Bộ Công Thương đẩy mạnh tự chủ, sắp xếp mạng lưới đào tạo giai đoạn 2021 - 2025

Giai đoạn 2021 - 2025, Bộ Công Thương đã quyết liệt triển khai các giải pháp sắp xếp lại mạng lưới trường đại học, cao đẳng thuộc Bộ và thúc đẩy tự chủ tài chính trong các cơ sở đào tạo này.

Chiều ngày 01/12/2025, tại Hà Nội, Bộ Công Thương sẽ tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác đào tạo, bồi dưỡng năm 2025 nhằm tổng kết đánh giá tình hình thực hiện nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng giai đoạn 2021 - 2025; phương hướng nhiệm vụ giai đoạn 2026 - 2030.

Trong giai đoạn 2021 - 2025, công tác đào tạo của Bộ Công Thương đã được triển khai mạnh mẽ trong bối cảnh đất nước đẩy nhanh tốc độ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế sâu rộng và chịu ảnh hưởng lớn từ cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Hoạt động này diễn ra đồng thời với việc triển khai các chủ trương, chính sách lớn của Đảng và Nhà nước về sắp xếp tổ chức bộ máy, đổi mới đơn vị sự nghiệp công lập, thúc đẩy tự chủ đại học, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và chuyển đổi số quốc gia.

Quyết liệt chỉ đạo, điều hành và sắp xếp bộ máy

Nhằm cụ thể hóa các Nghị quyết số 18-NQ/TW và Nghị quyết số 19-NQ/TW của Bộ Chính trị, cũng như thực hiện cơ chế tự chủ theo các Nghị định 60/2021/NĐ-CP và 111/2025/NĐ-CP của Chính phủ, Bộ Công Thương đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo quan trọng.

Bộ Công Thương đẩy mạnh tự chủ, sắp xếp mạng lưới đào tạo giai đoạn 2021 - 2025
Sáp nhập nguyên trạng Trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật Thương mại vào Trường Đại học Điện lực

Trong công tác sắp xếp tổ chức bộ máy và mạng lưới các trường, Bộ đã xây dựng phương án giữ ổn định 9 trường đại học trực thuộc và thực hiện sắp xếp các trường cao đẳng theo hướng giảm đầu mối, nâng cao hiệu quả và chất lượng hoạt động.

Cụ thể, đã và đang triển khai 05 Đề án sáp nhập, tinh giản đầu mối trường cao đẳng, bao gồm: Sáp nhập Trường Cao đẳng Công nghiệp Thái Nguyên vào Trường Cao đẳng Thương mại và Du lịch (đổi tên thành Trường Cao đẳng Công nghiệp, Thương mại và Du lịch); sáp nhập Trường Cao đẳng Công nghệ và Kinh tế Công nghiệp vào Trường Cao đẳng Công nghiệp Việt - Đức (đổi tên thành Trường Cao đẳng Kỹ thuật Công nghệ Việt - Đức); sáp nhập Trường Cao đẳng Công Thương Phú Thọ và Trường Cao đẳng Công nghiệp Thực phẩm (đổi tên thành Trường Cao đẳng Công nghiệp và Công nghệ Thực phẩm); sáp nhập nguyên trạng Trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật Thương mại vào Trường Đại học Điện lực; và sáp nhập nguyên trạng Trường Cao đẳng Kinh tế Công nghiệp Hà Nội vào Trường Đại học Sao Đỏ.

Đẩy mạnh tự chủ tài chính và tái đầu tư cho cơ sở vật chất, hoạt động đào tạo

Về thực hiện cơ chế tự chủ tài chính, Bộ Công Thương đã ban hành Quyết định số 3335/QĐ-BCT ngày 26/12/2023 giao quyền tự chủ tài chính giai đoạn 2023-2025 cho toàn bộ 32 trường đại học, cao đẳng thuộc lĩnh vực giáo dục - đào tạo, dạy nghề. Các trường được phân loại tự chủ theo Nghị định số 60/2021/NĐ-CP, với 05 trường đại học và 01 trường cao đẳng thuộc nhóm 1 (tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư), 02 trường cao đẳng thuộc nhóm 2 (tự bảo đảm chi thường xuyên), và 04 trường đại học cùng 20 trường cao đẳng thuộc nhóm 3 (tự bảo đảm một phần chi thường xuyên).

