Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu liên tục biến động, xu hướng bảo hộ thương mại ngày càng rõ rệt, cùng những yêu cầu khắt khe về tiêu chuẩn xanh và số, việc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu đã trở thành yêu cầu sống còn đối với các doanh nghiệp Việt Nam. Nhằm đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp, Bộ Công Thương phối hợp với và Ủy ban Nhân dân TP. Hồ Chí Minh đồng tổ chức Diễn đàn Xuất khẩu năm 2025. Sự kiện diễn ra vào chiều ngày 4/9/2025 tại Trung tâm Hội chợ và Triển lãm Sài Gòn (SECC), trong khuôn khổ chuỗi hoạt động“Kết nối chuỗi cung ứng hàng hóa quốc tế - Viet Nam International Sourcing 2025” kết hợp cùng Hội chợ Du lịch Quốc tế TP. Hồ Chí Minh (ITE HCMC 2025).
Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng cho biết: Có thể nói, năm 2024 và những tháng đầu năm 2025 là khoảng thời gian đầy khó khăn, thách thức đối với nền kinh tế Việt Nam, đặc biệt là trong bối cảnh bảo hộ thương mại toàn cầu gia tăng cả về thuế quan lẫn phi thuế quan. Mặc dù vậy, xuất nhập khẩu Việt Nam vẫn duy trì tăng trưởng tốt và trở thành động lực quan trọng cho tăng trưởng của cả nền kinh tế.
Lựa chọn Việt Nam là địa điểm chiến lược trong chuỗi cung ứng toàn cầu
Trong năm 2024, kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam đạt hơn 786 tỷ USD, trong đó xuất khẩu đạt 405 tỷ USD, tăng 14,3%, với 37 mặt hàng vượt mốc 1 tỷ USD và 8 mặt hàng trên 10 tỷ USD. 7 tháng đầu năm 2025, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam đạt gần 515 tỷ USD, tăng 16,3% so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, xuất khẩu sang thị trường có Hiệp định thương mại (FTA) đều có sự phục hồi tích cực. Các FTA thế hệ mới như: CPTPP, EVFTA và UKVFTA cùng hàng loạt FTA song phương và đa phương mà Việt Nam đã ký kết, thực thi trước đó đã tạo ra mạng lưới thị trường rộng lớn, trở thành động lực cho các doanh nghiệp, ngành hàng của Việt Nam mạnh dạn bước ra thế giới.
Những con số này đang phản ánh quá trình chuyển đổi quan trọng trong mô hình kinh doanh của doanh nghiệp Việt Nam từ gia công thuần túy sang định hướng trở thành đối tác phát triển sản phẩm, đồng sáng tạo với các thương hiệu toàn cầu. Cộng đồng doanh nghiệp quốc tế nhìn nhận Việt Nam như một trung tâm sản xuất hàng đầu tại khu vực với khả năng cung ứng đa dạng các mặt hàng với giá cả cạnh tranh và chất lượng không ngừng nâng cao.
Đồng thời, sau đại dịch và những bất ổn địa chính trị - kinh tế gần đây, nhiều tập đoàn, nhiều kênh phân phối bán lẻ/bán buôn, sàn thương mại điện tử đang đẩy mạnh chiến lược đa dạng hóa, đảm bảo nguồn cung bền vững và đã lựa chọn Việt Nam là địa điểm chiến lược trong chuỗi cung ứng toàn cầu của họ.
Trong bối cảnh đó, Bộ Công Thương đang tập trung triển khai Đề án “Thúc đẩy doanh nghiệp Việt Nam tham gia trực tiếp các mạng phân phối nước ngoài đến năm 2030”. Đây là một nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược được Chính phủ giao cho Bộ Công Thương triển khai, thực hiện nhằm hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam, không chỉ dừng lại ở xuất khẩu qua trung gian mà còn chủ động đưa hàng hóa, thương hiệu của mình thâm nhập trực tiếp vào các chuỗi bán lẻ, bán buôn quốc tế.
Thông qua Đề án, chúng ta kỳ vọng sẽ hình thành được một lực lượng doanh nghiệp sản xuất xuất khẩu mạnh, có năng lực đáp ứng chuẩn mực quốc tế, tham gia sâu hơn vào mạng lưới phân phối toàn cầu, góp phần nâng cao giá trị gia tăng, xây dựng thương hiệu quốc gia, và khẳng định vị thế hàng hóa Việt Nam trên thị trường quốc tế. Đồng thời, Đề án cũng là công cụ quan trọng để tận dụng hiệu quả các FTA, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu xuất khẩu theo hướng bền vững và hiện đại.
Đặc biệt, "Bộ Công Thương tích cực vận động đón các đoàn doanh nghiệp nước ngoài về tham quan, làm việc tại tỉnh để trực tiếp kết nối và tìm hiểu môi trường đầu tư kinh doanh tại địa phương. Điển hình, ngày 6/9 sắp tới, tỉnh Tây Ninh sẽ đón 150 doanh nghiệp từ 24 quốc gia và vùng lãnh thổ về làm việc trực tiếp tại tỉnh. Ngoài ra, còn có Thành phố Huế hay các vùng lân cận TP. Hồ Chí Minh cũng đón nhiều đoàn thăm quan thực địa...", Thứ trưởng Phan Thị Thắng khẳng định.
Đa dạng hóa thị trường thông qua xuất khẩu hàng Việt
Chương trình Diễn đàn xuất khẩu gồm 2 phiên thảo luận chính:
Phiên thứ nhất với chủ đề “Đa dạng hóa thị trường thông qua xuất khẩu hàng Việt vào chuỗi phân phối toàn cầu - Hướng đi chiến lược trong kỷ nguyên xanh - số” tập trung phân tích vai trò của hệ thống phân phối quốc tế trong việc mở rộng thị trường cho hàng Việt.
