Chủ động “từ sớm, từ xa”, đảm bảo cung ứng điện an toàn, liên tục cho cao điểm mùa khô
Với sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ và Bộ Công Thương, cùng nỗ lực chủ động từ các đơn vị trong toàn ngành năng lượng, công tác bảo đảm cung ứng điện cho cao điểm mùa khô và cả năm 2025 đang được triển khai đồng bộ, quyết liệt, đảm bảo đáp ứng tốt nhất nhu cầu của nền kinh tế và người dân.
Với mục tiêu tăng trưởng kinh tế khoảng 8% trong năm 2025, cùng đà phục hồi mạnh mẽ của khu vực sản xuất và dịch vụ, nhu cầu tiêu thụ điện trên cả nước được dự báo tăng cao, đặc biệt trong các tháng cao điểm mùa khô từ tháng 3 đến tháng 6. Theo dự báo, phụ tải điện năm 2025 có thể tăng 12,2%, công suất cực đại toàn quốc đạt khoảng 54.510 MW, tăng hơn 11% so với năm 2024.
Năm 2025 cũng diễn ra nhiều sự kiện chính trị, văn hóa, ngoại giao trọng đại như: 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước… Trong khi đó, diễn biến thời tiết khó lường, không theo quy luật và ảnh hưởng của những biến động trên thị trường năng lượng quốc tế đặt ra những thách thức nhất định đối với công tác bảo đảm cung ứng điện, vận hành an toàn, ổn định hệ thống điện quốc gia.
Việc bảo đảm điện cho đời sống sinh hoạt của nhân dân, các sự kiện văn hóa, chính trị quan trọng trong năm 2025 đã được lãnh đạo Chính phủ, lãnh đạo Bộ Công thương quan tâm chỉ đạo từ sớm. Thủ tướng Chính phủ đã có Chỉ thị số 01/CT-TTg ngày 03/01/2025 về việc chủ động giải pháp bảo đảm cung ứng điện phục vụ sản xuất kinh doanh và đời sống nhân dân trong thời gian cao điểm năm 2025 và giai đoạn 2026-2030.
Để chủ động các giải pháp từ sớm, từ xa, bảo đảm tuyệt đối không để thiếu điện trong bất cứ trường hợp nào, Bộ trưởng Bộ Công Thương ban hành Chỉ thị số 02/CT-BCT ngày 23/01/2025, yêu cầu toàn ngành tập trung, chủ động, phối hợp chặt chẽ trong công tác bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia; huy động mọi nguồn lực để thúc đẩy và hoàn thành nhanh nhất các công trình, dự án nguồn điện, truyền tải điện để đáp ứng nhu cầu của nền kinh tế và người dân.
Tiếp đó, ngày 15/3/2025, Bộ trưởng Bộ Công Thương có Công điện số 1822/CĐ-BCT về việc bảo đảm vận hành an toàn, ổn định các nhà máy điện trong thời gian tới. Trong đó, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) được yêu cầu khẩn trương khắc phục các khiếm khuyết bất thường tại một số nhà máy điện; Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) và Tổng công ty Đông Bắc bảo đảm cung cấp than đầy đủ, chất lượng, liên tục cho sản xuất điện; Công ty TNHH MTV Vận hành hệ thống điện và thị trường điện quốc gia (NSMO) huy động các nguồn điện hợp lý, có dự phòng, để hệ thống điện Quốc gia vận hành an toàn, liên tục, bảo đảm cung cấp đủ điện; và các đơn vị chức năng trực thuộc Bộ tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và chủ động triển khai các giải pháp nhằm tuyệt đối không để xảy ra tình trạng thiếu điện.
Bộ Công Thương cũng thường xuyên, định kỳ tổ chức các cuộc họp với các đơn vị ngành năng lượng về tình hình cung cấp điện; theo dõi sát, đôn đốc tiến độ các dự án năng lượng trọng điểm, cấp bách; kịp thời tháo gỡ khó khăn, đảm bảo mục tiêu cung ứng đủ điện - vận hành an toàn hệ thống điện quốc gia.
Cùng với đó, Bộ Công Thương đã phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương triển khai xây dựng đề án Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII theo đúng quy định của pháp luật về điện lực và quy hoạch, trình và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 768/QĐ-TTg ngày 15/4/2025.
Đáng chú ý, bản điều chỉnh đánh dấu một bước tiến quan trọng trong tư duy quy hoạch năng lượng - chuyển từ cách tiếp cận riêng lẻ sang mô hình tổng thể, tích hợp, giúp xây dựng chuỗi giá trị năng lượng quốc gia đồng bộ, từ nguồn phát, lưới truyền tải, trạm biến áp, đến hệ thống lưu trữ, quản lý thông minh và các chương trình tiết kiệm điện, điện khí hóa công nghiệp. Cách tiếp cận này giúp khai thác, phát huy tối đa các nguồn lực trong nước, từng bước giảm phụ thuộc vào năng lượng nhập khẩu, hạn chế đầu tư dàn trải, nâng cao độ ổn định của hệ thống điện quốc gia, cũng như tạo nền tảng cho việc phát triển năng lượng xanh, sạch.
Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Công Thương, các đơn vị ngành năng lượng đã nhanh chóng triển khai đồng loạt các biện pháp từ sản xuất, truyền tải đến điều độ hệ thống, quyết tâm bảo đảm cung ứng điện ổn định trong mọi điều kiện.
