Cơ quan Điện lực Trung ương Ấn Độ (CEA) cho biết có tới 61 trong số 135 nhà máy nhiệt điện than của nước này có nguồn cung cấp than chỉ đủ dùng trong hai ngày hoặc thấp hơn. Tính đến ngày 4/10, dự trữ than tại 16 nhà máy nhiệt điện than với tổng công suất 17.475 MW đã giảm xuống mức 0 ngày.

45 nhà máy khác với tổng công suất đạt 59.790 MW đang hoạt động với lượng than chỉ đủ phục vụ sản xuất trong 2 ngày. Mức khuyến nghị dự trữ than cho nhiệt điện than của Chính phủ Ấn Độ là 14 ngày hoạt động.  Nhiệt điện than hiện cung cấp gần 54% tổng sản lượng điện của Ấn Độ.

Dự trữ than
 Mức dữ trữ than theo số ngày hoạt động của các nhà máy nhiệt điện than tại Ấn Độ và Trung Quốc liên tục giảm kể từ hồi tháng 6 đến đây (Đồ hoạ: Bloomberg)

Tình huống hiện nay được CEA mô tả là “cực kỳ nghiêm trọng”. Khủng hoảng thiếu hụt than của Ấn Độ hiện nay chủ yếu do nhu cầu sử dụng điện năng tăng vọt khi nước này tái mở cửa lại nền kinh tế nhưng nguồn cung than suy giảm. Nhu cầu sử dụng điện tại Ấn Độ trong tháng 8 vừa qua đã tăng tới hơn 16% so với mức cùng kỳ năm 2019 – thời điểm đại dịch Covid-19 chưa bùng phát. Bên cạnh đó, số lượng hộ gia đình sử dụng điện tại nước này đã tăng mạnh thêm 28,2 triệu hộ trong giai đoạn vừa qua.

Bộ trưởng Năng lượng Ấn Độ Raj Kumar Singh cho biết “Nhu cầu sử dụng điện của Ấn Độ đã đạt 200 GW trong giai đoạn phong toả vì đại dịch Covid-19 và mức nhu cầu đang neo ở quanh mức 170 – 180 GW. Tôi cho rằng nhu cầu sử dụng điện năng sẽ tiếp tục tăng lên gần ngưỡng 200 GW. Thông thường, nhu cầu sử dụng điện tại Ấn Độ thường giảm trong nửa cuối tháng 10 khi nhiệt độ trở nên mắt mẻ hơn. Tuy nhiên, nhu cầu sử dụng năng lượng đang đối mặt với nhiều tình huống không chắc chắn”.

Trong khi đó, lượng than tồn trữ tại các nhà máy nhiệt điện Ấn Độ liên tục có xu hướng sụt giảm xuyên suốt quý 2 vừa qua. Đồng thời, tình trạng mưa kéo dài liên tục trong quý 3 tại các khu vực khai thác than chính của nước khiến hoạt động khai thác, vận chuyển và tái bổ sung kho dự trữ gặp nhiều khó khăn.

Tình trạng giá than quốc tế liên tục tăng cao kỷ lục và các tắc nghẽn vận chuyển quốc tế cũng buộc nhiều nhà máy nhiệt điện tại Ấn Độ giảm nhập khẩu than do gánh nặng chi phí. Giá than nhập khẩu từ Indonesia, nhà cung ứng than lớn nhất cho Ấn Độ, đã tăng từ 60 USD/tấn trong tháng 3 lên 200 USD/tấn trong tháng 9 vừa qua. Mặc dù là quốc gia có trữ lượng than lớn thứ 2 thế giới nhưng Ấn Độ cũng là quốc gia nhập khẩu than lớn thứ 4 thế giới.

Hiện Chính phủ Ấn Độ đã yêu cầu các nhà máy nhiệt điện có sở hữu mỏ than riêng phải tăng cường sản lượng khai thác để vừa đáp ứng nhu cầu sản xuất điện của chính các nhà máy đó vừa có lượng than dư thừa cho các nhà máy khác. Đồng thời, Bộ Năng lượng Ấn Độ cũng đang triển khai việc khai thác một số mỏ than mới.

Giới quan sát nhận định nếu như Ấn Độ không sớm khắc phục tắc nghẽn nguồn cung than nội địa thì các nhà máy điện nước này buộc phải tăng cường nhập khẩu than với chi phí cao hoặc ngưng hoạt động, gây ra tình trạng mất điện diện rộng như Trung Quốc hiện nay. Điều này sẽ tác động tiêu cực đến đà phục hồi kinh tế của Ấn Độ cũng như thế giới.