Chiến đấu bền bỉ với những giấc mộng lớn
Công ty gần đây nhất của Travis Kalanick là Uber, với dịch vụ cung cấp xe theo nhu cầu của khách hàng và đang tìm cách để trở thành "tài xế riêng của mọi người". Trước Uber, Travis đã có những thành công ấn tượng với việc sáng lập Red Swoosh, một công ty cung cấp nội dung, sau được bán cho Akamai Technologies vào năm 2007. Trước đó nữa là công ty Scour, cung cấp công cụ tìm kiếm p2p đầu tiên trên thế giới. Người đứng đầu công ty Uber, theo cách Kalanick tự nhìn nhận về mình, "là một chủ doanh nghiệp nhỏ nóng tính" giờ đây "đã trưởng thành".
Tuy nhiên, thành công của Kalanick hôm nay từng được xây trên những thất bại cay đắng. Doanh nghiệp khởi nghiệp đầu tiên của Kalanick là công ty chia sẻ tập tin Scour, đã phải đệ đơn xin phá sản sau khi bị một số nhóm công ty trong ngành công nghiệp ghi âm và làm phim kiện và bị khởi tố với mức phạt 250 tỷ USD vì vi phạm bản quyền. Công ty thứ hai, Red Swoosh, cung cấp ứng dụng chuyển dữ liệu tức thời, nhưng thất bại vì không tìm được lượng khách hàng đủ lớn quan tâm đến phần mềm của mình. Công ty này đã được bán sau 6 năm hoạt động, chỉ với giá 18,7 triệu USD.
Kalanick là một trong những chiến binh dai dẳng nhất của thung lũng Silicon, với một năng lực khác thường trong việc thuyết phục những người khác cùng mình đảm đương những công việc khó khăn, với một sự “hung dữ” được hình thành qua hơn một thập kỷ chiến đấu để làm một doanh nhân khởi nghiệp. Cho đến thời điểm này, trong khi tính cách nóng nảy vẫn giữ nguyên, điều thay đổi là Kalanick không còn "nhỏ" nữa. Công ty Uber giúp hành khách gọi xe ô tô qua một ứng dụng trên điện thoại thông minh, giờ đây đã có trị giá lớn vào khoảng 68 tỉ USD và đã huy động vốn được gần 6 tỷ USD.
Hiện nay Công ty Uber đã hoạt động ở hơn 500 thành phố tại 76 quốc gia, và Kalanick còn mơ lớn hơn nữa khi anh đặt mục tiêu là tìm cách để cách mạng hóa ngành công nghiệp vận tải trên toàn cầu. Theo đó, Uber tìm cách đẩy giá xuống thấp đến mức việc đi bằng Uber có thể là một giải pháp cạnh tranh tốt hơn so với việc sở hữu một chiếc xe hơi hay tốt hơn việc sử dụng phương tiện giao thông công cộng. Những người biết về công ty cho biết tham vọng của Uber là muốn sử dụng mạng lưới của mình để chuyên chở không chỉ hành khách mà còn vận chuyển hàng hóa với chi phí ở mức đủ để đe dọa các dịch vụ chuyển phát nhanh như FedEx. Uber hiện còn đang tài trợ cho một trung tâm nghiên cứu tại Đại học Carnegie Mellon ở Pittsburgh tại Mỹ nghiên cứu về công nghệ xe tự lái.
Kalanick cho biết, cái đích cuối cùng của anh là xây dựng "một mạng lưới giao thông vận tải đáng tin cậy, vận hành trơn tru như nước chảy, ở khắp mọi nơi cho tất cả mọi người". Tuy nhiên, tham vọng nêu trên đang đối mặt không ít thách thức. Cho đến nay, Kalanick đã tự chuốc lấy một danh sách kẻ thù. Uber đã gây ra tranh cãi từ nhiều phía khi phát triển từ một dịch vụ cho thuê xe limousine tại San Francisco thành một mạng lưới quốc tế dựa vào hơn 200.000 lái xe sử dụng xe ô tô riêng của họ. Các nhà hoạch định chính sách và cầm quyền trên thế giới đã nổi giận về cách Uber kinh doanh tại đất nước họ bất chấp cảnh báo không được làm hoặc yêu cầu phải đợi cho đến khi luật mới được ban hành. Tuy nhiên, “chiến binh” Kalanick tuyên bố anh sẽ không dừng lại cho đến khi anh giành được sự chấp nhận ở mọi thành phố trên toàn cầu.