Ông Ngô Sơn Hải - Phó Tổng giám đốc EVN cho biết, các nhà máy nhiệt điện trong Tập đoàn đã có sự chuẩn bị kỹ lưỡng nhằm đảm bảo đủ than cho sản xuất điện, duy trì mức tồn kho than hợp lý. Đơn cử, tại Quảng Ninh, Nhà máy Nhiệt điện Uông Bí luôn duy trì tồn kho trên 80.000 tấn, Nhà máy Nhiệt điện Quảng Ninh tối thiểu 140.000 tấn, còn Nhà máy Nhiệt điện Nghi Sơn 1 (Thanh Hóa) duy trì trên 105.000 tấn trong các tháng cao điểm mùa khô.
Bên cạnh nhiên liệu, công tác bảo dưỡng thiết bị được chú trọng nhằm đảm bảo vận hành an toàn, liên tục. Điển hình như Công ty Nhiệt điện Duyên Hải (Trà Vinh) - đơn vị quản lý các nhà máy Duyên Hải 1, Duyên Hải 3 và Duyên Hải 3 mở rộng - đã tận dụng thời gian ngừng máy dự phòng và giai đoạn phụ tải thấp dịp Tết Nguyên đán để bảo dưỡng tổ máy, khắc phục tồn tại, hạn chế tối đa sự cố trong cao điểm mùa khô.
Các nhà máy cũng đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ như công nghệ phân tích dữ liệu lớn (Big Data), hệ thống RMS, Elogbook, RCM… để nâng cao hiệu quả sản xuất, tăng tính ổn định và đảm bảo an toàn cho các tổ máy.
Song song đó, EVN đẩy mạnh đầu tư phát triển nguồn và lưới điện, với 10 dự án nguồn điện tổng công suất khoảng 8.800 MW. Trong đó, Thủy điện Hòa Bình mở rộng phấn đấu hoàn thành tháo dỡ đê quây và thi công giai đoạn 3 cửa lấy nước trước 15/6; Nhiệt điện Quảng Trạch I dự kiến hòa lưới tổ máy 1 trước 2/9; Thủy điện Trị An mở rộng khởi công và ký hợp đồng vay vốn trong tháng 6; các dự án Thủy điện tích năng Bác Ái và Nhiệt điện Quảng Trạch II triển khai đúng tiến độ.
Đối với các dự án lưới điện, EVN chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ, đặc biệt là đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, phấn đấu hoàn thành dựng cột trong tháng 7/2025. Dự án cấp điện cho Côn Đảo cũng sẽ triển khai thi công đoạn cáp ngầm trên biển trong tháng 6 - đầu tháng 7/2025.
Cùng với EVN, Tổng công ty Khí Việt Nam (PV GAS) đã phối hợp chặt chẽ nhằm bảo đảm nguồn nhiên liệu cho sản xuất điện. Theo ông Trần Nhật Huy - Phó Tổng Giám đốc PV GAS, doanh nghiệp đã ký hợp đồng mua bán LNG tái hóa với EVN và EVNGENCO3 để cấp khí cho Trung tâm nhiệt điện Phú Mỹ, với khối lượng cam kết hơn 14 triệu MMBTU (tương đương khoảng 380 triệu Sm3) trong mùa khô.
PV GAS đã nâng công suất tái hóa Kho LNG Thị Vải lên 7,7 triệu Sm³/ngày, bảo đảm cấp LNG tái hóa theo nhu cầu mua bổ sung của các nhà máy điện ngoài lượng khí cam kết nêu trên. Doanh nghiệp cũng chủ động phối hợp với các chủ mỏ để điều chỉnh kế hoạch bảo dưỡng, rút ngắn thời gian dừng, nỗ lực cấp khí sớm trở lại cho sản xuất điện; thực hiện tích trữ khí trong đường ống vào các giờ thấp điểm để tăng khả năng cấp khí trong các giờ cao điểm.
Trước bối cảnh thời tiết diễn biến bất thường, để đảm bảo hệ thống điện quốc gia vận hành ổn định, an toàn, ông Nguyễn Đức Ninh - Tổng Giám đốc NSMO cho biết đơn vị đã chủ động xây dựng và cập nhật liên tục phương án điều độ đa kịch bản để ứng phó với thời tiết cực đoan và biến động phụ tải, đặc biệt tại miền Bắc với cơ cấu nguồn điện và kết dây lưới truyền tải 500/220/110kV hợp lý.
NSMO đã triển khai mô phỏng vận hành theo nhiều kịch bản phụ tải (kịch bản cơ sở, kịch bản cao, kịch bản cực đoan) trên nền tảng hệ thống điều khiển và giám sát tiên tiến, từ đó xác định các mức dự phòng cần thiết, tối ưu thứ tự huy động tổ máy và cơ cấu nhiên liệu. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với các đơn vị điều độ miền, tổng công ty điện lực và nhà máy điện để đảm bảo hệ thống điện quốc gia cung ứng đủ điện trong các tháng mùa khô, cũng như cho cả năm 2025.
Cũng theo ông Nguyễn Đức Ninh, trong thời gian tới, NSMO tiếp tục duy trì tinh thần trách nhiệm cao, sẵn sàng các phương án nhằm bảo đảm cung cấp điện an toàn, ổn định trong các giai đoạn cao điểm nắng nóng và mùa mưa bão. Đồng thời, chuẩn bị sớm các phương án cung ứng điện năm 2026 theo tinh thần chỉ đạo của Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên tại Thông báo số 150/TB-BCT ngày 27/6/2025 tại cuộc họp về việc cung ứng điện năm 2025, xây dựng kế hoạch cung ứng điện năm 2026 và thúc đẩy tiến độ các dự án nguồn, lưới điện trọng điểm.
