Ông Eric Sidgwick - Giám đốc Quốc gia của ADB tại Việt Nam nhận định: “Nền kinh tế Việt Nam đã đạt mức cao trong năm 2018, do xuất khẩu và nhu cầu nội địa gia tăng mạnh mẽ. Tăng trưởng kinh tế nhiều khả năng được giữ vững trong thời gian tới, với sự hỗ trợ của ngành công nghiệp chế biến chế tạo định hướng xuất khẩu, đầu tư trực tiếp nước ngoài, và cầu nội địa được duy trì. Động lực tăng trưởng dự kiến sẽ được tiếp tục nhờ những cải cách đang diễn ra để cải thiện môi trường kinh doanh và khuyến khích đầu tư tư nhân”.
Theo ADB, nền kinh tế Việt Nam vừa qua tiếp tục có một năm tăng trưởng mạnh mẽ, tăng từ 6,8% năm 2017 lên 7,1% trong năm 2018, đây là tốc độ tăng trưởng cao nhất trong 11 năm qua. Xuất khẩu hàng hoá và dịch vụ tăng trưởng vững chắc, nhu cầu nội địa tiếp tục duy trì mạnh mẽ làm nền tảng cho tăng trưởng. Tiêu dùng cá nhân – cấu phần lớn nhất của GDP – đóng góp phần lớn mức tăng trưởng GDP năm vừa qua.
Mặc dù tăng trưởng xuất khẩu hàng hoá và dịch vụ đã giảm từ 16,7% trong năm 2017 xuống 14,3% trong năm 2018, song kim ngạch xuất khẩu ròng đã tăng 9,2%. Nhu cầu bên ngoài cao là yếu tố thúc đẩy nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào thương mại của Việt Nam. Xuất khẩu hàng hoá tăng 13,8%, trong đó xuất khẩu điện thoại và phụ kiện - chiếm đến một phần năm tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hoá – tăng 11,0%.
Nhu cầu nội địa tăng trưởng vững, mặc dù có sự giảm nhẹ từ 7,3% trong năm 2017 xuống 7,2% trong năm ngoái. Thu nhập gia tăng và lạm phát ổn định là nền tảng để tiêu dùng cá nhân gia tăng mạnh mẽ. Mức tăng trưởng tổng đầu tư đã giảm từ 9,8% trong năm 2017 xuống 8,2%. Đầu tư trực tiếp nước ngoài tăng 9,1% trong năm 2018, và đầu tư từ vốn ngân sách nhà nước tăng 12,5%.
Tính theo ngành, tăng trưởng nông nghiệp, công nghiệp và xây dựng đã tăng tốc, trong khi tăng trưởng dịch vụ giảm nhẹ. Sản xuất và kinh doanh nông nghiệp cải thiện từ mức tăng 2,9% trong năm 2017 lên 3,8% năm 2018. Thủy sản là ngành đạt kết quả tốt nhất, tăng trưởng ở mức 6,5%. Nhìn chung, ngành nông nghiệp có nhiều thuận lợi hơn nhờ các sáng kiến nâng cao công nghệ canh tác gần đây của chính phủ.
Nhờ các đơn hàng xuất khẩu và nhu cầu nội địa đều cải thiện, tăng trưởng sản xuất công nghiệp đã tăng tốc từ 7,8% trong năm 2017 lên 8,8% trong năm ngoái, và ngành xây dựng tăng từ 8,7% năm 2017 lên 9,2% trong năm 2018. Công nghiệp và xây dựng đóng góp gần một nửa tăng trưởng GDP năm ngoái, sản lượng khai khoáng được cải thiện và ngành công nghiệp chế biến chế tạo tiếp tục đà tăng trưởng nhờ sự gia tăng trong các ngành xuất khẩu: sản phẩm viễn thông, điện tử và dệt may. Tăng trưởng trong khu vực dịch vụ giảm từ 7,4% trong năm 2017 xuống 7,0% trong năm 2018, trong đó thương mại bán buôn và bán lẻ là phân khúc tăng trưởng mạnh nhất: 8,5%. Số lượt khách quốc tế đến Việt Nam tăng 20%.
"Tuy nhiên, nguy cơ rủi ro vẫn còn. Những nền kinh tế lớn của thế giới – vốn là các đối tác thương mại quan trọng của Việt Nam – đang suy giảm. Việt Nam là một trong những quốc gia phụ thuộc vào thương mại nhiều nhất trong khu vực, với tổng kim ngạch thương mại đạt gấp đôi quy mô GDP. Ở trong nước, chậm trễ trong tiến trình cải cách các doanh nghiệp nhà nước có thể là lực cản đối với tiềm năng tăng trưởng", báo cáo của ADB khẳng định.
Với dự báo tăng trưởng kinh tế và thương mại toàn cầu chậm lại, tốc độ tăng trưởng của Việt Nam cũng được dự báo sẽ giảm nhẹ, nhưng vẫn được duy trì ở mức khá cao là 6,8% trong năm 2019 và 6,7% trong năm 2020. Tăng trưởng sẽ tiếp tục được thể hiện một cách toàn diện ở các lĩnh vực dựa trên những nền tảng vững như công nghiệp chế biến chế tạo định hướng xuất khẩu, luồng vốn FDI và nhu cầu nội địa cao.
Xét theo ngành kinh tế, tăng trưởng trong ngành công nghiệp chế biến chế tạo và xây dựng sẽ chậm lại song vẫn được duy trì ở mức khá mạnh, với luồng vốn FDI đáng kể sẽ đổ vào các ngành công nghiệp chế biến chế tạo định hướng xuất khẩu.
Chỉ số quản trị mua hàng cho thấy xu hướng gia tăng đơn hàng trong lĩnh vực công nghiệp chế biến chế tác. Khu vực dịch vụ trong năm 2019 sẽ được hưởng lợi nhờ thương mại bán buôn và bán lẻ cũng như ngân hàng và tài chính tiếp tục tăng trưởng tốt. Số lượt khách du lịch đến Việt Nam dự báo sẽ tăng 16%/năm trong cả năm nay và năm sau, mặc dù có chậm lại so với mức tăng trong năm 2018, đây sẽ là nguồn hỗ trợ cho các hoạt động kinh tế liên quan đến du lịch như khách sạn, nhà hàng và giao thông vận tải. Đồng thời, ngành nông nghiệp cũng sẽ tăng trưởng sát với mục tiêu chính phủ đề ra là 3,0%/năm.
Đại diện ADB nhấn mạnh tầm quan trọng đối với Việt Nam trong việc tăng cường hội nhập các doanh nghiệp tư nhân vào các chuỗi giá trị toàn cầu, vốn là một trong những thách thức chính sách quan trọng đối với tăng trưởng dài hạn của Việt Nam. Cải thiện khả năng tiếp cận nguồn tài chính của các doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN), cũng như nâng cao năng lực của các DNVVN – gồm cả kỹ năng của người lao động – là những biện pháp quan trọng để cho phép các DNVVN áp dụng tốt hơn các công nghệ mới và đạt được giá trị gia tăng cao trong các chuỗi giá trị toàn cầu.
