Hoàn thiện dự thảo chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 70-NQ/TW
Ngày 8/10/2025, tại trụ sở Bộ Công Thương, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân chủ trì buổi Họp báo thường kỳ quý III/2025.
Trả lời câu hỏi về lĩnh vực năng lượng, Phó Cục trưởng Cục Điện lực Bùi Quốc Hùng cho biết, sau Nghị quyết số 55-NQ/TW ngày 11/02/2020 về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 70-NQ/TW ngày 20/8/2025 về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 để có định hướng, cơ chế tháo gỡ vướng mắc và đẩy nhanh quá trình phát triển ngành năng lượng, đảm bảo cung cấp điện cho sản xuất kinh doanh trong giai đoạn tới.
Thực hiện chỉ đạo của Nghị quyết, Chính phủ đã có văn bản giao Bộ Công Thương chủ trì xây dựng hai nghị quyết, bao gồm một nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách ưu đãi để thúc đẩy các dự án điện, đặc biệt năng lượng tái tạo và một nghị quyết của Chính phủ để triển khai chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 70-NQ/TW.
Đến nay dự thảo nghị quyết của Chính phủ đã hoàn tất, trình Chính phủ xem xét, trong khi nghị quyết của Quốc hội đang được thẩm định tại Bộ Tư pháp.
Tại buổi họp báo, Phó Cục trưởng Cục Điện lực thông tin về các dự án nhà máy nhiệt điện khí LNG đang được quan tâm. Cụ thể, Dự án Nhiệt điện khí LNG Quỳnh Lập (Nghệ An) đã được bổ sung vào Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Quy hoạch điện VIII), đang trong giai đoạn lựa chọn chủ đầu tư.
Dự án Nhiệt điện khí LNG Hải Phòng, do liên doanh Vingroup - VinEnergo đầu tư, chia làm hai giai đoạn (1.600 MW và 3.200 MW) với tổng mức đầu tư hơn 162.000 tỷ đồng, dự kiến vận hành giai đoạn 1 năm 2030, giai đoạn 2 năm 2035, hiện đã được cấp chủ trương đầu tư và được thẩm định thiết kế, đang triển khai các bước điều chỉnh, bổ sung quy hoạch đấu nối cho dự án.
Hiện Bộ Công Thương đang nghiên cứu cơ chế đặc thù, trong đó cam kết sản lượng phát điện ở mức 70 - 75% trong 10 năm đối với các nhà máy LNG, nhằm đảm bảo đầu ra ổn định, giúp nhà đầu tư yên tâm triển khai.
Liên quan đến vấn đề điều chỉnh giá bán lẻ điện, theo Phó Cục trưởng Cục Điện lực Bùi Quốc Hùng, Bộ Công Thương đã có các văn bản chỉ đạo Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) thực hiện đồng bộ các giải pháp nâng cao hiệu quả quản trị doanh nghiệp, đảm bảo tiết kiệm chi phí và hiệu quả trong hoạt động sản xuất kinh doanh; đồng thời cũng chỉ đạo EVN cần có lộ trình điều chỉnh giá từng bước phù hợp, không tạo ra cú sốc, giật cục.
Trường hợp điều chỉnh tăng giá bán lẻ điện bình quân, EVN cần phối hợp chặt chẽ với các Bộ, cơ quan liên quan thực hiện tốt, kịp thời, hiệu quả công tác thông tin, truyền thông, nhất là về sự cần thiết, chủ trương, chính sách và công tác điều hành giá của Chính phủ, tạo sự đồng thuận, ủng hộ của doanh nghiệp, người dân và kiểm soát kỳ vọng lạm phát.
Đồng thời, theo quy định tại Nghị định số 72/2025/NĐ-CP ngày 28/3/2025 của Chính phủ quy định về cơ chế, thời gian điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân, Bộ Công Thương thực hiện việc kiểm tra, rà soát phương án giá bán lẻ điện hằng năm, trong năm của EVN, đảm bảo giá điện cần điều chỉnh phản ánh chi phí sản xuất kinh doanh điện và phù hợp với thẩm quyền trên cơ sở đánh giá tác động tới kinh tế vĩ mô, sản xuất của doanh nghiệp và đời sống của người dân.
