Tham dự buổi lễ có ông Ngô Khải Hoàn - Chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam – CTCP (VEAM), đại diện lãnh đạo chính quyền phường Hà Đông, cùng đông đảo cán bộ, công nhân viên Công ty qua các thời kỳ.
Phát biểu khai mạc, ông Đặng Việt Hòa, Chủ tịch Công ty TAMAC nhấn mạnh, sáu mươi lăm năm hình thành và phát triển, TAMAC đã đi qua một chặng đường đầy thử thách và tự hào. Trên hành trình ấy, TAMAC không chỉ góp phần cơ giới hóa nông nghiệp, bảo đảm an ninh lương thực quốc gia, mà còn khẳng định bản lĩnh tự chủ, tinh thần đổi mới sáng tạo và khát vọng đồng hành cùng người nông dân.
Từ “Nhà máy Cơ khí Nông cụ” đến Máy kéo Bông Sen – biểu tượng tự chủ cơ khí nông nghiệp Việt Nam
Sáu mươi lăm năm trước, xuất phát từ yêu cầu cơ giới hóa nông nghiệp của đất nước vừa giành độc lập, ngày 19/10/1959, Bộ trưởng Bộ Công nghiệp Lê Thanh Nghị ký quyết định thành lập “Nhà máy Cơ khí Nông cụ” trên cơ sở tiếp quản 2.000 m² nhà xưởng từ Nhà máy thuốc lá Thăng Long tại Yết Kiêu, Thị xã Hà Đông (Hà Tây). Sau hơn 10 tháng cải tạo và xây dựng, ngày 22/10/1960, Nhà máy chính thức khánh thành, đi vào sản xuất, trở thành cơ sở cơ khí đầu tiên chuyên chế tạo máy móc, thiết bị phục vụ nông nghiệp ở Việt Nam.
Trong những năm đầu, Nhà máy được giao sản xuất các nông cụ cho hợp tác xã: máy bơm chống hạn, cày, bừa, cuốc bàn và các thiết bị chuyên dùng lắp cho máy kéo. Trong giai đoạn chiến tranh chống Mỹ, tập thể Nhà máy “vừa sản xuất, vừa chiến đấu”, bảo đảm nguồn nông cụ cho đồng ruộng, góp phần giữ vững sản xuất nông nghiệp miền Bắc. Ngày 16/7/1966, Nhà máy đổi tên thành Nhà máy Cơ khí Nông nghiệp, đánh dấu bước phát triển mới cả về quy mô và nhiệm vụ.
Những sản phẩm đầu tiên như máy kéo Tháng Tám, máy kéo Bình Giã và động cơ diesel 8,5 mã lực đã mở đường cho thời kỳ cơ giới hóa đồng ruộng Việt Nam, đặt nền móng cho sự ra đời của các dòng máy kéo “made in Vietnam” sau này.
Bước sang thập niên 1970, cùng với sự đầu tư mở rộng, Nhà máy hình thành 7 phân xưởng liên hoàn từ rèn, đúc, cơ khí, sơn mạ đến lắp ráp. Năm 1975, chiếc máy kéo hai bánh Bông Sen 12 mã lực chính thức ra đời, đánh dấu một cột mốc lịch sử, trở thành biểu tượng của ngành chế tạo máy kéo Việt Nam và của tinh thần tự chủ công nghệ.
Máy kéo Bông Sen cùng các dòng sản phẩm Bình Giã, Tháng Tám và hàng trăm loại nông cụ cày, bừa… nhanh chóng phủ khắp đồng bằng và miền núi, góp phần bảo đảm an ninh lương thực, tiếp sức cho công cuộc kháng chiến chống Mỹ. Sau ngày đất nước thống nhất, Nhà máy tiếp tục đầu tư dây chuyền sản xuất thuốc trừ sâu từ Trung Quốc, đạt công suất 120.000 sản phẩm/năm, đưa thương hiệu máy kéo Bông Sen trở nên quen thuộc với người nông dân.
Đặc biệt, tập thể Nhà máy vinh dự được Đảng và Nhà nước giao chế tạo hệ thống hàng rào và chi tiết đồng của Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, cùng đúc Quốc huy đặt tại Hội trường Ba Đình - những nhiệm vụ mang ý nghĩa chính trị và văn hóa đặc biệt.
Đổi mới, hội nhập và khẳng định vị thế thương hiệu TAMAC
Từ sau công cuộc Đổi mới năm 1986, Nhà máy bước vào giai đoạn cạnh tranh thị trường, đa dạng hóa sản phẩm và mở rộng thị phần. Những sản phẩm cơ khí như máy kéo Bông Sen bốn bánh 50 mã lực, xe vận chuyển 10 chỗ hay ê-tô E60 xuất khẩu sang châu Âu đã minh chứng cho năng lực chế tạo và tinh thần sáng tạo của đội ngũ kỹ sư, công nhân Nhà máy.
Năm 1994, Nhà máy Cơ khí nông nghiệp chính thức mang tên Công ty Máy kéo và Máy nông nghiệp, trực thuộc Tổng công ty VEAM, đánh dấu bước chuyển mình lớn trong quá trình hội nhập và hiện đại hóa. Đến năm 2004, Công ty chuyển sang mô hình TNHH MTV Máy kéo và Máy nông nghiệp (TAMAC) – mô hình quản trị hiện đại, linh hoạt, phù hợp cơ chế thị trường.
