Tại hội thảo, ông Đào Trần Nhân – Vụ trưởng, Tham tán Công sứ, Trưởng Thương vụ Việt Nam tại Washington D.C., Hoa Kỳ cho biết, đây là thị trường rất khổng lồ và đa dạng, luôn duy trì nhập khẩu hàng đầu các mặt hàng thực phẩm, nông sản của Việt Nam như: Thủy sản, tiêu, điều, cà phê…, tuy nhiên, đây cũng là thị trường luôn dày đặt những luật lệ rất khắc khe, tiềm ẩn nhiều rủi ro, đối với các doanh nghiệp XK Việt Nam chưa thật sự am hiểu.
Ông Đào Trần Nhân nhận định thị trường Hoa Kỳ không những khổng lồ và đa dạng mà còn là thị trường XK tiềm năng lớn của Việt Nam
Ông Anthony Ho lưu ý các doanh nghiệp XK của Việt Nam muốn XK vào thị trường Hoa Kỳ phải đáp ứng được các tiêu chuẩn của Luật FSMA Phát biểu tại Hội thảo, bà Bùi Thị Thanh An – Phó Cục trưởng, Cục Xúc tiến Thương mại Bộ Công Thương chia sẽ, quan hệ giữa Việt Nam và Hoa Kỳ đang có những bước phát triển thuận lợi, trong suốt 15 năm qua cán cân thương mại hàng hóa của Việt Nam luôn đạt thặng dư thương mại lớn nhất.
Năm 2016, kim ngạch XK hàng hóa của Việt Nam sang thị trường Hoa Kỳ đạt 38,45 tỷ USD, tăng 14,9% so với năm 2015 và chiếm 21,8% tổng giá trị XK của cả nước. Trong 10 tháng đầu năm 2017, kim ngạch XK sang thị trường này đạt 34,7 tỷ USD, tăng 10,1% so với cùng kỳ 2016. Tuy nhiên, tổng kim ngạch XK của Việt Nam vào thị trường Hoa Kỳ chỉ chiếm khoảng 2% tổng kim ngạch XK của Hoa Kỳ (khoảng 2,450 tỷ USD), theo dự báo, kim ngạch XK vào Hoa Kỳ của Việt Nam sẽ còn tăng hơn nữa dự kiến đạt xấp xỉ 57 tỷ USD vào năm 2020.
Theo ông Đào Trần Nhân, thị trường này không những khổng lồ và đa dạng mà còn là thị trường XK tiềm năng lớn của Việt Nam với kim ngạch nhập khẩu hàng hóa luôn có xu hướng liên tục tăng. Chính sự đa dạng và hấp dẫn của thị trường này đã đồng nghĩa với việc cạnh tranh XK vào thị trường này ngày càng khó khăn hơn, bởi một hàng rào bảo hộ được dựng lên dày đặt do nước sở tại ban hành.
Theo ông Đào Trần Nhân, mỗi năm nước Mỹ có khoảng 128.000 người nhập viện liên quan đến lĩnh vực thực phẩm và quốc gia này phải chi tiêu hàng trăm tỷ USD để giải quyết những vấn đề phát sinh từ thực phẩm không an toàn đối với con người. Đồng thời, việc gia tăng XK các mặt hàng tươi sống và nông sản thực phẩm vào Mỹ ngày càng nhiều, trong khi các cơ quan quản lý không đủ lực lượng thanh tra, kiểm soát an toàn vệ sinh thực phẩm.
Đây là hai nguyên nhân dẫn đến việc Hoa Kỳ ban hành Luật hiện đại hóa an toàn vệ sinh thực phẩm (FSMA), nhằm hướng đến mục tiêu tạo hành lang pháp lý giám sát, dự phòng và chủ động kiểm soát các vấn đề liên quan đến lĩnh vực thực phẩm, đòi hỏi trách nhiệm cao hơn từ người sản xuất và đơn vị nhập khẩu hàng hóa liên quan đến lĩnh vực thực phẩm vào thị trường Mỹ. Ông Nhân cũng nhấn mạnh, Luật FSMA không mới, Luật này do Tổng thống Obama ký ban hành từ năm 2011 đến nay đã 6 năm, nhưng nhiều doanh nghiệp Việt Nam vẫn chưa nắm bắt đầy đủ.
Ông Đào Trần Nhân, nhấn mạnh, các yêu cầu cơ bản của Luật FSMA mà doanh nghiệp Việt Nam bắt buộc phải biết trước khi XK vào thị trường Mỹ là đăng ký mới và đăng ký lại cơ sở sản xuất kinh doanh với FDA để lấy mã kinh doanh hợp lệ trước khi xuất hàng vào Mỹ. Việc đăng ký mới, doanh nghiệp có thể tự đăng ký online vào bất kỳ thời điểm nào trong năm; còn đăng ký lại cơ sở sản xuất kinh doanh được quy định thực hiện sau hai năm và vào các năm chẵn, với thời gian gia hạn cố định từ 1/10 đến 31/12 của năm chẵn đó; trong đó, nếu công ty có nhiều kho bãi, nhà xưởng thì mỗi nơi đăng ký riêng để được cấp mã số cho từng nơi.
