Ông Lương Hoàng Thái - Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên trả lời báo chí bên lề Hội nghị của các Quan chức Kinh tế Cao cấp (SEOM) trù bị cho Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế ASEAN hẹp lần thứ 26 (AEM hẹp 26)
Ông Lương Hoàng Thái - Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên trả lời báo chí bên lề Hội nghị của các Quan chức Kinh tế Cao cấp (SEOM) trù bị cho Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế ASEAN hẹp lần thứ 26 (AEM hẹp 26)

PV: Thưa ông, ông đánh giá thế nào về kết quả Hội nghị SEOM ASEAN ngày 8/3?

Vụ trưởng Lương Hoàng Thái: Cuộc họp các quan chức cao cấp của ASEAN lần này thì không phải là một cuộc họp độc lập, mà là một cuộc họp trù bị chuẩn bị nội dung cho Hội nghị Bộ trưởng. Chính vì vậy mà cuộc họp không đưa ra các quyết định cuối cùng, mà chỉ đưa ra các vấn đề để báo cáo lên Hội nghị Bộ trưởng.

Tại Hội nghị lần này, chúng ta đã cùng các nước thống nhất tất cả các nội dung được đưa lên báo cáo Bộ trưởng quyết định, trong đó đặt trọng tâm vào một số nội dung quan trọng nhất, đó là ưu tiên của Việt Nam trong hợp tác ASEAN ở lĩnh vực kinh tế.

Thứ hai là những vấn đề còn lại mà ASEAN cần giải quyết trong chương trình từ nay đến cuối năm trong lĩnh vực kinh tế.

Và thứ ba là đối phó với một số vấn đề thách thức mới phát sinh trong hoàn cảnh gần đây, đặc biệt là vấn đề dịch bệnh và tác động nó như thế nào đối với chuỗi cung ứng trong ASEAN.

Với cả 3 nội dung này thì các nước đã thảo luận và đi đến nhất trí những kết quả để báo cáo lên Bộ trưởng ra quyết định cuối cùng.

PV: Thưa ông, với 13 sáng kiến của Việt Nam trong năm Chủ tịch ASEAN 2020, ông đánh giá thế nào về các ý kiến của các quốc gia thành viên ASEAN? Và đâu sẽ là những sáng kiến trọng tâm trong năm 2020 khi Việt Nam là Chủ tịch ASEAN?

Vụ trưởng Lương Hoàng Thái: Việt Nam đã đề xuất một số lượng khá lớn các sáng kiến so với năm trước đây, thể hiện quyết tâm thúc đẩy những ưu tiên trong hợp tác ASEAN trong cả năm.

Về cơ bản là tất cả những sáng kiến này đều đã được các nước ASEAN thảo luận và nhất trí thông qua. Riêng có một sáng kiến là do lịch họp nhóm công tác sau, do đó sẽ cần thảo luận tiếp một số nội dung chi tiết, nhưng mà cũng thông qua về mặt nguyên tắc, chỉ còn một số vấn đề kỹ thuật chờ nhóm công tác đó làm việc cụ thể.

Như vậy, về cơ bản tất cả các sáng kiến chúng ta đều đã được kiến nghị lên Bộ trưởng để thông qua, trong đó quan trọng nhất mà cả nước thể hiện quan tâm đó chính là việc thúc đẩy thương mại nội khối ASEAN.

Trong tiến trình chung giữa các nước ASEAN thực hiện xây dựng Cộng đồng kinh tế ASEAN, việc tăng cường thương mại và đầu tư giữa các nước trong khu vực có ý nghĩa then chốt và năm nay là năm mà chúng ta cần phải đặt những tiền đề cho việc rà soát lại toàn bộ những ưu tiên xây dựng cộng đồng kinh tế ASEAN đó.

Chính vì vậy, Việt Nam đã đưa ra sáng kiến làm thế nào đưa ra định hướng cho rà soát đó để ASEAN tăng cường được thương mại nội khối của mình. Và sáng kiến này được các nước ASEAN quan tâm nhất, đánh giá cao.

Ngoài ra cũng có một số sáng kiến để ASEAN có thể đối phó với thách thức của thời kỳ mới, ví dụ như lĩnh vực thương mại điện tử hay những thay đổi do cách mạng 4.0 gây ra. Đây là những cái mà đánh giá rất cao nỗ lực của Việt Nam.

