Ngày 9/10, tại Trường Đại học Công nghiệp TP. Hồ Chí Minh, Bộ Công Thương tổ chức Hội thảo khoa học lấy ý kiến dự thảo Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia đồ uống có cồn.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Trương Thanh Hoài chủ trì Hội thảo, cùng sự tham dự của lãnh đạo các Cục, Vụ chức năng thuộc Bộ Công Thương; đại diện doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng, bộ, ngành liên quan cùng các chuyên gia, nhà khoa học đến từ viện, trường nhằm lấy ý kiến đóng góp về dự thảo quy chuẩn mới trong lĩnh vực đồ uống có cồn.
Thứ trưởng Trương Thanh Hoài cho biết, Bộ Công Thương đã tiếp thu ý kiến đóng góp tại hội thảo trước (ngày 3/10 tại Hà Nội) và đang hoàn thiện dự thảo quy chuẩn.
Việc xây dựng Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia trong lĩnh vực đồ uống có cồn xuất phát từ 4 yêu cầu trọng tâm: bảo đảm an toàn thực phẩm cho người tiêu dùng, hoàn thiện hành lang pháp lý, nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp và đảm bảo tính khả thi, hiệu quả của việc triển khai trong thời gian tới.
Thứ trưởng Trương Thanh Hoài chỉ rõ, đồ uống có cồn tiềm ẩn nguy cơ gây hại như ngộ độc methanol, aldehyde, kim loại nặng hoặc vi sinh vật. Trong khi đó, nhóm nước giải khát có thể chứa hàm lượng đường, phụ gia, hóa chất bảo quản vượt mức, hoặc bị tồn dư hóa chất bảo vệ thực vật. Những yếu tố này cho thấy, cần có hệ thống giới hạn cụ thể, thống nhất và dễ áp dụng để kiểm soát chất lượng, giảm thiểu rủi ro cho người tiêu dùng.
Thực tế cho thấy, các quy định hiện hành được ban hành bởi nhiều bộ, ngành, trong các thời điểm khác nhau, nay đã bộc lộ sự chồng chéo và không còn phù hợp với sự phát triển của công nghệ và xu hướng tiêu dùng mới. Do đó, việc rà soát, cập nhật và đồng bộ hóa hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn là điều kiện cần thiết để tạo hành lang pháp lý rõ ràng, nhất quán cùng với các luật như Luật An toàn thực phẩm, Luật Chất lượng sản phẩm hàng hóa, Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật...
Quy chuẩn kỹ thuật mới không chỉ là công cụ quản lý mà còn là cơ sở giúp doanh nghiệp chuẩn hóa quy trình sản xuất, đảm bảo chất lượng sản phẩm, nâng cao năng lực cạnh tranh và uy tín thương hiệu. Việc hài hòa quy định với thông lệ quốc tế (Codex, WHO, EU, FDA…) sẽ giúp hạn chế rào cản kỹ thuật và tạo thuận lợi cho xuất khẩu.
Đồng thời, các quy định cần dựa trên cơ sở khoa học, có phương pháp kiểm nghiệm rõ ràng, phù hợp với năng lực kiểm tra, kiểm nghiệm trong nước. Bên cạnh đó, cần có lộ trình áp dụng phù hợp để doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa, có thời gian chuyển đổi, đầu tư công nghệ đáp ứng yêu cầu mới.
Tại hội thảo, đại diện các đơn vị thuộc Bộ Công Thương, các bộ, ngành khác, các hiệp hội, doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh đồ uống có cồn cùng trao đổi, đưa ra những ý kiến chuyên môn để góp ý, góp phần hoàn thiện dự thảo Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia đối với sản phẩm đồ uống có cồn.
Theo đó, các đại biểu tham dự đã tập trung trao đổi một số nội dung chủ yếu thu hút nhiều sự quan tâm, bao gồm:
Thứ nhất, bổ sung thêm một số sản phẩm trong mục 3.6, trang 4 như: rượu whisky, rượu tequila, rượu ngâm thảo dược các loại, rượu nhẹ lên men từ trái cây, rượu pha chế từ cốt trái cây, rượu nhẹ có ga và không có ga...
