Trong bối cảnh Nghị quyết số 57-NQ/TW về “Đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia” được triển khai sâu rộng, ngành Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tỉnh Thái Nguyên đã có nhiều bước tiến quan trọng, tạo động lực thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
Đặc biệt, Thái Nguyên đang chú trọng giảm nghèo thông tin, thu hẹp khoảng cách số giữa vùng thuận lợi và vùng sâu, vùng xa, bảo đảm mọi người dân dù ở miền núi hay đô thị đều được tiếp cận và thụ hưởng thành quả của công nghệ.
Phóng viên Tạp chí Công Thương (PV) đã có cuộc trao đổi với ông Dương Hữu Bường - Giám đốc Sở KH&CN tỉnh Thái Nguyên xung quanh nội dung này.
PV: Thưa ông, trong thời gian qua, ngành KH&CN tỉnh Thái Nguyên đã triển khai những giải pháp gì để hiện thực hóa chủ trương của Nghị quyết 57-NQ/TW?
Ông Dương Hữu Bường: Thái Nguyên đang trở thành điểm sáng của khu vực trung du và miền núi phía Bắc trong chuyển giao công nghệ và xây dựng các mô hình ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật. Với hạ tầng số ngày càng hoàn thiện cùng chính sách đổi mới mạnh mẽ, Thái Nguyên đang từng bước khẳng định vai trò là trung tâm công nghệ hiện đại, góp phần thúc đẩy phát triển toàn diện, bền vững.
Ngay từ đầu năm 2025, Sở KH&CN đã quán triệt nghiêm túc các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương, Tỉnh ủy, UBND tỉnh và hướng dẫn của Bộ KH&CN. Chúng tôi đã xây dựng chương trình hành động cụ thể, gắn chặt với nhiệm vụ chính trị của tỉnh, bám sát thực tiễn, tạo bước chuyển rõ nét trong công tác quản lý nhà nước về KH&CN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Tính đến nay, toàn ngành đang quản lý 131 nhiệm vụ KH&CN cấp tỉnh và quốc gia, nhiều công trình, đề tài đã được nghiệm thu đúng tiến độ, trong đó có các nhiệm vụ phục vụ chuyển đổi số, phát triển nông nghiệp công nghệ cao và đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp địa phương.
Tỉnh đã hoàn thành 84/160 nhiệm vụ trọng tâm theo hệ thống giám sát Nghị quyết 57, số còn lại đang triển khai đúng tiến độ.
Các hệ thống thông tin dùng chung của tỉnh được Sở KH&CN tham mưu theo hướng tập trung, đồng bộ, thống nhất và xuyên suốt từ tỉnh đến cơ sở. Với hệ thống quản lý văn bản và điều hành được tổ chức lại đến 100% cơ quan quản lý nhà nước với hơn 18.000 tài khoản cán bộ, công chức, viên chức. Từ tháng 7 đến nay, trên 1 triệu lượt văn bản điện tử đã được gửi, nhận qua mạng, đạt tỷ lệ 100% văn bản hành chính gửi - nhận - xử lý trực tuyến.
Ứng dụng “C-ThaiNguyen” - nền tảng phản ánh hiện trường của người dân đã đạt hơn 460 nghìn lượt tải, tiếp nhận và xử lý hơn 5.000 phản ánh, trở thành kênh kết nối hiệu quả, đặc biệt tại các xã miền núi.
Tỉnh thúc đẩy việc triển khai, hoàn thiện các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu và tập trung làm giàu, làm sạch dữ liệu, đẩy mạnh việc kết nối, chia sẻ dữ liệu với các hệ thống và cơ sở dữ liệu quốc gia. Nổi bật là hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của tỉnh đã được đã được kết nối đến 7 cơ sở dữ liệu quốc gia, phục vụ đắc lực cho việc giải quyết thủ tục hành chính thuận lợi, nhanh, gọn cho người dân, doanh nghiệp; nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu cấp tỉnh đáp ứng cho hàng triệu giao dịch mỗi tháng; … Theo kết quả đánh giá chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp trong thực hiện TTHC và cung cấp dịch vụ công (trên hệ thống https://dichvucong.gov.vn/), thời gian gần đây, tỉnh Thái Nguyên luôn nằm trơng top 10 tỉnh, thành phố đứng đầu cả nước.
Đáng chú ý, trong vòng 03 tháng (từ tháng 07 đến tháng 9/2025), tỉnh đã phủ sóng di động cho 40/55 thôn bản trước đây chưa có sóng, chỉ còn 15 thôn chưa được phủ sóng, trong đó 7 thôn chưa có điện lưới quốc gia. Đây là kết quả đáng khích lệ trong nỗ lực “xóa vùng lõm” thông tin, góp phần thực hiện tốt công tác “giảm nghèo thông tin”.
