Với mục tiêu tạo ra sản phẩm dầu phanh chất lượng cao đạt tiêu chuẩn DOT 5 có giá thành cạnh tranh so với các sản phẩm nhập ngoại cùng loại, thích hợp với điều kiện khí hậu Việt Nam, Trung tâm Nghiên cứu Triển khai công nghệ Hóa học - Viện Hóa học Công nghiệp Việt Nam đã tiến hành thực hiện đề tài cấp Bộ Công Thương “Nghiên cứu quy trình sản xuất dầu phanh đạt tiêu chuẩn DOT 5“.

dau phanh
Ảnh minh họa

Theo PGS. TS. Đinh Văn Kha – chủ nhiệm Đề tài, DOT 5 gốc silicon là dầu phanh gốc tổng hợp thế hệ sau, khắc phục được các nhược điểm của các loại dầu phanh DOT 3, DOT 4.  DOT 5 có nhiệt độ sôi rất cao (trên 260oC), không hút ẩm, tính chất hoá lý rất bền và ổn định, ít tạo bọt, không phá sơn xe, không gây ăn mòn kim loại,… Các tính chất ưu việt này làm cho tuổi thọ sử dụng của dầu phanh rất cao, có thể tới hàng trăm nghìn km hoặc cao hơn.

Do có đặc tính không hút ẩm nên dầu phanh DOT 5 là sự lựa chọn hoàn hảo cho các hệ thống phanh thuỷ lực trong điều kiện khí hậu có độ ẩm cao như ở Việt Nam. Tuy nhiên hiện nay sản phẩm dầu phanh DOT 5 chưa được bán thương mại tại nước ta mà chỉ được cung ứng ở dạng bán kèm theo xe/phương tiện hoặc thiết bị theo chỉ định của nhà sản xuất.

Dựa trên quy trình công nghệ đã thiết lập trong phạm vi phòng thí nghiệm, nhóm nghiên cứu đã thực hiện sản xuất trên quy mô 100 lít/mẻ bằng các thiết bị có sẵn tại đơn vị. Theo đó, đã sử dụng chất nền polydimethylsiloxane là một hợp chất hữu cơ trơ, bền cùng các dụng cụ thiết bị thí nghiệm phục vụ trong nghiên cứu như: máy khuấy, cốc chịu nhiệt, bếp gia nhiệt, cân phân tích, bình hút ẩm... Từ đó, thiết lập đơn pha chế từ quy mô phòng thí nghiệm và tiến hành thử nghiệm thực tế dầu phanh nghiên cứu trên động cơ.

Với kết quả thu được, nhóm thực hiện Đề tài đã hiệu chỉnh và đưa ra quy trình công nghệ sản xuất dầu phanh đạt tiêu chuẩn DOT 5 quy mô 100 lít/mẻ có độ ổn định cao.
Sản phẩm đã được thử nghiệm thực tế tại Trung tâm Công nghệ ô tô và Đào tạo lái xe, Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội. Căn cứ vào kết quả quá trình vận hành thực tế hiện trường, có thể thấy chất lượng dầu phanh DOT 5 của Đề tài tương đương với dầu phanh JOHNSENS’S DOT 5, không có dấu hiệu bất thường của bàn đạp chân phanh và hệ thống phanh, lực phanh ổn định.

Trung tâm đã sản xuất được 500 lít dầu phanh đạt tiêu chuẩn DOT 5 có chất lượng tương đương với sản phẩm nhập ngoại trên thị trường. Các chỉ tiêu chất lượng của sản phẩm hoàn toàn phù hợp với yêu cầu đặt ra trong thuyết minh đăng ký như nhiệt độ sôi cao, trương nở cuppen trong giới hạn cho phép, các chỉ tiêu độ nhớt động học, ăn mòn kim loại, độ bền chất lỏng, độ màu, tỷ trọng, nhiệt độ chớp cháy cốc hở đều đạt yêu cầu.

Về giá trị kinh tế mà sản phẩm đem lại, sản phẩm dầu phanh Johnsen’S DOT 5 nhập ngoại có giá bán khoảng 2 triệu đồng//kg, trong khi đó mức giá dự kiến bán dầu phanh đạt tiêu chuẩn DOT 5 là 700.000 đồng/kg. Như vậy, so với giá sản phẩm cùng loại nhập ngoại thì giá bán dầu phanh đạt tiêu chuẩn DOT 5 nghiên cứu dự kiến chỉ bằng 35%. 

 Với kết quả khả quan của đề tài này, Viện Hóa học Công nghiệp Việt Nam, nhóm thực hiện nội dung đề tài đề nghị được phát triển thành dự án sản xuất để đáp ứng nhu cầu thị trường, nâng cao khả năng cạnh tranh với sản phẩm nhập ngoại sẵn có.

Dầu phanh là một loại dầu thủy lực được sử dụng trong các ứng dụng phanh thủy lực và ly hợp thủy lực trên xe. Nó có nhiệm vụ truyền lực thành áp suất và khuếch đại lực phanh. Nói một cách đơn giản, khi bạn đặt chân vào bàn đạp phanh, dầu phanh sẽ chuyển lực này thành áp suất tới phanh trước và phanh sau và dừng xe.

Dầu phanh khi ra thị trường phải đáp ứng được một số yêu cầu nhất định được đặt ra bởi các tổ chức như Hiệp hội kỹ sư ô-tô SAE (tương tự như dầu máy) hoặc các yêu cầu tương đương của chính quyền địa phương. Theo SAE, dầu phanh có các tiêu chuẩn J1703, J1704 và J1705.

Còn với tiêu chuẩn quốc tế ISO 4925 thì lại chia thành các cấp 3, 4 và 5 với các tên gọi DOT3, DOT4, DOT5…

Dầu DOT 5 không hút ẩm và không gây hại cho lớp sơn trên bề mặt. Nó hoạt động như 1 lớp bảo vệ hệ thống phanh khỏi ảnh hưởng của thời tiết. DOT 5 có thể thay thế DOT 3 và DOT 4 nhưng không nên trộn nó với loại khác. DOT 5 trở nên nhẹ hơn với nhiệt độ thấp, độ nhớt cũng ổn định hơn trong điều kiện nhiệt độ khắc nghiệt.

Bên cạnh đó, DOT 5 thích hợp với tất cả các linh kiện trong hệ thống phanh thông thường hiện nay