Tại Dự thảo Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn một số điều của Luật Hóa chất về quản lý hoạt động hóa chất và hóa chất nguy hiểm trong sản phẩm, hàng hóa mà Bộ Công Thương đang xây dựng, có 10 nhóm thủ tục hành chính được quy định, bao gồm:
(i) Cấp, cấp lại, cấp điều chỉnh Giấy phép sản xuất, kinh doanh hóa chất có điều kiện;
(ii) Cấp, cấp lại, cấp điều chỉnh Giấy phép sản xuất, kinh doanh hóa chất cần kiểm soát đặc biệt;
(iii) Cấp, cấp lại, cấp điều chỉnh, gia hạn Giấy phép xuất khẩu, nhập khẩu hóa chất cần kiểm soát đặc biệt;
(iv) Công bố loại hóa chất và mục đích sử dụng hóa chất cần kiểm soát đặc biệt;
(v) Cấp, cấp lại, cấp điều chỉnh Giấy phép sản xuất hóa chất cấm;
(vi) Cấp, cấp lại, cấp điều Giấy phép nhập khẩu hóa chất cấm;
(vii) Cấp, cấp lại, cấp điều chỉnh Giấy chứng nhận đủ điều kiện hoạt động dịch vụ tồn trữ hóa chất;
(viii) Thu hồi Giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất, kinh doanh hóa chất có điều kiện; Giấy phép sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu, nhập khẩu hóa chất cần kiểm soát đặc biệt; Giấy phép sản xuất, nhập khẩu hóa chất cấm; Giấy chứng nhận đủ điều kiện hoạt động dịch vụ tồn trữ hóa chất;
(ix) Đăng ký hóa chất mới;
(x) Công bố thông tin về hàm lượng hóa chất nguy hiểm trong sản phẩm, hàng hóa.
Cục Hóa chất (Bộ Công Thương) cho biết, các thủ tục hành chính tại dự thảo đã được xây dựng trên nguyên tắc bám sát các quy định tại Luật Hóa chất số 69/2025/QH15 được Quốc hội thông qua ngày 14/6/2025 và theo hướng tăng cường phân cấp, đơn giản hóa quy trình, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin. Hệ thống các quy định quản lý hóa chất đã được “thiết kế”, sắp xếp lại để đảm bảo sự đồng bộ, phân công, phân cấp rõ ràng, phù hợp với yêu cầu quản lý và tính chất nguy hiểm của hóa chất và giảm thiểu các thủ tục hành chính cho tổ chức, cá nhân.
Trong đó, thủ tục khai báo hóa chất nhập khẩu sẽ được triển khai trên hệ thống cổng thông tin một cửa quốc gia và hệ thống sẽ tự động phản hồi thông tin khai báo hóa chất qua cổng thông tin một cửa quốc gia đến các tổ chức, cá nhân thực hiện khai báo. Như vậy, với quy định này các tổ chức, cá nhân sẽ thuận lợi cho quá trình thực hiện thủ tục khai báo hóa chất mà không phải chờ đợi kết quả xử lý.
Đối với thủ tục hóa chất sản xuất, kinh doanh hóa chất có điều kiện, thủ tục này về cơ bản cũng tương đồng với thủ tục sản xuất, kinh doanh hóa chất có điều kiện đã được chính phủ quy định tại Nghị định số 113/2017/NĐ-CP. Tại dự thảo Nghị định đã có những thay đổi mới đó là tổ chức, cá nhân có thể lựa chọn gửi hồ sơ đến Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi tổ chức đặt trụ sở chính hoặc cơ sở sản xuất, kinh doanh hóa chất, qua đó tăng tính linh hoạt và chủ động cho việc thực hiện thủ tục hành chính. Ngoài ra, các điều kiện hồ sơ cũng đã được lược bỏ bớt để giảm thiểu các thủ tục hành chính cho doanh nghiệp. Đối với thủ tục này, quy định tại thủ tục hành chính đối với sản xuất đồng thời kinh doanh được gộp chung vào làm một, qua đó đơn giản hóa cho các tổ chức, cá nhân có đồng thời 2 hoạt động vừa sản xuất, vừa kinh doanh và giảm thiểu được các thủ tục cấp, cấp lại, cấp điều chỉnh đối với các tổ chức cá nhân có đồng thời cả hai hoạt động này. Thủ tục hành chính này cũng được phân cấp về chính quyền địa phương để thuận lợi trong quá trình triển khai cũng như tăng cường phân cấp, phân quyền về địa phương.
Đối với thủ tục cấp Giấy phép sản xuất, kinh doanh hóa chất cần kiểm soát đặc biệt, về cơ bản thủ tục này tương đồng các quy định thủ tục cấp giấy phép kinh doanh hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh hóa chất tại Nghị định số 113/2017/NĐ-CP. Tại Dự thảo Nghị định cũng đã có nhiều cải cách, cắt giảm các điều kiện về hồ sơ, cũng như phân cấp.
Riêng về phân cấp, phân quyền, dự thảo Nghị định đề xuất phân cấp Ủy ban nhân dân tỉnh thực hiện các thủ tục hành chính như cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất, kinh doanh hóa chất có điều kiện, cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện hoạt động dịch vụ tồn trữ hóa chất đối với cơ sở tồn trữ thuộc đối tượng phải xây dựng Biện pháp phòng ngừa ứng phó sự cố hóa chất hoặc Kế hoạch phòng ngừa hóa chất do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thẩm định.
Việc triển khai dịch vụ công trực tuyến qua Cổng thông tin một cửa quốc gia, tích hợp khai báo và nộp hồ sơ điện tử, cấp Giấy phép điện tử và phối hợp tra cứu các thành phần hồ sơ đã có trên Cơ sở dữ liệu chuyên ngành đã giúp giảm đáng kể thời gian xử lý hồ sơ, chi phí in ấn, lưu trữ và chi phí không chính thức, đồng thời tăng tính minh bạch trong quá trình thực hiện thủ tục hành chính.
“Dự thảo thể hiện sự chuyển đổi chiến lược trong cải cách thủ tục hành chính từ phương pháp "cắt giảm" sang mô hình "tái cấu trúc và số hóa". Thay vì loại bỏ một phần các thủ tục hành chính, Dự thảo tái cấu trúc toàn diện các quy định nhằm quản lý hiệu quả hơn toàn bộ vòng đời của hóa chất, hướng tới xây dựng nền quản lý nhà nước hiện đại, vừa giảm thiểu gánh nặng hành chính vừa đảm bảo quản lý chặt chẽ hoạt động sản xuất, kinh doanh, sử dụng hóa chất”, lãnh đạo Cục Hóa chất chia sẻ.