Chính sách tự chủ tài chính đã mang lại động lực đổi mới quản trị tài chính cho các trường: giúp họ chủ động khai thác nguồn lực, khuyến khích tăng thu, tiết kiệm chi, nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách.

Chính sách tự chủ tài chính đã mang lại động lực đổi mới quản trị tài chính, giúp các trường chủ động khai thác nguồn lực, khuyến khích tăng thu, tiết kiệm chi, nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách

Về đầu tư công giai đoạn 2021 - 2025, Bộ Công Thương có 22 dự án thuộc lĩnh vực giáo dục đào tạo, trong đó có 20 dự án xây dựng cơ sở vật chất và 02 dự án về khoa học công nghệ. Với kinh phí ngân sách nhà nước bố trí khoảng 800 tỷ đồng, đến năm 2025, Bộ cơ bản đã hoàn thành 21/22 dự án, với tổng giá trị giải ngân đạt gần 798 tỷ đồng, qua đó tiết kiệm được hơn 2 tỷ đồng cho ngân sách nhà nước. Dự án còn lại dự kiến hoàn thành trong năm 2026 theo tiến độ phê duyệt.

Trong 5 năm qua, các cơ sở đào tạo trực thuộc Bộ đã nỗ lực mở rộng quy mô, đa dạng hóa nguồn thu và tăng cường tiết kiệm chi, giúp toàn hệ thống cân đối thu - chi có hiệu quả.

Tổng thu từ nguồn Ngân sách nhà nước của các cơ sở đào tạo đã tăng đáng kể, từ 824 tỷ đồng năm 2021 lên xấp xỉ 6.355 tỷ đồng vào năm 2025. Đặc biệt, nguồn thu sự nghiệp tăng mạnh từ 3.432 tỷ đồng năm 2021 lên 5.828 tỷ đồng năm 2025, chiếm hơn 80% tổng thu của các cơ sở đào tạo. Trong 5 năm, các trường đã tạo tích lũy hơn 2.000 tỷ đồng để tái đầu tư cho cơ sở vật chất và hoạt động đào tạo.

Đến năm 2025, đã có 5/9 trường đại học và 03/20 trường cao đẳng chuyển sang cơ chế tự chủ tài chính hoàn toàn, không còn nhận kinh phí chi thường xuyên từ ngân sách nhà nước. Những trường này đã hình thành mô hình quản trị tài chính linh hoạt, chủ động hơn trong quyết định mức thu học phí trong khung quy định, phân bổ nguồn lực, sắp xếp tổ chức và đầu tư phát triển. Thực tiễn cho thấy, các trường thực hiện tự chủ có tốc độ tăng trưởng nguồn thu nhanh, vẫn bảo đảm tốt nhiệm vụ chính trị và có tích lũy cho đầu tư dài hạn, khẳng định tính đúng đắn của lộ trình mở rộng quyền tự chủ gắn với nâng cao trách nhiệm giải trình.

Tuy nhiên, vẫn còn 4/9 trường đại học và phần lớn các trường cao đẳng (17/20 trường) chưa đủ điều kiện tự chủ hoàn toàn, còn phụ thuộc một phần vào ngân sách. Nguyên nhân là do quy mô đào tạo nhỏ, nguồn thu sự nghiệp còn hạn chế, khả năng mở rộng các hoạt động dịch vụ và nghiên cứu ứng dụng chưa cao. Đây là những vấn đề mà Bộ Công Thương và các đơn vị sẽ cần tiếp tục tập trung tháo gỡ trong giai đoạn tiếp theo.

Ngọc Châm