Đàm phán trần nợ công Hoa Kỳ
Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Kevin McCarthy (trái) trong cuộc đàm phán về trần nợ công với Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden tại Washington DC., ngày 22/5/2023. (Ảnh: AFP)

Cụ thể, các nhà đàm phán đến từ Nhà Trắng, bao gồm bà Shalanda Young - Giám đốc Cục Quản lý Hành chính và Ngân sách, và Cố vấn Tổng thống Hoa Kỳ ông Steve Ricchetti, đã gặp các đại diện từ đảng Cộng hòa trong hai giờ để thảo luận về vấn đề trần nợ công của Hoa Kỳ, nhưng sau đó rời đi mà không để lại bình luận đáng kể vào với truyền thông.

Hiện Đảng Dân chủ của Tổng thống Joe Biden đang muốn Quốc hội Hoa Kỳ nâng mức trần nợ. Tuy nhiên, Đảng Cộng hoà đang kiểm soát Hạ viện phản đối động thái này và cho biết chỉ chấp nhận nâng trần nợ nếu chính quyền cắt giảm chi tiêu công. Nhưng, Đảng Dân chủ kiên quyết không đồng ý với điều kiện này với lập luận việc cắt giảm chi tiêu công sẽ ảnh hưởng tới hàng loạt dự án an sinh xã hội, vốn được coi là trụ cột trong chính sách điều hành của ông Joe Biden.

Đồng thời, Tổng thống Joe Biden đề xuất việc đánh thuế cao hơn vào những người có thu nhập cao, giải quyết các lỗ hổng về thuế đối với giới doanh nghiệp, đặc biệt là ngành dầu khí và dược phẩm để thu được nhiều thuế hơn, góp phần làm giảm thâm hụt ngân sách liên bang. Nhưng Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Kevin McCarthy cho biết ông sẽ phản đối các đề xuất này. Bên cạnh đó, đảng Cộng hoà cho rằng các mức cắt giảm chi tiêu do đảng Dân chủ đề ra chưa rõ ràng.

Trước cuộc gặp ngày 23/5, hai đảng Cộng hoà và Dân chủ đã có một cuộc thảo luận vào ngày 17/5 nhưng sau đó đảng Cộng hoà đã ngưng quá trình đàm phán trần nợ công khi cho rằng hai phía vẫn còn tồn tại nhiều bất đồng nghiêm trọng.   

Tuy nhiên, hai bên cũng đã tìm thấy tiếng nói chung ở một số lĩnh vực, trong đó có cải cách về cấp phép bật đèn xanh cho các dự án năng lượng. Thỏa thuận nâng trần nợ công, nếu đạt được, phải được cả Thượng viện và Hạ viện phê duyệt trước khi Tổng thống Biden ký ban hành thành luật, và vì thế nó sẽ phụ thuộc vào sự ủng hộ của hai đảng.

Nếu hai bên không đạt được thoả thuận nâng trần nợ công trước ngày 1/6 tới đây thì Hoa Kỳ sẽ chính thức phải tuyên bố vỡ nợ. Tổng thống Jobe Biden đã đề cập khả năng sử dụng một điều khoản hiến pháp trong Tu chính án thứ 14 cho phép Tổng thống nâng mức trần nợ công nhưng biện pháp này đang gây tranh cãi.

Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Janet Yellen cảnh báo việc Hoa Kỳ vỡ nợ sẽ tạo ra một “thảm hoạ kinh tế và tài chính”, làm suy yếu nghiêm trọng vị thế của Hoa Kỳ, thậm chí có thể gây suy thoái kinh tế toàn cầu.