Thương vụ Việt Nam tại Nigeria cho biết, Ngân hàng Trung ương Nigeria (Central Bank of Nigeria) ngày 12/10/2023 đã ra thông báo về việc gỡ bỏ chính sách hạn chế trao đổi ngoại tệ đối với 43 mặt hàng nhập khẩu vào Nigeria.
Các mặt hàng được hưởng lợi
Chính sách hạn chế trao đổi ngoại tệ này được Ngân hàng Trung ương Nigeria ban hành ngày 23 tháng 6 năm 2015 tại Thông tư TED/FEM/FPC/GN/01/010, trong đó đưa ra danh sách 41 mặt hàng thuộc đối tượng các mặt hàng không hợp lệ đối với ngoại hối trên thị trường ngoại hối Nigeria.
Trong những năm tiếp theo, hai sản phẩm nữa đã được bổ sung thêm vào danh sách trên, đưa tổng số các mặt hàng lên con số 43, bao gồm: Gạo; xi măng; bơ thực vật; hạt nhân cọ; sản phẩm dầu cọ; dầu thực vật; thịt và sản phẩm thịt chế biến; rau và sản phẩm rau chế biến; gia cầm và sản phẩm gia cầm chế biến; máy bay tư nhân; hương Ấn Độ; cá hộp (cá thu/cá mòi); tấm thép cuốn nguội; tấm thép mạ kẽm; xe rùa (xây dựng); chảo (head pans); hộp và thùng kim loại; men thủy tinh/men sứ (Enamelware); trống thép; ống thép; thép dây cán nóng (biến dạng hoặc không biến dạng); thanh sắt (Iron rods); thanh thép gia cường (Reinforcing bars); lưới dây thép; đinh thép; hàng rào an ninh và cột; tấm và ván gỗ dăm; tấm và ván xơ ép; tấm ván ép; cửa gỗ; đũa; thủy tinh và dụng cụ thủy tinh; đồ dùng bếp và bộ đồ ăn; gạch thủy tinh và gạch men sứ; bình đựng khí gas; vải dệt; quần áo; nhựa và sản phẩm cao su; hạt nhựa PP; túi và màng bọc bóng kính; xà phòng và mỹ phẩm; cà chua và sốt cà chua; mua trái phiếu châu Âu (Eurobon) hoặc trái phiếu, cổ phiếu ngoại tệ.
Theo quy định của Thông tư, các doanh nghiệp Nigeria bị hạn chế trao đổi ngoại tệ thông qua các kênh tài chính/tín dụng chính thức (ngân hàng thương mại và các tổ chức tín dụng được cấp phép) để nhập khẩu 43 mặt hàng nêu trên.
Chính vì vậy, để có nguồn ngoại hối cho việc nhập khẩu, các nhà nhập khẩu đã phải tìm đến thị trường không chính thức (the parallel market). Điều này làm cho nhu cầu ngoại hối trên thị trường không chính thức gia tăng và qua đó làm suy yếu tỷ giá hối đoái trên thị trường không chính thức và đẩy giá lên cao. Những quy định hạn chế ngoại hối còn có những tác động tiêu cực đến lạm phát, khiến giá cả hàng hóa tăng lên.
Với việc gỡ bỏ quy định nêu trên, Ngân hàng Trung ương Nigeria muốn thúc đẩy trật tự và ứng xử chuyên nghiệp của tất cả những người tham gia thị trường ngoại hối Nigeria, đảm bảo tỷ giá trao đổi được quyết định bởi các nhân tố thị trường và theo nguyên tắc thuận mua - thuận bán giữa người mua và người bán.
Bên cạnh đó, mục tiêu của chính sách này là nhằm hướng một thị trường ngoại hối thống nhất với mức giá linh hoạt và minh bạch; đảm bảo sự ổn định về giá và tăng tính thanh khoản trên thị trường ngoại hối. Khi tính thanh khoản được cải thiện, những bất ổn trên thị trường sẽ được giảm bớt.
Thuận lợi hơn cho hàng hóa nhập khẩu, trong đó có hàng hóa Việt Nam
Theo đánh giá của Ngân hàng Trung ương Nigeria, ngành sản xuất nội địa nước này cũng đạt được những tác động tích cực khi nguồn nguyên liệu đầu vào có chi phí thấp hơn và người tiêu dùng sẽ được hưởng lợi từ các sản phẩm bán lẻ rẻ hơn. Chính sách này phù hợp với một thị trường ngoại hối thống nhất và sẽ có ảnh hưởng tích cực đối với lạm phát.
Dự kiến nhiều việc làm sẽ được tạo ra khi các nhà máy đóng cửa sẽ mở cửa trở lại. Sự ổn định về tỷ giá sẽ có lợi cho nền kinh tế và đời sống nói chung.
Đáng lưu ý, động thái trên cũng sẽ giúp các nhà nhập khẩu nước này đa dạng hóa nguồn cung ngoại tệ để phục vụ nhu cầu thanh toán trong giao dịch quốc tế, qua đó thúc đẩy hoạt động nhập khẩu hàng hóa của Nigeria với các quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam.
Theo số liệu của Tổng cục Hải quan Việt Nam, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Nigeria trong 9 tháng đầu năm 2023 ước đạt 490,39 triệu USD, tăng 11,45% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, xuất khẩu của Việt Nam sang Nigeria đạt 115,06 triệu USD, tăng 1,4% và nhập khẩu của Việt Nam từ Nigeria đạt 375,33 triệu USD, tăng 37,6%.