Phiên thứ hai với chủ đề “Nâng cao năng lực cạnh tranh trong chuyển đổi xanh, chuyển đổi số” thảo luận về xu hướng tất yếu mà các doanh nghiệp xuất khẩu phải đối diện trong bối cảnh những tiêu chuẩn toàn cầu về ESG, minh bạch carbon và chuyển đổi số đang ngày càng khắt khe.
Qua 2 phiên thảo luận với sự tham dự của cả đại diện các hãng phân phối, các tập đoàn nước ngoài, các doanh nghiệp Việt Nam, các chuyên gia tư vấn, các nhà hoạch định chính sách đưa ra cái nhìn rõ hơn về những vấn đề trên xoay quanh 2 định hướng chiến lược là đa dạng hóa thị trường và nâng cao năng lực cạnh tranh thông qua chuyển đổi xanh, chuyển đối số trong doanh nghiệp của mình.
"Chúng tôi hi vọng với những trao đổi hết sức cởi mở, sát với tình hình thực tế sẽ giúp các doanh nghiệp Việt Nam năm bắt kịp thời tình hình và biến động thị trường, nhìn nhận rõ những yếu điểm của mình cần khắc phục để có thể hiện thực hóa những cơ hội thị trường mang lại. Về phía các tập đoàn phân phối, các doanh nghiệp nước ngoài cũng hiểu biết hơn về chính sách phát triển của Việt Nam, tiềm năng và thế mạnh của Việt Nam để cùng doanh nghiệp Việt Nam xây dựng chuỗi cung ứng đa dạng và bền vững", Thứ trưởng Phan Thị Thắng kỳ vọng.
Thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp
Tại diễn đàn, ông Trần Phú Lữ - Giám đốc ITPC cho biết: Sau khi hợp nhất, TP. Hồ Chí Minh mới có diện tích tự nhiên tăng hơn 3 lần, khoảng 6.772 km2, dân số khoảng 14 triệu người. TP. Hồ Chí Minh mới đóng góp khoảng 25% GDP Việt Nam, hơn 32% tổng thu ngân sách quốc gia, chiếm 21% tổng kim ngạch xuất khẩu và 23,5% tổng kim ngạch nhập khẩu cả nước. Thành phố có cơ sở hạ tầng giao thông phát triển đồng bộ; hạ tầng công nghiệp hiện đại với 66 khu công nghiệp, khu chế xuất đang hoạt động, có diện tích hơn 28.000ha với mô hình hoạt động tiên tiến như khu công nghiệp sinh thái, khu công nghiệp xanh và khu công nghệ cao đủ đáp ứng nhu cầu của các nhà đầu tư trong nước và nước ngoài.
Trong 6 tháng đầu năm 2025, tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn Thành phố (GRDP) ước tính tăng 7,82% so với cùng kỳ năm 2024; kim ngạch xuất khẩu ước đạt 31,6 tỷ USD, tăng 13,3% (cùng kỳ tăng 13,1%); kim ngạch nhập khẩu ước đạt 24,9 tỷ USD, tăng 13,2% so với năm 2024 (cùng kỳ tăng 4,6%); tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 6 tháng đầu năm ước đạt trên 650.000 tỷ đồng, tăng 15,8% so với cùng kỳ; tổng giá trị vốn đầu tư nước ngoài, tính chung cấp mới, vốn đầu tư tăng thêm và góp vốn, mua cổ phần, mua lại phần vốn góp đạt gần 2,7 tỷ USD, tăng 123,1% so với cùng kỳ năm 2024 (1,2 tỷ USD).
Với vai trò là đầu tàu kinh tế của cả nước, TP. Hồ Chí Minh luôn tích cực, chủ động tham gia vào quá trình hội nhập kinh tế quốc tế; tập trung thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp để hỗ trợ tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp, nhà đầu tư, giúp doanh nghiệp sớm phục hồi và phát triển sản xuất kinh doanh, đặc biệt là các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp kết nối và tham gia sâu vào chuỗi cung ứng quốc tế...
"Diễn đàn là dịp để chúng ta cùng nhìn nhận, đánh giá những cơ hội và thách thức đang đặt ra cho Việt Nam cũng như thị trường toàn cầu; đồng thời xác định những điểm mạnh cần phát huy và những hạn chế cần khắc phục của doanh nghiệp Việt Nam", ông Trần Phú Lữ nhấn mạnh.
Diễn đàn xuất khẩu, cùng các hội thảo, toạ đàm, các hoạt động kết nối giao thương và Triển lãm Viet Nam International Sourcing Expo 2025 là Chuỗi sự kiện được Bộ Công Thương phối hợp với UBND TP. Hồ Chí Minh đồng chủ trì triển khai trong khuôn khổ Đề án. Mục đích là thúc đẩy kết nối giữa các kênh phân phối, nhà nhập khẩu nước ngoài với các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu trong nước từ đó hỗ trợ hiệu quả cho doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi sản xuất và cung ứng toàn cầu, thích ứng với xu thế thị trường biến động nhanh và khó lường.
Sự kiện năm nay đã ghi nhận sự quan tâm tham dự lớn chưa từng có của hơn 450 kênh phân phối và nhà nhập khẩu uy tín từ hơn 60 quốc gia và vùng lãnh thổ cùng 400 doanh nghiệp Việt Nam. Bên cạnh các đoàn thu mua quốc tế đến từ các thị trường truyền thống như: Hoa Kỳ, Liên minh châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc, Viet Nam International Sourcing 2025 còn đón tiếp đông đảo các đoàn thu mua đến từ các khu vực tiềm năng đang nổi lên như: Trung Đông, Mỹ La Tinh và các nước khu vực Đông Âu.