Hiện trạng sử dụng và quản lý năng lượng 

Thời gian qua, Chi nhánh than Núi Hồng (Than Núi Hồng) đã tiến hành xem xét đánh giá các khâu phát sinh chi phí, trong đó năng lượng là mục tiêu số 1 được Chi nhánh đề ra, đưa vào kế hoạch trước mắt và lâu dài nhằm tìm giải pháp tối ưu cho sản xuất.

Hiện tại, Than Núi Hồng mua điện của Điện lực Thái Nguyên ở cấp điện áp 35kV và điện áp được hạ xuống 6kV để cấp điện cho các phân xưởng thông qua 02 máy biến áp 1600kVA-35/6kV. Tại các phân xưởng hoặc các khu vực bố trí thiết bị tiêu thụ điện năng, điện áp được hạ xuống cấp 0,4kV thông qua các máy biến áp 6/0,4kV. Việc sử dụng hai cấp điện áp có ưu điểm lớn đó là có thể giảm được tổn thất điện năng của hệ thống phân phối điện. Hệ thống băng tải cũng tiêu tốn nhiều điện năng. Bởi để vận chuyển than đến nhà máy nhiệt điện, Than Núi Hồng sử dụng hệ thống băng tải có chiều dài 2,7km, với 09 tuyến băng tải. Công suất của động cơ băng tải dao động từ 22-37kW. Thời gian hoạt động của hệ thống băng tải là từ 6h đến 18h. Để ổn định tốc độ và giảm độ ồn của hệ thống băng tải, Than Núi Hồng đã lắp đặt bộ điều tốc Visai. Bên cạnh đó, Than Núi Hồng sử dụng nhiều loại máy nén khí với các mục đích khác nhau như: phục vụ khai thác than, vệ sinh thiết bị nhà xưởng, bơm lốp xe tải,… Trong đó, tiêu thụ năng lượng lớn nhất là động cơ máy nén khí 55kW cung cấp khí nén cho các máy khoan của phân xưởng IA và phân xưởng khai thác.

Qua điều tra nhận thấy, tổn thất điện năng của Than Núi Hồng là tương đối cao (10,9%). Khu vực tiêu thụ năng lượng lớn nhất của Chi nhánh tập trung ở các khâu sản xuất than (40%), sản xuất gạch (12%), hệ thống băng tải (14%). Vì vậy, nếu áp dụng các giải pháp tiết kiệm năng lượng vào những khu vực này thì sẽ đem lại hiệu quả rất lớn.

Đề xuất các giải pháp 

Than Núi Hồng rất quan tâm đến vấn đề tiết kiệm năng lượng, ngoài việc ban hành các định mức tiêu thụ năng lượng cho các thiết bị như máy xúc, máy gạt, các phương tiện vận tải; các chế độ khen thưởng đối với các cá nhân, tập thể có thành tích, đóng góp tốt trong vấn đề tiết kiệm năng lượng (thưởng 30% lượng năng lượng tiết kiệm được) và chế độ xử phạt đối với trường hợp sử dụng lãng phí năng lượng (phạt 100% lượng năng lượng sử dụng vượt các định mức đã đề ra). Than Núi Hồng còn lắp đặt các đồng hồ đo đếm tại từng phân xưởng sản xuất. Việc đo đếm tình hình tiêu thụ năng lượng của từng phân xưởng sẽ phân tích, đánh giá được tình hình tiêu thụ năng lượng và định mức tiêu hao năng lượng cho các thiết bị.

Nhằm tiết kiệm triệt để ở các khâu sản xuất, Than Núi Hồng còn đưa ra các giải pháp cho hệ thống điện hạ thế tại phân xưởng Cơ điện; Giải pháp cho hệ thống máy hàn 1 chiều tại các phân xưởng; Giải pháp cho hệ thống máy nhào, máy đùn tại phân xưởng VLXD; Nâng cao hệ số công suất tại các trạm biến áp… ước tính sau khi thực hiện, Than Núi Hồng tiết kiệm được 987.805kWh/năm, tương đương trên 1tỷ đồng/năm.

Ngoài ra, Than Núi Hồng còn đề xuất biện pháp tiết kiệm năng lượng dầu, như: Lắp đặt các bộ kiểm soát tiêu thụ năng lượng cho từng phương tiện vận tải nhằm phát hiện nhanh sự cố của phương tiện khi phương tiện tiêu thụ năng lượng vượt định mức. Khi áp dụng các giải pháp quản lý kiểm soát tiêu thụ năng lượng dầu Diesel của các thiết bị, ước tính sẽ tiết kiệm được khoảng 5% tổng lượng dầu.

Có thể thấy, Than Núi Hồng rất quan tâm đến vấn đề tiết kiệm năng lượng, tuy nhiên, với một mỏ than đi vào khai thác trên 30 năm, các thiết bị đều đã cũ và lạc hậu thì việc tiết kiệm năng lượng là vô cùng khó khăn. Vì vậy, việc thành lập Ban quản lý năng lượng đối với Than Núi Hồng là rất cần thiết. Ngay từ bây giờ, Than Núi Hồng cần tổ chức một nhóm cán bộ quản lý năng lượng, am hiểu về kỹ thuật, phối hợp với đơn vị tư vấn tiết kiệm năng lượng thực hiện các giải pháp đã đề ra. Cán bộ quản lý năng lượng còn có nhiệm vụ theo dõi và duy trì các hoạt động nâng cao hiệu quả năng lượng tại đơn vị trong tương lai. Thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở công nhân vận hành tránh lãng phí, thường xuyên nâng cao trình độ công nhân để tránh các thao tác thừa gây lãng phí năng lượng, đạt hiệu suất cao trong công việc với mức tiêu thụ năng lượng là thấp nhất.