Tham dự Hội nghị có Phó Cục trưởng Cục Quản lý và phát triển Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) Bùi Nguyễn Anh Tuấn cùng lãnh đạo các Bộ, Ban, ngành; lãnh đạo hiệp hội doanh nghiệp các tỉnh, thành phố.
Trọng tâm của Hội nghị là tập trung tháo gỡ vướng mắc và hỗ trợ doanh nghiệp thực thi hiệu quả các chính sách mới, đặc biệt là những nội dung cốt lõi từ Bộ tứ Nghị quyết trụ cột của Bộ Chính trị (liên quan đến khoa học - công nghệ, hội nhập quốc tế, xây dựng pháp luật, và phát triển kinh tế tư nhân).
Chủ tịch Hiệp hội Phát triển Hàng tiêu dùng Việt Nam (VACOD) Nguyễn Hồng Sơn cho biết, trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đầy biến động và thách thức (như xung đột địa chính trị và thay đổi chính sách thương mại), các doanh nghiệp Việt Nam buộc phải thích ứng để gia tăng sức cạnh tranh và tiến sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Chủ tịch VACOD nhấn mạnh hai điểm đột phá lớn: Cuộc cải cách thể chế toàn diện (thay đổi mô hình chính quyền địa phương 2 cấp) nhằm tạo môi trường kinh doanh minh bạch hơn, và sự ra đời của bốn Nghị quyết đột phá là “Bộ tứ trụ cột” của Bộ Chính trị. Các Nghị quyết này được xem là động lực to lớn, tăng cường hỗ trợ của Nhà nước cho khối kinh tế tư nhân.
“Trên tinh thần đó, VACOD tổ chức hội nghị này nhằm mục đích hỗ trợ doanh nghiệp tháo gỡ vướng mắc và áp dụng hiệu quả các chủ trương, chính sách mới. Điểm nhấn của chương trình là phần thảo luận đối thoại trực tiếp hai chiều giữa các nhà hoạch định chính sách, chuyên gia và cộng đồng doanh nghiệp để đưa ra các giải pháp có tính ứng dụng cao”, Chủ tịch Nguyễn Hồng Sơn nhấn mạnh.
Doanh nghiệp tập trung triển khai 3 chiến lược
Tại hội nghị, PGS.TS. Hồ Sỹ Hùng, Bí thư Đảng ủy Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài chính kêu gọi sự phối hợp chặt chẽ giữa các doanh nghiệp và Hiệp hội VACOD trong việc triển khai ba nội dung chiến lược.
Thứ nhất, hoàn thiện thể chế là một "giải pháp chiến lược" cốt lõi để tạo ra cơ hội phát triển lớn hơn cho doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh cần phải chọn hướng đi mới. VCCI đã tham gia tích cực vào quá trình này, tiêu biểu là trong việc góp ý sửa đổi các văn bản pháp luật, trong đó có Luật Đầu tư. Mục tiêu là nhằm làm rõ quyền lợi đầu tư của doanh nghiệp đối với các dự án đã có chủ trương, quy hoạch, giúp cắt giảm thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian từ ý tưởng đầu tư đến thực tế triển khai.
Thứ hai, tập trung vào phát triển năng lực cho doanh nghiệp, với trọng tâm là thị trường lao động, đào tạo và nâng cao năng lực cạnh tranh trong kỷ nguyên số. VCCI đã tổ chức hàng trăm khóa đào tạo, huấn luyện mỗi năm cho hàng chục nghìn lượt doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, việc xúc tiến thương mại, đầu tư được đẩy mạnh thông qua việc tổ chức các đoàn ra, đón đoàn vào và các hội nghị kêu gọi đầu tư. PGS.TS. Hồ Sỹ Hùng nhấn mạnh việc mở rộng sang các thị trường mới như khu vực Trung Đông, Thổ Nhĩ Kỳ, Romania... là một vận hội mới mà doanh nghiệp Việt Nam cần phải tích cực tìm hiểu và khai thác.
Thứ ba, trong thời đại mới, những yêu cầu như chuyển đổi số, tăng trưởng xanh và đổi mới sáng tạo không còn là lựa chọn mà là điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp Việt có thể cạnh tranh được, kể cả với các nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam.
Trình bày tham luận, PGS.TS Nguyễn Hồng Sơn nêu bật 3 điểm mới trong đường lối của Đảng thông qua việc triển khai Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân gồm: (1) Kinh tế tư nhân được xác định là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; (2) Nhà nước đóng vai trò kiến tạo phát triển, hoàn thiện thể chế, chính sách, tạo môi trường thuận lợi để khu vực kinh tế tư nhân phát triển nhanh, bền vững và bình đẳng với các thành phần kinh tế khác; (3) Các định hướng mới được tổ chức thực hiện nhanh chóng, quyết liệt với sự vào cuộc của tất cả các bên có liên quan.
