Truyền thuyết kể rằng, hoa ban bắt nguồn từ câu chuyện tình yêu cảm động của nàng Ban và chàng Khum. Nàng Ban là một người con gái Thái nổi tiếng nết na, xinh đẹp. Vẻ đẹp của nàng thuần khiết như nước suối, tâm hồn nàng nhân ái và trong sáng như bầu trời mùa xuân.

Chàng Khum là một người trẻ tuổi, hiền lành chịu khó, hiếu thuận với cha mẹ, giỏi việc làm ăn. Hai người hết mực yêu thương nhau nhưng ngặt nỗi, nhà chàng Khum nghèo nên cha của nàng Ban ngăn cản.

Cửa ngõ thành phố Điện Biên Phủ đón du khách bằng những bông ban trắng hai bên đường

Nàng Ban chạy đi tìm chàng Khum để cùng nhau bỏ trốn. Nhưng lúc ấy chàng Khum lại có việc đi xa. Nàng bèn lấy khăn piêu ra, buộc vào chân cầu thang nhà chàng.

Trên con đường lưu lạc tìm người mình yêu, nàng đã kiệt sức, gục ngã bên dòng suối rồi hóa thân thành hoa ban với nhụy màu tím thủy chung, cánh hoa trắng trong mỏng manh, đẹp đến nao lòng.

Con đường ven sông Nậm Rốm cũng rợp trời hoa ban

Chàng Khum sau khi trở về và nghe chuyện của nàng Ban thì đau buồn vô cùng. Chàng lao vào rừng để tìm nàng cho đến khi sức cùng lực kiệt, chàng lịm đi và hóa thành một chú chim. Khi đã hóa thành chim, chàng vẫn không ngừng cất tiếng hót và bay đi khắp nơi để tìm nàng. Cuối cùng, chàng cũng đã tìm thấy cây hoa mà nàng Ban hóa thân thành. Từ đó, mỗi khi ngắm hoa ban, du khách còn được nghe cả những tiếng chim hót, ríu rít trên cành.

Hoàng hôn trên đỉnh núi nhìn từ Tượng đài Chiến thắng Điện Biên Phủ trên Đồi D1

Hoa ban cũng là biểu tượng, là vẻ đẹp của Tây Bắc, là hiện thân của sức sống trường tồn, bất diệt nơi biên ải. Mùa này lên với Điện Biên Phủ, du khách không chỉ thăm lại vùng chiến địa “lừng lẫy năm châu chấn động địa cầu” mà còn được mê đắm trong một miền ban trắng bát ngát đến nao lòng…

Một góc Điện Biên Phủ nhìn từ đồi A1Hoa ban là biểu tượng của người Tây Bắc, là hiện thân của người con gái Thái trắng trong và tinh khiết Với tuổi trẻ, hoa ban là ước mơ trẻ mãi không già, nhiều nghị lực và tình yêu bền vững. "Trăm năm ngắm hoa ban nở còn mãi mãi/Mỗi mùa ban lại thêm trẻ ra, không già!"Những bông hoa ban trắng hồng, pha chút tím mỏng manh đẹp đến nao lòngMỗi mùa ban nở, rất nhiều du khách tìm về Tấy Bắc khoe dáng bên những hàng ban trắng tinh khôi (ảnh sưu tầm)

Nhụy ban rất ngọt, các loài ong rất ưa thích. Cánh hoa ban vừa ngọt, vừa bùi, người Thái thường lấy về đồ chín trộn với giấm, vừng thành một món nộm, ăn rất lạ và quyến rũ thực khách. Quả ban giống như quả bồ kết, hạt già đồ chín ăn ngon như hạt đậu.

Nộm hoa ban - món ăn đặc trưng của người dân tộc Thái