Trên thế giới, ngành Công nghiệp môi trường có từ rất sớm, xuất hiện ở Hoa Kỳ từ những năm 60 của thế kỷ trước. Sau đó, ngành Công nghiệp này tiếp tục hình thành ở châu Âu và chiếm vị thế ngày càng quan trọng. Trải qua thời gian, các lĩnh vực hoạt động của ngành Công nghiệp môi trường cũng trở nên đa dạng và chuyên sâu, liên quan đến nhiều ngành, nhiều lĩnh vực kinh tế xã hội và đối tượng khác nhau. Ngành Công nghiệp môi trường có thiên hướng dịch vụ gần giống như ngành công nghiệp Du lịch. Trong đó, có các doanh nghiệp chuyên trách, có năng lực cung ứng về một hay nhiều sản phẩm hoặc dịch vụ trong lĩnh vực hoạt động môi trường, như quản lý chất thải; thiết bị công nghệ môi trường; quản lý tài nguyên...

 Theo Viện nghiên cứu Chiến lược - Chính sách Công nghiệp: Công nghiệp môi trường bao gồm các hoạt động sản xuất hàng hoá và dịch vụ nhằm đo lường, ngăn chặn, hạn chế, tối thiểu hoá hay hiệu chỉnh tác hại môi trường tới nước, không khí và đất cũng như các vấn đề liên quan đến chất thải, tiếng ồn và hệ sinh thái. Ông Phan Đăng Tuất- Viện trưởng nhận định, cùng với quá trình phát triển, nhu cầu về bảo vệ môi trường cũng gia tăng. Đến một giai đoạn nhất định, nhu cầu đó trở nên khó có thể tự giải quyết hoặc giải quyết kém hiệu quả hơn so với hình thức dịch vụ mang tính chuyên nghiệp. Từ đây, ngành Công nghiệp môi trường ra đời như một tất yếu, đáp ứng nhu cầu phát triển của xã hội văn minh và mang tính công nghiệp.

 Thập niên qua, thực hiện chủ trương của Đảng là phát triển đất nước theo hướng công nghiệp hoá - hiện đại hoá, tốc độ tăng trưởng công nghiệp hàng năm luôn duy trì ở mức cao, góp phần quyết định đến tốc độ tăng trưởng kinh tế chung của cả nước. Nhưng bên cạnh đó, môi trường cũng đang xuống cấp nghiêm trọng do thiếu sự đầu tư vào các hoạt động bảo vệ môi trường. Bà Vũ Xuân Nguyệt Hồng, Trưởng ban Khoa học Quản lý Kinh tế - Viện nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho biết, qua kết quả nghiên cứu gần đây nhất của chúng tôi, thực trạng các doanh nghiệp đầu tư cho bảo vệ môi trường là rất thấp. Chỉ 8,3% doanh nghiệp Việt Nam có trang bị hệ thống xử lý ô nhiễm.

 Hệ quả là tại lưu vực sông Cầu, hầu hết lượng chất thải chưa qua xử lý của 800 cơ sở sản xuất công nghiệp, 200 làng nghề đều xả thẳng xuống lòng sông. Theo tính toán của Bộ Tài nguyên và Môi trường, cứ sau 1 năm, sông Cầu bị ô nhiễm gấp 2 - 3 lần năm trước.

 Cũng giống như sông Cầu, hệ thống sông Đồng Nai đang hứng toàn bộ các chất thải hơn 9.000 cơ sở sản xuất công nghiệp, 491 làng nghề và hơn 1.600 cơ sở y tế, đa phần đều không qua xử lý. Do trải rộng trên nhiều tỉnh, thành phố, hệ thống sông Đồng Nai chịu tác động cùng lúc từ nhiều nguồn nên phần hạ lưu của nhiều sông trong lưu vực đã bị ô nhiễm nghiêm trọng, thậm chí có đoạn trở thành sông chết.

 Còn lưu vực sông Nhuệ - sông Đáy, mọi thông số đo được đều vượt tiêu chuẩn cho phép nhiều lần. Cùng với đó, bầu không khí cũng bị ô nhiễm nghiêm trọng. Theo thống kê từ Sở: Tài nguyên Môi trường - Nhà đất Hà Nội, Thủ đô Hà Nội mỗi năm tiếp nhận khoảng 80.000 tấn bụi khói, 9.000 tấn khí Sun-fu-rich (SO2), 46.000 tấn khí Cácbon dioxit (CO) từ hơn 400 cơ sở công nghiệp. Đó là chưa kể khói của hơn 100 ngàn ô tô và trên 1 triệu xe máy. Ở thành phố Hồ Chí Minh, ô nhiễm còn lớn hơn nhiều.

 Ngoài ra, còn có thể kể đến những ô nhiễm từ các bãi rác thải, từ các bãi tồn lưu thuốc bảo vệ thực vật chưa xử lý gây ảnh hưởng nặng nề tới đời sống người dân...

 

 Những minh chứng trên đây cho thấy, ngành Công nghiệp môi trường phát triển là điều xã hội mong muốn, góp phần giảm ö nhiễm môi trường.