Bằng nhiều giải pháp, những năm gần đây, công tác môi trường của Công ty đã ngày càng được cải thiện, nhất là từ khi tham dự Hợp phần Sản xuất sạch hơn (SXSH) trong công nghiệp của Bộ Công Thương. Dự án trình diễn SXSH được thực hiện bởi Đội SXSH của Công ty và sự hỗ trợ kỹ thuật, đào tạo của chuyên gia Trung tâm Sản xuất Sạch Việt Nam. Trong quá trình thực hiện, Sở Công Thương tỉnh Thái Nguyên thường xuyên kiểm tra, giám sát tiến độ và chất lượng thực hiện.

Tiền thân là nhà máy sứ Bắc Thái. Năm 1993, Công ty CP Giấy Xuất khẩu Thái Nguyên chuyển sang sản xuất giấy hàng mã xuất khẩu sang thị trường Đài Loan. Năm 2000, Công ty chuyển thành công ty cổ phần. Nguyên liệu chủ yếu là tre nứa, vầu và các loại phế thải thu được từ sản xuất đũa tre, sản phẩm giấy vàng mã xuất khẩu của Công ty CP Giấy Xuất khẩu Thái Nguyên được xuất 100% sang Đài Loan. Với công suất thiết kế 2.500 tấn/năm, số cán bộ công nhân viên 200 người, mỗi ngày, Công ty thải ra môi trường một lượng nước thải tương đối lớn. Do sử dụng công nghệ kiềm lạnh nên lượng nước thải có tác động xấu tới môi trường bởi có chứa kiềm dư, bột giấy lơ lửng, lignin có hàm lượng BOD, COD cao. Ngoài ra, Công ty cũng thải ra các khí thải sau quá trình cháy của công đoạn sấy sau xeo. Các khí thải gồm có CO2, SOx. Chất thải rắn bao gồm các loại xơ sợi xenlulô phân hủy từ bãi nguyên liệu. Theo đánh giá tác động môi trường của Sở Tài nguyên và Môi trường Thái Nguyên, các chất thải rắn và khí của Công ty nằm trong giới hạn cho phép. Tuy nhiên, do Công ty chưa xử lý triệt để vấn đề nước thải nên bị liệt vào danh sách các doanh nghiệp “đen” về môi trường. Khi tham dự chương trình SXSH, tình hình môi trường không những đã được cải thiện triệt để mà Công ty cũng tiết kiệm được rất nhiều chi phí.

Trước đây, Công ty sử dụng 4 máy in đã cũ, chất lượng truyền động kém, chạy giật cục hay làm rách giấy. Khoảng 5% sản phẩm khi qua khâu in bị rách, gây thiệt hại về sản lượng và là nguyên nhân chính gây mất mát hóa chất in. Đội SXSH của Công ty đưa ra phương án thay các máy in này bằng 2 máy in mới có công suất phù hợp với sản lượng của Công ty. Máy in mới có kích thước tương tự máy in cũ nên chỉ cần tháo dỡ hai máy in cũ ở phía ngoài là đủ mặt bằng lắp đặt. Chi phí cho mua sắm và lắp đặt 2 máy in mới là 500 triệu đồng. Bù lại, giảm 80% sản phẩm hỏng cho khâu in màu, tương đương với 700 triệu đồng. Tác động môi trường do khâu in giảm khoảng 80% nhờ giảm 80% lượng giấy rách và hỏng quay trở lại khâu xeo. Ngoài ra, tác động môi trường do tiêu thụ điện và hóa chất in tính theo đơn vị sản phẩm in cũng giảm đáng kể.

Có thể thấy rất rõ, công đoạn sản xuất gây ô nhiễm môi trường nhất của Công ty là nước thải do nguyên vật liệu được ngâm hoá chất. Vì vậy, với chương trình SXSH, Công ty đã xây dựng các bể lắng để thu hồi bột giấy và tuần hoàn nước thải xeo, giảm lượng nước thải ra khu vực xử lý. Nước thải xeo của Công ty có chứa khoảng 5% bột giấy (233 tấn/năm), lượng nước này bị đổ trực tiếp ra suối phía sau nhà máy là một trong những nguyên nhân chính cùng với nước thải ngâm ủ nguyên liệu làm cho Công ty nằm trong danh sách Nghị định 64/CP về di dời và đóng cửa các cơ sở sản xuất gây ô nhiễm. Công ty và đội SXSH đã xây dựng một hệ thống 2 bể lắng trong và 1 bể đa ngăn nối tiếp để lắng bớt và thu hồi bột giấy trong nước thải, đồng thời tuần hoàn lại một phần nước cho khâu xeo. Bột giấy lơ lửng trong nước thải xeo có thể tự lắng đọng trong hệ thống thoát nước thải của Công ty. Có bể lắng, tốc độ dòng chảy sẽ chậm lại, các hạt bột giấy lơ lửng có kích thước và trọng lượng lớn sẽ tự lắng xuống đáy. Bể lắng sơ bộ có hình tròn tạo ra dòng chảy xoáy cũng có tác dụng hỗ trợ quá trình lắng do trọng lực của bột giấy. Sau khi lắng xuống đáy, bột được cào và hút bằng bơm trở lại bể xeo để thu hồi. Nước trên bề mặt bể cũng đã khá trong, có thể bơm sang bể chứa để tái sử dụng cho công đoạn chuẩn bị bột. Giải pháp này đã làm giảm đáng kể tác động môi trường do nước thải xeo. Như đã mô tả, 65% lượng bột giấy (151,5 tấn/năm) và 70% nước thải (37.975 m3/năm) được tuần hoàn trong hệ thống xeo và chuẩn bị bột của Công ty. Điều có ý nghĩa quan trọng nhất là giải pháp này đã làm giảm ô nhiễm do nước thải, góp phần vào việc đưa Công ty ra khỏi danh sách “đen” trên bản đồ môi trường của Thái Nguyên. Chi phí cho xây dựng các bể lắng là 370 triệu đồng.

Có thể nói, với sự hỗ trợ của Chương trình SXSH, Công ty đã vượt qua các khó khăn trong thu xếp tài chính, nhanh chóng triển khai nhiều giải pháp để chấm dứt tình trạng phơi nhiễm trực tiếp của công nhân với lưu huỳnh, SOx, hóa chất in và cồn. Việc thực hiện các giải pháp trên đã giúp Công ty thoát khỏi danh sách “đen” và đảm bảo sự phát triển bền vững. Hơn nữa, các giải pháp giúp giảm thiểu tác động môi trường do sử dụng các hóa chất, cải thiện rõ rệt điều kiện làm việc nhờ giảm nhiệt độ và tăng cường thông gió... đã bảo vệ sức khoẻ của người lao động và nâng cao năng suất làm việc.