Thứ hai, một số chỉ tiêu khoa học cần phải cập nhật thêm như chỉ tiêu hàm lượng methanol, aldehyde... cần xem lại mức độ chênh lệch phù hợp hơn. Chẳng hạn, rượu trắng chưng cất có ít chỉ tiêu (1 chỉ tiêu methanol) và giá trị cất cao so với rượu trắng pha chế, hàm lượng methanol cho phép hiện đang rất cao (các loại rượu trái cây, rượu bã nho) từ 10.000 - 12.000 mg/L cồn 100o.
Thứ ba, xây dựng quy trình truy xuất nguồn gốc, quản lý quy trình sản xuất và chất lượng sản phẩm liên quan đến rượu... Hiện nay, nhiều cơ sở sử dụng rượu trắng để ngâm với thảo dược, trái cây, nhưng chưa có quy định kỹ thuật riêng về chất lượng, an toàn, dẫn đến khó khăn trong quản lý và tạo ra sự chênh lệch lớn giữa các sản phẩm.
Cuối cùng, rà soát, cập nhật và đồng bộ hóa hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn là điều kiện cần thiết để tạo hành lang pháp lý rõ ràng, nhất quán cùng với các luật, các bộ và kiến nghị đưa về một cơ quan quản lý để tránh các khoảng trống về mặt pháp lý đối với các sản phẩm đa dạng.
Phát biểu kết luận Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trương Thanh Hoài cho biết, Bộ Công Thương trân trọng các ý kiến đóng góp từ các Bộ, ngành, chuyên gia, hiệp hội, doanh nghiệp.
Thứ trưởng Trương Thanh Hoài đề nghị đơn vị chủ trì và Viện Công nghiệp thực phẩm nghiêm túc tiếp thu các ý kiến đóng góp, đồng thời mong muốn các đại biểu tiếp tục gửi ý kiến bằng văn bản về Tổ soạn thảo để hoàn thiện dự thảo quy chuẩn. Đây là cơ sở quan trọng nhằm xây dựng một văn bản quy phạm pháp luật sát với thực tiễn, đảm bảo tính khả thi và hiệu quả khi triển khai trong đời sống.
Bộ sẽ thông qua đơn vị đầu mối tổng hợp các ý kiến, có giải trình cụ thể và sớm hoàn thiện dự thảo thông tư ban hành Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia đối với sản phẩm đồ uống có cồn trong thời gian tới.
4 điểm mới trong Dự thảo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với sản phẩm đồ uống có cồn:Một là, căn cứ trên nền tảng QCVN 6-3:2010/BYT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với các sản phẩm đồ uống có cồn do Bộ Y tế ban hành năm 2010, Bộ Công Thương sẽ cập nhật thêm những nội dung mới, đặc biệt là các nội dung theo quy định của EU để đảm bảo quy chuẩn phù hợp thông lệ quốc tế.
Hai là, bổ sung nhóm sản phẩm rượu truyền thống (rượu thủ công) vào quy chuẩn (trước đây, sản phẩm này chưa thuộc phạm vi áp dụng của quy chuẩn và thường căn cứ vào TCVN 7043:2013 làm cơ sở để công bố chất lượng).
Ba là, cập nhật phương pháp thử. Các phương pháp trong QCVN 6-3:2010/BYT đến nay đã lạc hậu. Do đó, quy chuẩn mới do Bộ Công Thương xây dựng sẽ cập nhật các phương pháp mới nhất, bảo đảm tính khoa học và khả năng thực thi.
Bốn là, cập nhật phương pháp lấy mẫu theo Thông tư mới nhất của Bộ Khoa học và Công nghệ (ban hành năm 2024) về lấy mẫu kiểm tra an toàn thực phẩm.