Bên cạnh đó, Luật FSMA cũng đòi hỏi doanh nghiệp đăng ký người đại diện tại Mỹ, có trách nhiệm hỗ trợ FDA trong hoạt động thanh tra, kiểm tra hàng hóa. Nghĩa vụ khai thông báo trước với FDA cho mỗi chuyến hàng áp dụng cho tất cả các cơ sở sản xuất nước ngoài; trong đó doanh nghiệp cần khai rõ, hàng hóa của mình đã từng bị từ chối nhập hàng lần nào chưa. Luật này cũng quy định cụ thể về xây dựng Chương trình hành động về an toàn thực phẩm tại cơ sở sản xuất, chế biến để đảm bảo có thể truy xuất nguồn gốc thực phẩm nhập khẩu vào Mỹ và khi FDA có yêu cầu thì sẽ thực hiện thanh tra đột xuất, không cần thông báo cho bất cứ cơ quan chức năng nào của nước nhập khẩu hay doanh nghiệp bị thanh tra.
Ông Nhân cũng cho biết, trong thời gian tới, Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ sẽ tiếp tục cập nhật và đăng tải đầy đủ các thông tin về Luật FSMA trên trang thông tin của Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ, cũng như các tài liệu tư vấn và cung cấp những địa chỉ tin cậy để doanh nghiệp có thể tiếp cận khi cần hỗ trợ pháp lý, thủ tục xuất nhập khẩu…, đồng thời, tăng cường các giải pháp tìm hiểu thị trường, nghiên cứu chính sách kinh tế - thương mại tại Mỹ.
Song song đó, Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ sẽ phối hợp chặt chẽ cùng với các bộ, ngành, hiệp hội và cộng đồng doanh nghiệp tham gia giải quyết những tranh chấp thương mại liên quan đến hàng hóa Việt Nam. Đơn cử, như làm cầu nối, hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam và Mỹ tìm kiếm cơ hội hợp tác, kinh doanh, đầu tư, xuất nhập khẩu…, mặt khác, Thương vụ Việt Nam tại Mỹ đã và đang triển khai giúp doanh nghiệp điều tra tư cách pháp nhân, doanh nghiệp, nhà xuất khẩu… hoàn toàn miễn phí để doanh nghiệp phòng chống rủi ro trong hoạt động xuất nhập khẩu sang Mỹ, tăng cường nhiều chương trình, hoạt động xúc tiến theo yêu cầu, đề xuất của doanh nghiệp, hướng đến thúc đẩy tăng kim ngạch xuất khẩu vào thị trường này.
Tại hội thảo, ông Anthony Ho, Giám đốc cao cấp phụ trách mua hàng Công ty Rhee Bros (Mỹ) cho biết, trong thời gian qua, Rhee Bros đã trở thành địa chỉ tin cậy cũng như đại diện cho các nhà nhập khẩu vào thị trường Mỹ. Hiện nay, hệ thống thu mua của Rhee Bros đã được mở rộng trên 25 quốc gia và vùng lãnh thổ, đủ khả năng hỗ trợ các nhà XK hàng hóa trực tiếp và tận dụng lợi thế mua hàng tận gốc, cũng như có khả năng cạnh tranh về giá cả.
Rhee Bros hiện là nhà phân phối thực phẩm chế biến lớn tại thị trường Hoa Kỳ với doanh số 200 triệu USD/năm, Rhee Bros phân phối trên 4.000 mặt hàng thực phẩm như đồ khô, hàng đông lạnh, thủy sản… Hiện Rhee Bros đang có kế hoạch đẩy mạnh mua hàng tại Việt Nam để thay thế cho các thị trường khác. Theo ông Anthony Ho, Rhee Bros hiện hoạt động như một chợ đầu mối với việc kinh doanh và cung ứng hàng ngàn sản phẩm, không chỉ trong lĩnh vực nông sản thực phẩm, hàng hóa tươi sống, mà còn ở những ngành hàng khác của nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Nhằm giúp doanh nghiệp XK của Việt Nam vượt qua các rào cản, để tăng kim ngạch XK vào thị trường Mỹ, ông Anthony Ho, sẽ hỗ trợ tối đa cho các nhà XK qua các luật lệ, phương thức buôn bán, làm ăn với các đối tác, đặc biệt là các luật lệ do nước sở tại ban hành, bởi Rhee Bros đã có nhiều kinh nghiệp làm ăn, buôn bán với nhiều đối tác thuộc các quốc gia châu Á. Ngoài các hợp đồng hợp tác xuất nhập khẩu hàng hóa, Rhee Bros luôn chú trọng hỗ trợ các đối tác của mình thông qua cung cấp hệ thống kế toán và thanh toán an toàn; tích hợp nhiều dịch vụ hỗ trợ…, cụ thể, Rhee Bros có thể cung cấp thông tin thị trường, giá cả hàng hóa, thị hiếu tiêu dùng… cho các doanh nghiệp Việt Nam muốn xuất nhập khẩu hàng hóa vào thị trường Mỹ.
Để có thể trở thành nhà cung cấp cho Rhee Bros nói riêng và vào được thị trường Hoa Kỳ nói chung, ông Anthony Ho lưu ý các doanh nghiệp XK của Việt Nam phải đáp ứng được tiêu chuẩn của Luật FSMA và các tiêu chuẩn về chất lượng, truy xuất nguồn gốc thực phẩm cũng như đạt các chứng nhận an toàn của các cơ quan chức năng và quốc tế.