PV: Việc “giảm nghèo thông tin” cho đồng bào vùng cao miền núi được ông nhấn mạnh. Xin ông giải thích rõ hơn khái niệm này và ngành KH&CN đang làm gì để triển khai?
Ông Dương Hữu Bường: “Giảm nghèo thông tin” có nghĩa là thu hẹp khoảng cách tiếp cận hạ tầng số, dịch vụ số và kỹ năng số giữa vùng núi, vùng sâu, vùng dân tộc thiểu số với khu vực thuận lợi hơn.
Trên tinh thần đó, ngành KH&CN đã và đang triển khai nhiều hoạt động cụ thể như: Hợp tác với các doanh nghiệp viễn thông và Quỹ Dịch vụ Viễn thông công ích Việt Nam để khảo sát, cung cấp dịch vụ cho các xã vùng sâu như Vô Tranh...; tổ chức các lớp tập huấn kỹ năng số cho cán bộ cơ sở và người dân dân tộc thiểu số, giúp họ sử dụng điện thoại thông minh, truy cập dịch vụ công, đăng ký mã định danh điện tử, tiếp cận thông tin chính thống an toàn.
Từ tháng 7 đến nay, tỉnh đã tổ chức 02 đợt hướng dẫn sử dụng, tháo gỡ khó khăn vướng mắc trong sử dụng hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính; bố trí 92 kỹ thuật viên của đơn vị cung cấp hệ thống thông tin giải quyết TTHC đến hướng dẫn, hỗ trợ trực tiếp tại 92 xã, phường trên địa bàn tỉnh; đào tạo, hướng dẫn người dân hàng ngày tại 132 điểm giao dịch bưu điện văn hóa xã/92 xã, phường đang hoạt động; triển khai 07 lớp tập huấn cho tổ công nghệ số cộng đồng tại 7 xã, phường với mục tiêu trong năm 2025 sẽ tập huấn cho trên 2.000 thành viên Tổ Công nghệ số cộng đồng.
Chúng tôi mong muốn công nghệ số sẽ được từng người dân, từng thôn bản tiếp cận, sử dụng và khai thác hiệu quả, giúp họ phát triển bình đẳng trong kỷ nguyên số.
PV: Thưa ông, đâu là những khó khăn lớn nhất hiện nay và nhiệm vụ trọng tâm của ngành trong quý IV/2025?
Ông Dương Hữu Bường: Khó khăn lớn nhất hiện nay là hạ tầng ở vùng sâu, vùng dân tộc thiểu số còn yếu, nhiều nơi chưa có điện lưới, sóng di động hoặc thiết bị công nghệ thông tin. Kỹ năng số của một bộ phận người dân và cán bộ cơ sở còn hạn chế, cần được đào tạo, hướng dẫn. Ngoài ra, quá trình chuyển đổi từ quản lý truyền thống sang quản lý số đòi hỏi cao về bảo mật, vận hành và tổ chức quy trình.
Thời gian tới ngành KH&CN Thái Nguyên sẽ nỗ lực khắc phục những khó khăn, tập trung vào các nhiệm vụ trọng tâm đó là: tiếp tục quán triệt, triển khai hiệu quả Nghị quyết 57-NQ/TW; hoàn thiện hệ sinh thái đổi mới sáng tạo cấp tỉnh, đẩy mạnh ứng dụng KH&CN trong sản xuất, dịch vụ và quản lý; hoàn thành 100% nhiệm vụ chuyển đổi số cấp tỉnh trong năm, đặc biệt trong các lĩnh vực gần dân như y tế, giáo dục, nông nghiệp và dịch vụ công; mở rộng tính năng nền tảng “C-ThaiNguyen”, hướng tới mô hình “chính quyền gần dân, phục vụ dân”.
Mục tiêu của chúng tôi là đưa đổi mới sáng tạo về tận cộng đồng, để người dân vùng cao, vùng nông thôn có thể tham gia vào chuỗi giá trị mới, phát triển bền vững.
PV: Cuối cùng, ông có thông điệp gì gửi đến cán bộ, người dân và doanh nghiệp trong giai đoạn mới?
Ông Dương Hữu Bường: Tôi muốn nhấn mạnh rằng khoa học, công nghệ và chuyển đổi số chính là công cụ giảm nghèo mới. Khi người dân được kết nối, có hạ tầng số và kỹ năng công nghệ, họ sẽ có cơ hội phát triển bình đẳng hơn.
Tôi mong các cán bộ cơ sở chủ động học hỏi, người dân mạnh dạn sử dụng công nghệ, doanh nghiệp và viện trường đồng hành chuyển giao công nghệ, và các đối tác viễn thông tiếp tục xóa “vùng lõm” thông tin.
Chúng ta cùng chung tay xây dựng một Thái Nguyên xanh - thông minh - bền vững, nơi công nghệ thực sự đến với từng người dân, từng thôn bản để không ai bị bỏ lại phía sau.
PV: Xin trân trọng cảm ơn ông về cuộc trao đổi này!