lượng
tiêu thụ so với kế hoạch điều hành đồng thời ưu tiên tiêu thụ than của các đơn vị có giá thành
thấp, nhằm đảm bảo cân đối tài chính trong Tập đoàn. Tăng cường công tác kiểm soát chất lượng, số
lượng giao cho khách hàng để tránh tối đa những khiếu nại. Vinacomin chỉ đạo các đơn vị chỉ sản
xuất các loại than cám từ 6b trở lên, không sản xuất các chủng loại than có phẩm cấp thấp. Ngoài
ra, Vinacomin cũng quan tâm đặc biệt đến công tác an toàn lao động. Tập trung kiểm tra, đôn đốc
công tác an toàn. Tiếp tục phối hợp với các cơ quan địa phương thực hiện tốt quản lý khai thác, bảo
vệ ranh giới mỏ, đảm bảo an ninh trong quản lý khai thác, chế biến, vận chuyển và tiêu thụ
than.
Với nhiều giải pháp đồng bộ, thợ
mỏ đang thực sự nắm tay nhau bước qua giai đoạn khó khăn nhất của cuộc khủng hoảng kinh
tế.
Cần sự chung tay từ nhiều
phía
Khó khăn của Vinacomin đã quá
lớn. Theo nhiều chuyên gia, một mình Vinacomin không thể giải quyết được hết mọi vấn đề. Cần phải
có sự chung tay, giúp sức của cả hệ thống chính trị. Vấn đề đặt ra là muốn tháo gỡ thì giá than
phải bán theo giá thị trường. Mặt khác, ngành than phải tìm mọi cách tăng cường hàm lượng xuất
khẩu, đẩy mạnh tiêu thụ lượng than có nhiệt lượng thấp và đầu tư cơ giới hóa đẩy mạnh năng suất,
người lao động hầm lò được quan tâm, chăm lo hơn nữa. Về phía nhà nước, Chính phủ cũng cần hỗ trợ
bằng nhiều cách như phát hành trái phiếu, vốn ODA hoặc các nguồn vốn khác để ngành than đầu tư xây
dựng các mỏ than mới, mở rộng các mỏ than cũ, phát triển các nhà máy nhiệt điện mà Chính phủ giao
cho trong tổng sơ đồ điện 7 đến năm 2020 là than phải đáp ứng 65 triệu tấn. Ngoài ra, Chính phủ
cùng các bộ, ngành cho phép giảm các loại thuế, phí. Đặc biệt là Bộ Tài nguyên và Môi trường, tạo
mọi điều kiện thuận lợi cấp đầy đủ giấy phép theo chủ trương của Chính phủ để ngành than triểu
khai, mở rộng, thăm dò khai thác…