Những khó khăn, vướng mắc
Tính đến ngày 30/9/2011, Bình Định đã triển khai các công trình đưa điện quốc gia về 25 xã trong dự án REII đợt 1 và 26 xã khác trong dự án REII mở rộng. Khối lượng công việc, chiều dài đường dây và trạm, kinh phí đền bù giải phóng mặt bằng đã được tiến hành thanh quyết toán và kiểm toán. Có 6/25 xã được bàn giao công trình điện địa phương cho ngành Điện quản lý bán điện trực tiếp đến từng hộ, gồm xã Hoài Tân thuộc huyện Hoài Nhơn, xã Cát Nhơn, Cát Thắng và Cát Chánh thuộc huyện Phù Cát, xã Nhơn Mỹ thuộc huyện An Nhơn và xã Bình Tân thuộc huyện Tây Sơn.

Cũng trong 9 tháng đầu năm 2011, Dự án REII mở rộng với các công trình lưới điện hạ áp 0,4kV cũng được triển khai đồng thời trên địa bàn 26 xã khác trong toàn tỉnh. Các thủ tục công tác, lên phương án khối lượng, tổ chức đấu thầu thi công, đều được triển khai suôn sẻ, nhưng chậm nhất vẫn là thiết lập phương án đền bù và giải phóng mặt bằng. Công tác này đòi hỏi phải có sự phối hợp đồng bộ của các địa phương để thành lập Ban giám sát cộng đồng. Đến nay, chỉ có 8/26 xã tổ chức chi trả đền bù hoa màu cho các hộ dân bị ảnh hưởng. Trong đó, huyện Phù Mỹ có 3 xã là Mỹ Thọ, Mỹ Chánh và Mỹ Chánh Tây; huyện Phù Cát có 3 xã: Cát Tài, Cát Minh và Cát Tường; 2 huyện miền núi là Vĩnh Thạnh và Vân Canh có xã Vĩnh Hảo và Canh Hiển.

Có khoảng 65 - 95% khối lượng công trình điện thuộc dự án REII mở rộng đã hoàn thành đi vào giai đoạn nghiệm thu bàn giao cho địa phương, nhưng cũng có nhiều công trình đang chờ đấu nối vào đường dây trung áp của ngành Điện đang đầu tư, nên gặp nhiều khó khăn trong quản lý. Thực tế đã xảy ra việc mất cắp công tơ và dây cáp điện thuộc các công trình chưa đóng điện ở các địa phương này.

Theo Sở Công Thương Bình Định - chủ đầu tư dự án, tình hình giải ngân cũng được tiến hành theo tiến độ của các công trình. Tổng giải ngân cả 2 giai đoạn REII và REII mở rộng là 119,2 tỷ đồng, trong đó vốn WB là 5,1 triệu USD, vốn đối ứng của tỉnh là 15,2 tỷ đồng. Hiện vẫn chưa giải ngân được 302,4 triệu đồng vốn đối ứng và trên 6,4 triệu USD vốn WB, do tiến độ chậm bởi các vướng mắc trên.

Cần sự phối hợp tháo gỡ các vướng mắc
Để đấy nhanh tiến độ giải ngân, tạo động lực cho các công trình ở 2 dự án REII và REII mở rộng đến giai đoạn kết thúc trong năm 2011, Ban quản lý dự án đang cần sự phối hợp chặt chẽ của các địa phương trong việc kiểm kê và phê duyệt chi phí đền bù giải phóng mặt bằng cho công trình. Đặc biệt, là một số địa phương đang triển khai quá chậm như xã Phước Hòa, Phước Thành, Phước Sơn, Phước Thắng và Phước Nghĩa thuộc huyện Tuy Phước; Xã Hoài Hương, Hoài Thanh và Tam Quan Nam thuộc huyện Hoài Nhơn.

Đối với các công trình cải tạo lưới điện có thu hồi tài sản giao lại cho địa phương, địa phương lại đang bàn giao lưới điện cho ngành Điện quản lý, cần có sự phối hợp với các ngành chức năng như tài chính, vật giá để xác định giá trị tài sản thu hồi, không để ảnh hưởng đến tiến độ dự án.

Một số HTX dịch vụ đang quản lý lưới điện tại địa phương chưa bàn giao cho ngành Điện, đang có xu hướng chây ỳ không mở tài khoản tại kho bạc để trích nộp khấu hao công trình, dẫn đến việc thanh toán của ngân hàng cho các công trình chậm, cái vòng lẩn quẩn lại diễn ra: Nhà thầu thiếu vốn - công trình chậm tiến độ.

Quỹ thời gian cho năm 2011 không còn nhiều, dự án REII và REII mở rộng đang đưa lưới điện lan tỏa khắp các vùng, miền nông thôn Bình Định. Hiệu quả không chỉ là phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo mà còn tạo ra động lực mới trong nông thôn mới, hình thành và hoàn thiện các mối quan hệ xã hội cho một cuộc sống tốt đẹp, văn minh khi có điện về. Những vướng mắc trên đây sẽ là không khó nếu các ngành liên quan, các cấp địa phương cùng “vào cuộc” với Ban Quản lý dự án, dưới sự chỉ đạo sát sao của UBND tỉnh, ánh điện nông thôn Bình Định chắc chắn sẽ sớm bừng sáng.