Hỗ trợ người dân lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà tự sản xuất, tự tiêu thụ
Về điện mặt trời mái nhà tự sản xuất, tự tiêu thụ kết hợp với hệ thống lưu trữ điện và các thủ tục liên quan, Phó Cục trưởng Cục Điện lực Bùi Quốc Hùng cho biết, đa số các hộ gia đình hiện nay đều đấu nối với lưới điện quốc gia, vẫn mua điện từ EVN để phục vụ sinh hoạt, sản xuất. Khi lắp đặt điện mặt trời mái nhà, người dân sẽ vừa tự tiêu thụ phần điện sản xuất được, vừa sử dụng điện từ lưới quốc gia khi không có nắng (chủ yếu vào ban đêm).
Vì vậy, cần có cơ chế thông báo chứ không phải đăng ký hay xin giấy phép. Người dân chỉ cần thông báo cho đơn vị quản lý điện lực hoặc Sở Công Thương địa phương, để ngành điện nắm được thông tin như hộ đó có lắp đặt điện mặt trời, công suất bao nhiêu, có thể sử dụng vào thời điểm nào. Việc này giúp ngành điện cân đối cung cầu hợp lý, đảm bảo ổn định hệ thống.
Bộ Công Thương được Thủ tướng Chính phủ phân công là cơ quan chủ trì xây dựng Quyết định của Thủ tướng quy định về chính sách hỗ trợ cho hộ gia đình lắp đặt điện mặt trời mái nhà tự sản xuất, tự tiêu thụ và hệ thống lưu trữ điện (được thực hiện căn cứ quy định tại khoản 2 Điều 22 Luật Điện lực số 61/2024/QH15), trên tinh thần tháo gỡ khó khăn về vốn và đơn giản hóa thủ tục lắp đặt.
Theo dự thảo Quyết định, hộ gia đình sẽ được tiếp cận hai nguồn hỗ trợ tài chính bao gồm: (1) Khoản vay hỗ trợ 40 triệu đồng tại Ngân hàng Chính sách xã hội, với lãi suất chỉ 8,4%/năm, thời hạn vay 3 năm (36 tháng) và đặc biệt là không phải bảo đảm thực hiện nghĩa vụ vay vốn (tài sản thế chấp); (2) Khoản hỗ trợ trực tiếp bằng tiền tối thiểu từ 1 đến 3 triệu đồng từ nguồn ngân sách địa phương sau khi lắp đặt xong hệ thống điện mặt trời hộ gia đình, đưa vào vận hành theo quy định. Ngoài ra, chủ hộ có thể thỏa thuận với đơn vị mua điện dư để được hỗ trợ đầu tư lắp đặt công tơ đo đếm điện hai chiều.
Nghị định 58/2025/NĐ-CP ngày 3/3/2025 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của luật điện lực về phát triển điện năng lượng tái tạo, điện năng lượng mới nêu rõ, hộ gia đình, doanh nghiệp lắp điện mặt trời mái nhà tự dùng cần thông báo hoặc đăng ký với cơ quan quản lý hoặc EVN tùy thuộc quy mô hệ thống.
Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân khẳng định, đây là quy định cần thiết để nắm bắt quy mô phát triển nguồn điện phân tán, đảm bảo an toàn hệ thống lưới điện và phục vụ công tác quản lý, quy hoạch năng lượng lâu dài.
Nhằm hỗ trợ người dân lắp đặt điện mặt trời mái nhà tự sản xuất, tự tiêu thụ một cách thuận lợi, Bộ Công Thương đã yêu cầu các địa phương triển khai hướng dẫn thông qua dịch vụ công trực tuyến, đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến thông tin liên quan đến khuôn khổ pháp lý và thông số kỹ thuật. Bên cạnh đó, Bộ đang giao Cục Điện lực rà soát Nghị định 58, lắng nghe ý kiến từ địa phương, người dân, doanh nghiệp và các tổ chức liên quan để tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý, tháo gỡ rào cản.
“Quy hoạch điện VIII (điều chỉnh) nêu rõ, Việt Nam đặt mục tiêu đến 2030, 50% các tòa nhà công sở và 50% nhà dân sử dụng điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu. Trên tình thần đó, ngành Công Thương luôn mong muốn phát triển điện mặt trời mái nhà, thông qua những điều chỉnh chính sách và giải pháp hỗ trợ người dân lắp đặt một cách thuận lợi nhất”, Thứ trưởng nhấn mạnh.
