Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long và Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Ito Naoki đồng chủ trì Phiên họp, cùng với sự tham dự của lãnh đạo các đơn vị thuộc Bộ Công Thương và các Bộ, ngành liên quan; đại diện các tỉnh, thành phố; đại diện các Tập đoàn, Tổng công ty trong lĩnh vực năng lượng.
Nhằm thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng thực tế hướng tới mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050, theo Sáng kiến hợp tác Cộng đồng châu Á phát thải ròng bằng 0 (AZEC), nhóm công tác thúc đẩy AZEC/Chuyển đổi xanh (GX) hợp tác công - tư giữa Nhật Bản và Việt Nam đã ra mắt "Nền tảng thúc đẩy dự án AZEC (PAP)" như một cơ chế thúc đẩy các dự án riêng lẻ.
Tháng 3/2025, các dự án năng lượng thí điểm đã được lựa chọn cho PAP. Tiếp đó, 15 dự án đã được công bố là "Dự án Hợp tác Nhật Bản - Việt Nam" tại Hội nghị Thượng đỉnh Nhật Bản - Việt Nam vào tháng 4. Sáu dự án thí điểm đầu tiên đã được thảo luận dưới hình thức Tham vấn Cấp cao PAP được tổ chức vào ngày 31/7/2025, theo đó Việt Nam và Nhật Bản đã nhất trí tiếp tục thảo luận.
Phát biểu tại Phiên họp, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long cho biết, AZEC là một trong những sáng kiến rất ý nghĩa. Trong thời gian vừa qua, với sự phối hợp của Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam, Bộ Công Thương và các Tập đoàn Tổng công ty trong lĩnh vực năng lượng và các địa phương đã tổ chức nhiều cuộc trao đổi về các dự án, giúp các bên hiểu rõ hơn những mong muốn, đề xuất.
Theo Thứ trưởng, dựa trên những nội dung trao đổi tại Phiên họp AZEC lần thứ 3, trong quá trình xây dựng cơ chế chính sách, Bộ Công Thương đã nghiên cứu, phối hợp với các cơ quan để có những đề xuất lên cấp có chính quyền về những vấn đề liên quan đến năng lượng như cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA), nhà máy điện khí LNG, điện mặt trời mái nhà và các dạng năng lượng tái tạo khác...
Ngày 20/8/2025, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 70-NQ/TW về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Nhằm triển khai các nhiệm vụ và giải pháp nêu trong Nghị quyết, các cơ quan đã dự thảo nhiều cơ chế, chính sách thực thi. Thời gian tới, dự kiến Quốc hội sẽ ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Điện lực 2024. Tiến trình xây dựng cơ chế chính sách đang được gấp rút triển khai.
Trên cơ sở đó, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long khẳng định những đề xuất tại Phiên họp rất quan trọng để các cơ quan Việt Nam, đặc biệt các địa phương hiểu rõ hơn các nhà đầu tư Nhật Bản, qua đó đưa ra những điều chỉnh theo tinh thần của Nghị quyết 70, góp phần đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án theo Sáng kiến AZEC, giúp các dự án có thể hưởng các cơ chế chính sách được ban hành trong thời gian tới.
Bên cạnh đó, Thứ trưởng nhấn mạnh, Việt Nam và Nhật Bản có nhiều tiềm năng, thế mạnh trong nhiều lĩnh vực để hợp tác trong quá trình thực hiện Sáng kiến hợp tác Cộng đồng châu Á phát thải ròng bằng 0, không chỉ trong năng lượng.
Trong khuôn khổ Phiên họp, Viện Kinh tế Năng lượng Nhật Bản (IEEJ) đã trình bày nội dung về phân tích thị trường điện Việt Nam, cơ chế đầu tư phát triển nguồn điện trong bối cảnh nhu cầu điện gia tăng và đưa vào sử dụng năng lượng tái tạo trên quy mô lớn. Tại phiên họp cũng diễn ra Lễ trao đổi Biên bản ghi nhớ về thỏa thuận hợp tác giữa Ngân hàng Đầu tư và Phát triển (BIDV) và Ngân hàng Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JBIC) hỗ trợ quá trình giảm thiểu carbon và chuyển đổi năng lượng tại Việt Nam.
Tại Phiên họp cấp cao PAP lần 2 diễn ra cùng ngày, đại diện các đơn vị tham dự tập trung thảo luận về 9 dự án năng lượng (bao gồm 2 dự án từ vòng một và 7 dự án từ vòng hai). Cơ chế nền tảng thúc đẩy dự án (PAP) là một cơ chế được thành lập với mong muốn tạo ra diễn đàn mở để các công ty, doanh nghiệp phía Nhật Bản trực tiếp tham gia vào dự án có thể trao đổi với các Bên liên quan phía Việt Nam để thúc đẩy triển khai dự án nhanh chóng và hiệu quả.