Đề xuất của đoàn Việt Nam về hành động chung nhằm duy trì chuỗi cung ứng, ứng phó với dịch Covid-19 nội khối ASEAN được đưa ra ngay trong tối 7/3
Đề xuất của đoàn Việt Nam về hành động chung nhằm duy trì chuỗi cung ứng, ứng phó với dịch Covid-19 nội khối ASEAN được đưa ra ngay trong tối 7/3

PV: Trong bối cảnh dịch Covid-19 đang diễn ra hiện nay thì mới đây, ngay trong tối qua, đoàn Việt Nam mình đã có những đề xuất về tuyên bố chung, về hành động cụ thể của ASEAN để ứng phó với dịch bệnh. Ông đánh giá thế nào về các đề xuất từ phía Việt Nam và các nước ASEAN ủng hộ ra sao đối với đề xuất này?

Vụ trưởng Lương Hoàng Thái: Hiện nay, chúng ta đều biết là thế giới đang có những thay đổi rất nhanh chóng, mà một trong những vấn đề cấp thiết mà chúng ta phải đối phó đó là dịch bệnh Covid-19. Tại tất cả các Hội nghị Bộ trưởng, các Bộ trưởng đều đưa ra những ý tưởng về việc xử lý vấn đề phát sinh.

Trong hội nghị lần này thì có một số vấn đề được xác định theo kiến nghị của chúng ta. Thứ nhất, đó là dịch bệnh đang diễn ra như vậy thì tác động như thế nào về lĩnh vực kinh tế trong hội nhập ASEAN, đặc biệt là những chuỗi cung ứng trong ASEAN, tránh việc một nước phụ thuộc vào duy nhất một chuỗi cung ứng nên có vấn đề gì xảy ra là không có khả năng đối phó? Chúng ta cần phải đa dạng hoá những chuỗi cung ứng đó và những sáng kiến hội nhập ASEAN giúp chúng ta rất nhiều trong chuyện này.

Chúng ta đã đưa ra sáng kiến như vậy, và về cơ bản là các nước ASEAN, tất nhiên là cần phải tham vấn thêm vì đây là vấn đề mới xảy ra, nhưng cơ bản về mặt nguyên tắc chung các nước ủng hộ chuyện đó. Bởi vì việc đa dạng hoá chuỗi cung ứng không chỉ đáp ứng đối với dịch bệnh này, mà sau này trong tương lai nếu như có bất kỳ một tình huống gì phát sinh xảy ra, có thể không phải dịch bệnh, nhưng những tình huống khác ví dụ như bão lụt chẳng hạn, ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng thì cái này cũng có thể giúp ASEAN xử lý những vấn đề đó trong thời gian tới.

Tất nhiên, ngoài thì dịch bệnh thì các Bộ trưởng dự kiến cũng sẽ thảo luận một số giải pháp đối với những vấn đề như là thương chiến chẳng hạn, tác động đến các nước ASEAN như thế nào và ASEAN đối phó như thế nào với tình hình mới. Hay những vấn đề đang là thách thức toàn cầu như việc Anh rời khỏi EU, v.v… Thì đó cũng là những vấn đề Bộ trưởng sẽ thảo luận và đưa ra ý tưởng cụ thể.

PV: Với kết quả trong buổi họp ngày hôm nay thì bước tiếp theo sẽ là gì trong Hội nghị Bộ trưởng kinh tế ASEAN hẹp lần thứ 26 được tổ chức vào 10/3 tới đây?

Vụ trưởng Lương Hoàng Thái: 10/3 tới đây, như tôi nói, các Bộ trưởng sẽ xem xét các khuyến nghị của các quan chức kinh tế và sau đó sẽ đưa ra quyết định.

Đối với một số vấn đề thì sẽ đưa ra thêm một số sáng kiến của mình để xử lý triệt để vấn đề đó.

Chúng tôi hy vọng các Bộ trưởng sẽ có được những thông điệp mạnh mẽ về việc thúc đẩy thương mại và đầu tư nội khối để hội nhập mạnh hơn nữa trong lĩnh vực kinh tế trong ASEAN, cũng như có những giải pháp cụ thể để đối phó với những thách thức mà ASEAN đang gặp phải, từ dịch bệnh đến những vấn đề căng thẳng thương mại toàn cầu.