Tham vọng lớn trong kỷ nguyên công nghệ số
Việc cho ra đời Uber đã được truyền cảm hứng từ khó khăn mà Kalanick và anh bạn Garrett gặp phải khi gọi taxi trong một đêm đầy tuyết ở Paris. Kalanick ghi nhận công lớn thuộc về Camp, nay là Chủ tịch của Uber, với ý tưởng "ấn nút và có một chuyến đi". Kalanick thừa nhận thời điểm đó anh đã vô cùng sợ thất bại, "tôi đã trải qua 8 năm làm doanh nghiệp vất vả thực sự. Tôi đã bị thiêu cháy. Vì vậy mà tôi còn chưa sẵn sàng". Nhưng cuối cùng Camp cũng thuyết phục được Kalanick, và Uber đã được khai trương ở San Francisco vào mùa hè năm 2010, chỉ với một vài chiếc xe, một vài nhân viên, và số vốn nhỏ. Đây là một ý tưởng lớn, đặc biệt là từ khi Uber có ý định bắt kịp xu hướng mới quan trọng nhất của bức tranh công nghệ, kỷ nguyên điện thoại di động.
Khi công ty đã lớn mạnh, những người làm việc với Kalanick nói rằng, anh vẫn không ngừng tham gia vào mọi khía cạnh kinh doanh, thường tự gánh vác những thách thức và những lời chỉ trích. Nhưng cũng không thiếu những lời nhận xét tích cực về anh. Mặc dù là một người phát biểu cứng đầu trước công chúng, những ai gần gũi với Kalanick đều thấy anh thoải mái hơn nhiều trong các không gian nhỏ hơn hoặc trong các cuộc họp công ty. Anh có khả năng truyền tải niềm tin và quan điểm cho rằng chúng ta không từ bỏ việc đối mặt với các vấn đề của thế giới và sẽ chiến thắng.
Kalanick có sở trường trong việc tạo động lực cho các kỹ sư, kết nối và tiếp cận các nhà đầu tư. Theo Busam đồng sáng lập Scour, nhận xét: "Mọi người nói rằng nhà sáng lập Apple Steve Jobs có khả năng đột nhập vào văn phòng của một ai đó và thuyết phục họ, ngay lập tức họ sẽ cảm thấy ý tưởng thật tuyệt vời. Travis cũng có một phiên bản mini của khả năng đó". Hiện tại, Uber đang phải làm việc với các nhà quản lý để thuyết phục họ chấp nhận mô hình kinh doanh của Uber. Theo Kalanick, các nhà vận động hành lang của công ty năm ngoái đã giúp thuyết phục hơn 20 cơ quan pháp lý thông qua luật hợp pháp hóa dịch vụ Uber. Uber cũng đang tập trung vào một sáng kiến gọi là UberEverything, do Jason Droege, một đồng sáng lập của Scour triển khai. Các hoạt động bao gồm chuyển phát thức ăn nóng và hàng hóa. Sáng kiến này sẽ cạnh tranh với các công ty giao hàng ngay, bao gồm những người khổng lồ công nghệ Amazon và Google đang thử nghiệm dịch vụ này. Sứ mệnh căn bản của UberEverything, là "chuyển phát mọi thứ trên thế giới trong vòng năm phút".
Là một “chiến binh hung dữ” và có tầm nhìn xa, Kalanick đã nhìn thấy trong mô hình kinh doanh Uber tiềm năng cho một nền kinh tế hoạt động thông suốt, đáp ứng nhu cầu tức thời, điện thoại thông minh sẽ hỗ trợ con người như một chiếc điều khiển từ xa trong cuộc sống. "Nếu chúng tôi có thể giúp bạn có được một chiếc xe trong năm phút, chúng tôi có thể giúp bạn có được bất cứ điều gì trong năm phút,". Tuyên bố này của Kalanick thể hiện tham vọng của anh trong việc phát triển mô hình kinh doanh trong kỷ nguyên công nghệ số.
Hà Hương
(Dịch và tổng hợp từ Forbes và Financial Times)
