Trong 3 ngày từ 18 - 20/6/2025, tại Hà Nội, Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) đã phối hợp với Chương trình Kiểm soát xuất khẩu và An ninh biên giới (Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ) và Chương trình Kiểm soát hàng hóa lưỡng dụng của Liên minh châu Âu (EUP2P) tổ chức Hội thảo về triển khai kiểm soát thương mại chiến lược của Việt Nam.
Hội thảo được tổ chức với mục đích nâng cao năng lực thực thi cho các cán bộ tham gia vào công tác quản lý thương mại chiến lược thuộc các Bộ, ngành của Việt Nam khi đây là vấn đề mới đối với các cơ quan xây dựng chính sách cũng như đối với cả các cơ quan giám sát như lực lượng Hải quan.
Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Anh Sơn - Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu thông tin: Ngày 01 tháng 4 năm 2025, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã ban hành Quyết định số 916/QĐ-BCT về việc thành lập Ban soạn thảo và Tổ biên tập xây dựng Nghị định về kiểm soát thương mại chiến lược với thành viên gồm đại diện các Bộ, ngành liên quan.
Qua quá trình làm việc hiệu quả và khẩn trương, Ban soạn thảo và Tổ biên tập đã tiến hành xây dựng dự thảo, lấy ý kiến các Bộ, ngành liên quan, các tổ chức, cơ quan đại diện Ngoại giao cũng như các tập đoàn, công ty là đối tượng chịu tác động của Nghị định. Tới nay, Nghị định đã được hoàn thiện và trình Thủ tướng Chính phủ để kí ban hành trong thời gian tới.
"Việc có một Nghị định về kiểm soát thương mại chiến lược khẳng định cam kết của Việt Nam là một đối tác tin cậy, là thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế trong phòng chống phổ biến và là điểm đến hấp dẫn cho các hoạt động đầu tư", ông Nguyễn Anh Sơn cho biết.
Tuy nhiên, theo Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, để Nghị định ban hành có thể được thực thi hiệu quả, công tác triển khai tập huấn, nâng cao năng lực cho các cán bộ của Việt Nam đóng vai trò rất quan trọng. Đây là sự chuẩn bị tốt để các Bộ, ngành có thể thực thi sớm, đáp ứng yêu cầu, đặc biệt khi kiểm soát thương mại chiến lược thuộc trách nhiệm của nhiều các Bộ, ngành khác nhau, mặt hàng kiểm soát có phạm vi rộng, cách thức kiểm soát mới so với các quy định hiện hành.
Thông qua 03 ngày làm việc của Hội thảo, các chuyên gia từ Hoa Kỳ và EU đã trình bày các nghiên cứu mới về kiểm soát thương mại chiến lược, cung cấp thông tin về các xu hướng phát triển của hàng hóa lưỡng dụng, cung cấp kinh nghiệm thực hành tốt của các quốc gia trong triển khai các vấn đề kỹ thuật như xây dựng danh mục hàng hóa lưỡng dụng, chương trình Tuân thủ nội bộ (ICP), phân tích rủi ro khi cấp phép cho hàng hóa lưỡng dụng, cơ chế phối hợp liên Bộ và các biện pháp để thúc đẩy tạo thuận lợi thương mại khi áp dụng cách thức quản lý theo giấy phép.
Bên cạnh đó, Hội thảo còn có sự tham dự, trao đổi của các cán bộ thực thi đến từ Văn phòng Quản lý thương mại chiến lược Philippines và Cơ quan An ninh Thương mại và Công nghiệp Hàn Quốc. Những chuyên gia này đã trực tiếp chia sẻ về cách thức triển khai kiểm soát thương mại chiến lược của 2 quốc gia, giải đáp các vấn đề thắc mắc của các đại biểu Việt Nam.
Cũng tại Hội thảo, ông Tassos Coulaloglou, Cố vấn khu vực Đông Nam Á của Chương trình Kiểm soát xuất khẩu và An ninh biên giới (Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ) và ông Matjaž Murovec, Điều phối khu vực, Chương trình kiểm soát hàng hóa lưỡng dụng của Liên minh châu Âu (EU) đánh giá cao những nỗ lực của Việt Nam trong việc hoàn thiện khung khổ pháp lý về kiểm soát thương mại chiến lược. Hai bên cam kết sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ và hỗ trợ các cơ quan của Việt Nam triển khai Nghị định trong thời gian tới.
Căn cứ Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật số 64/2025/QH15 ngày 19/02/2025 của Quốc hội; căn cứ Nghị định số 40/2025/NĐ-CP ngày 26/02/2025 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Công Thương; và thực hiện công văn số 1391/VPCP-KHTH ngày 01/4/2025 của Văn phòng Chính phủ về việc đề xuất xây dựng và áp dụng quy trình, thủ tục rút gọn đối với Nghị định về kiểm soát thương mại chiến lược, Bộ trưởng Bộ Công Thương ban hành Quyết định số 916/QĐ-BCT ngày 01/4/2025 về việc thành lập Ban soạn thảo, Tổ biên tập xây dựng về kiểm soát thương mại chiến lược.
Thực hiện Quyết định số 916/QĐ-BCT, ngay trong ngày 01/4/2025, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã chủ trì cuộc họp lần thứ nhất Ban soạn thảo, Tổ biên tập Nghị định về kiểm soát thương mại chiến lược.
Phát biểu chỉ đạo cuộc làm việc, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định việc khẩn trương xây dựng và ban hành Nghị định về kiểm soát thương mại chiến lược là hết sức cần thiết trong bối cảnh hiện nay, nhất là khi Việt Nam đang tập trung mọi nguồn lực để xây dựng một nền kinh tế hiện đại, bền vững và có sức cạnh tranh cao trên trường quốc tế.