Điểm mới thứ nhất và quan trọng nhất trong đường lối của Đảng về phát triển kinh tế tư nhân là sự nâng tầm vị thế của khu vực kinh tế tư nhân, từ chỗ là một "thành phần kinh tế" đơn thuần đến việc xác định là "một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế" trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Theo PGS.TS Nguyễn Hồng Sơn, với vị thế mới này, khu vực kinh tế tư nhân được giao những nhiệm vụ cốt lõi, mang tính quyết định đến tương lai phát triển đất nước, tiên phong trong tăng trưởng, tạo việc làm, nâng cao năng suất lao động, đồng thời là chủ thể trung tâm trong việc công nghiệp hóa, hiện đại hóa và tái cấu trúc lại nền kinh tế theo hướng xanh, tuần hoàn, bền vững.
Điểm mới thứ hai, Phó Trưởng ban Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương chỉ ra nền tảng thể chế cho sự phát triển của kinh tế tư nhân, chính là sự chuyển dịch căn bản trong vai trò của Nhà nước. Nhà nước đóng vai trò kiến tạo phát triển, hoàn thiện thể chế, chính sách, tạo môi trường thuận lợi để khu vực kinh tế tư nhân phát triển nhanh, bền vững và bình đẳng với các thành phần kinh tế khác.
Điểm mới thứ ba, mang tính quyết định về mặt thực thi, chính là tốc độ và sự đồng bộ trong việc đưa các định hướng chiến lược mới vào cuộc sống. Sự thành công của một đường lối không chỉ nằm ở tính đúng đắn của nội dung mà còn ở tính kịp thời và quyết liệt trong triển khai. Đây là minh chứng rõ ràng nhất cho sự nâng cao vai trò lãnh đạo của Đảng và tính kiến tạo của Nhà nước đối với kinh tế tư nhân.
Gắn kết nhà khoa học công nghệ - nhà doanh nghiệp - nhà nước để thúc đẩy đổi mới sáng tạo
Theo PGS.TS. Vũ Văn Tích, Phó Giám đốc Học viện Chiến lược Khoa học và Công nghệ, Bộ Khoa học và Công nghệ nhấn mạnh rằng, thế giới đang bước vào giai đoạn phát triển mới, được định hình sâu sắc bởi cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.
Cuộc cách mạng này đang làm thay đổi căn bản các mô hình sản xuất, kinh doanh và quản trị trên quy mô toàn cầu, với sự trỗi dậy của các công nghệ lõi như trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT), chuỗi khối (blockchain), công nghệ sinh học và vật liệu mới.
Trong bối cảnh đó, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đã vượt qua vai trò là một lĩnh vực riêng lẻ để trở thành động lực chính, quyết định năng lực cạnh tranh, tốc độ phát triển và vị thế của mỗi quốc gia.
Việt Nam được ghi nhận là một trong số ít quốc gia trên thế giới (dưới 5%) tiên phong trong việc kết nối chặt chẽ bộ ba yếu tố khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Tuy nhiên, cách tiếp cận này mới là mục tiêu, phải cần có hành động. Do đó cần bộ ba mới là nhà khoa học công nghệ, nhà doanh nghiệp, nhà nước để thúc đẩy phát triển và tạo ra các giá trị thực tiễn cho kinh tế - xã hội và góp phần tăng GDP.
Giám đốc Quỹ Phát triển Khoa học và Công nghệ Quốc gia (NAFOSTED) Đào Ngọc Chiến đánh giá, để tiếp cận nguồn lực và thúc đẩy đổi mới sáng tạo, doanh nghiệp cần ban hành Quy chế Quỹ nội bộ và thành lập Hội đồng khoa học tư vấn gồm 3 - 5 chuyên gia có kinh nghiệm trong lĩnh vực công nghệ, đổi mới sáng tạo để hỗ trợ thẩm định, đánh giá và định hướng dự án; cần xây dựng danh mục dự án công nghệ trong 1 - 3 năm, làm cơ sở cho việc phân bổ nguồn lực và theo dõi hiệu quả đầu tư.
Doanh nghiệp cũng nên tăng cường hợp tác với viện nghiên cứu, trường đại học và các doanh nghiệp khác, nhằm tận dụng chuyên môn, cơ sở vật chất và nhân lực nghiên cứu. Ngoài ra, việc lưu trữ chứng từ, hồ sơ chi minh bạch không chỉ giúp quản lý quỹ chặt chẽ mà còn bảo vệ doanh nghiệp khi phát sinh rủi ro trong quá trình đổi mới công nghệ.