Ít ai biết rằng ngành công nghiệp bia của Việt Nam ra đời từ khá sớm so với nhiều quốc gia trong khu vực. Trong đó, tiền thân của Tổng Công ty Cổ phần Bia - Rượu - Nước giải khát Hà Nội (HABECO) ngày nay là Nhà máy bia Hommel do người Pháp xây dựng từ năm 1890.
Sau nhiều thay đổi cùng lịch sử, năm 1957, Nhà máy bia Hommel được Chính phủ tiếp quản và đổi tên thành Nhà máy bia Hà Nội. Ngày 15/8/1958, thế hệ công nhân trong thời gian đầu tiếp quản đã cho ra đời chai bia đầu tiên do người Việt Nam quản lý, sản xuất. Cái tên “Trúc Bạch” được lựa chọn để đặt cho chai bia đầu tiên này, với ý nghĩa chỉ địa danh hồ Trúc Bạch trên mảnh đất ngàn năm văn hiến, và gần trụ sở Nhà máy Bia Hà Nội.
Đặc biệt, với tỷ lệ pha trộn lúa mạch cao, nguyên liệu nhập khẩu cùng công nghệ sản xuất được hỗ trợ bởi các chuyên gia Tiệp Khắc (nay là Cộng hòa Czech), bia Trúc Bạch mang hương vị đặc trưng, khác biệt hoàn toàn so với những dòng bia truyền thống vốn vẫn sử dụng công nghệ Hommel cũ từ cuối thế kỷ 19.
Mặc dù có giá không hề rẻ do các chi phí đầu vào cao và hiếm, bia Trúc Bạch nhanh chóng tạo nên cơn sốt về một dòng thức uống “thời thượng”. Trong thời kỳ bao cấp, dòng bia này trở thành món hàng xa xỉ và chỉ có thể mua theo tem phiếu mỗi dịp lễ tết. Cùng với phở Hà Nội, kem Tràng Tiền, bia Trúc Bạch thành một phần không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực của người Hà Nội lúc bấy giờ.
Tuy nhiên, đến những năm 1990, Nhà máy Bia Hà Nội rơi vào khủng hoảng quản lý lẫn sản xuất khi chuyển sang chế độ tự hạch toán kinh doanh và đối mặt các khó khăn trong việc nhập khẩu nguyên vật liệu. Bên cạnh đó, các thương hiệu bia trong nước, bao gồm cả bia Trúc Bạch còn chịu sức ép cạnh tranh gay gắt từ dòng bia “giá rẻ” Vạn Lực (Trung Quốc). Nhiều công ty bia trong nước lâm vào tình trạng khó khăn, riêng công suất của Nhà máy Bia Hà Nội giảm mạnh về chỉ còn dưới 35 triệu lít một năm.
Trong bối cảnh này, một số doanh nghiệp bia chuyển hướng sang tập trung sản xuất bia hơi, hoặc sáp nhập với các công ty bia lớn, có tên tuổi để gia công sản phẩm. Một số chấp nhận để đối tác ngoại thâu tóm. Nhà máy Bia Hà Nội quyết định dừng sản xuất dòng bia cao cấp Trúc Bạch, dồn lực sản xuất cho các dòng sản phẩm đại trà hơn.
Ý tưởng cho việc tái sản xuất bia Trúc Bạch bắt đầu nhen nhóm từ năm 2008 nhân dịp kỷ niệm 50 năm ngày truyền thống của HABECO và cũng là ngày chai bia Trúc Bạch đầu tiên được sản xuất. Và thêm một lý do mang tính nặng tình là “Hồi sinh Trúc Bạch là hồi sinh một phần lịch sử của Thủ đô”. Khi đó, Ban lãnh đạo HABECO có ý định đưa bia Trúc Bạch trở lại thị trường sau hơn 20 năm ngừng sản xuất.
Hai năm sau, khi được đầu tư chiến lược tái gia nhập thị trường kỹ lưỡng, bia Trúc Bạch chính thức quay lại thị trường đúng vào thời điểm Đại lễ 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội.
HABECO cũng quyết định giữ nguyên giá trị của bia Trúc Bạch như thời kỳ đầu, định vị đây là loại bia cao cấp nhất của công ty, sử dụng toàn bộ các nguyên liệu hàng đầu, bao gồm hoa bia Saaz - một trong bốn loại hoa bia quý của thế giới đến từ thung lũng Zatec (Cộng hòa Czech). Trúc Bạch thậm chí có giá bán nhỉnh hơn đôi chút so với các loại bia nhập ngoại.
Sự trở lại đầy ngoạn mục của bia Trúc Bạch - một trong những thương hiệu bia nội cao cấp đầu tiên của Việt Nam nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ người tiêu dùng. Bia Trúc Bạch có mức tăng trưởng trung bình cao nhiều lần các loại bia khác của nhà máy, đóng góp không nhỏ vào sự phát triển chung của HABECO trong phân khúc cao cấp ở thị trường phía Bắc.
Triển lãm ngành Công Thương với chủ đề “80 năm Ngành Công Thương lớn mạnh cùng đất nước” hiện đang trưng bày nhiều hiện vật, tái hiện sinh động sự hình thành và phát triển của các lĩnh vực công nghiệp - thương mại trong suốt tám thập kỷ qua. Trong đó, nhãn bia Trúc Bạch sản xuất năm 1958 và mẫu chai bia Trúc Bạch thời bao cấp là những minh chứng sống động lịch sử phát triển ngành bia Việt Nam, cũng như đóng góp của ngành vào văn hoá ẩm thức, thúc đẩy phát triển kinh tế của đất nước.
Triển lãm thành tựu phát triển ngành Công Thương với chủ đề "80 năm Ngành Công Thương lớn mạnh cùng đất nước" do Bộ Công Thương chủ trì, giao Tạp chí Công Thương thiết kế, thi công, vận hành thuộc khuôn khổ Triển lãm quốc gia “Rạng rỡ Việt Nam, 80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc" nhân dịp Kỷ niệm 80 năm ngày Quốc khánh (02/9/1945 - 02/9/2025).
Gian triển lãm “80 năm Ngành Công Thương lớn mạnh cùng đất nước” đặt tại Sảnh 8 (Hall 8 - H8) của Nhà Triển lãm Kim Quy, thuộc chủ đề "Kiến tạo và phát triển", được chia ra làm 5 khu vực: Khu vực Khánh tiết; Khu vực Ngành Công Thương - 80 năm lịch sử hào hùng; Khu vực Ngành Công Thương - Thành tựu và dấu ấn; Khu vực Ngành Công Thương trong kỷ nguyên vươn mình của đất nước; Khu vực trải nghiệm và tương tác.
Triển lãm sẽ kéo dài đến hết ngày 15/9/2025.