Từ năm 2015, các sản phẩm của TAMAC, đặc biệt là máy kéo Bông Sen, đã được xuất khẩu sang Sri Lanka, Bangladesh và Myanmar, đánh dấu bước tiến quan trọng của thiết bị cơ giới nông nghiệp Việt Nam trên thị trường quốc tế. Với những đóng góp nổi bật, Công ty vinh dự được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động hạng Nhì vì thành tích xuất sắc trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn.
Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu nhiều biến động, TAMAC vẫn kiên định đổi mới quản trị, tối ưu sản xuất, bảo đảm việc làm và thu nhập cho người lao động. Nhờ các giải pháp đồng bộ, sản xuất kinh doanh đã hồi phục tích cực từ năm 2022–2023, khẳng định năng lực thích ứng của TAMAC trong thời kỳ hội nhập sâu rộng.
Định vị tương lai - Xanh hóa cơ khí nông nghiệp Việt Nam
Trước yêu cầu mới của nền nông nghiệp hiện đại, TAMAC xác định mục tiêu phát triển các dòng máy kéo và thiết bị nông nghiệp đa chức năng, tối ưu kích thước, công năng và chi phí, phù hợp với điều kiện canh tác của hộ nông dân và các hợp tác xã.
Song song với đó, TAMAC đẩy mạnh sản xuất linh kiện cơ khí chính xác, tham gia sâu vào chuỗi cung ứng trong nước, hướng tới mục tiêu “xanh hóa” sản xuất cơ khí nông nghiệp, ứng dụng chuyển đổi số trong quản lý, thiết kế và dịch vụ hậu mãi.
Phát biểu chỉ đạo tại Lễ Kỷ niệm, ông Ngô Khải Hoàn - Chủ tịch HĐQT Tổng công ty VEAM đánh giá cao những nỗ lực và thành tựu của TAMAC trong suốt 65 năm qua, đồng thời định hướng doanh nghiệp tiếp tục phát triển bền vững trong giai đoạn mới. Ông nhấn mạnh, trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, chuyển đổi số và yêu cầu đổi mới sáng tạo ngày càng mạnh mẽ, TAMAC cần chú trọng ba trụ cột chính: chuẩn hóa và chuyên nghiệp hóa công tác quản trị, đẩy mạnh nghiên cứu - ứng dụng khoa học công nghệ, và xây dựng đội ngũ nhân lực chất lượng cao gắn với văn hóa doanh nghiệp vững mạnh.
Chủ tịch VEAM tin tưởng rằng, với truyền thống 65 năm cùng tinh thần đoàn kết, khát vọng vươn lên và đổi mới không ngừng, TAMAC sẽ tiếp tục gặt hái nhiều thành công mới, khẳng định vị thế doanh nghiệp cơ khí nông nghiệp hàng đầu, đóng góp thiết thực vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Tiếp thu ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Công ty mẹ VEAM, ông Nguyễn Văn Tiến – Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Công ty TNHH MTV Máy kéo và Máy nông nghiệp khẳng định tập thể TAMAC sẽ cụ thể hóa các định hướng phát triển bằng những giải pháp thiết thực, tiếp tục đổi mới công nghệ, nâng cao năng lực sản xuất, mở rộng hợp tác và xây dựng Bông Sen - thương hiệu cơ khí nông nghiệp Việt Nam hiện đại, xanh và bền vững, đồng thời không ngừng cải thiện đời sống người lao động, củng cố niềm tin của bà con nông dân vào sản phẩm “Made in Vietnam”.
Hiện nay, TAMAC có năng lực sản xuất hơn 5.000 máy kéo Bông Sen, 120.000 bình bơm thuốc trừ sâu mỗi năm, cùng hàng trăm chủng loại linh kiện và phụ tùng nông nghiệp. Bên cạnh sản xuất, Công ty xây dựng hệ sinh thái dịch vụ hậu mãi đồng bộ, từ bảo hành, bảo trì đến cung ứng linh kiện, giúp người nông dân yên tâm khi sử dụng sản phẩm Bông Sen trên khắp mọi miền đất nước.
Dư địa thị trường máy nông nghiệp trong nước vẫn rất lớn khi nhu cầu cơ giới hóa và thay thế lao động thủ công ngày càng cao. Trên nền tảng đó, TAMAC tập trung phát triển các dòng máy đa chức năng phù hợp quy mô canh tác nhỏ, tối ưu kích thước, công năng và chi phí, hướng tới nâng cao năng suất, tính cơ động và khả năng đa nhiệm. Hướng đi này giúp Công ty từng bước mở rộng thị phần, củng cố vị thế của cơ khí nông nghiệp Việt Nam trên sân nhà.
Trong tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn, TAMAC luôn kiên định định hướng phát triển xanh, hiện đại và bền vững. Dù vẫn còn những thách thức về cơ chế, thuế và cạnh tranh với thiết bị nhập khẩu đã qua sử dụng, Công ty tiếp tục kiến nghị các chính sách hỗ trợ đặc thù cho doanh nghiệp cơ khí nội địa, tạo nền tảng cho ngành phát triển bền vững.
Trải qua 65 năm xây dựng và trưởng thành, từ “Nhà máy Cơ khí Nông cụ” đầu tiên đến thương hiệu TAMAC hay máy kéo Bông Sen hôm nay là hành trình bền bỉ của trí tuệ, khát vọng và niềm tin. Với nền tảng công nghệ, con người và truyền thống được hun đúc, Công ty đang chuyển mình mạnh mẽ, hướng tới mục tiêu hiện đại hóa và xanh hóa nông nghiệp Việt Nam trong giai đoạn mới.