Cùng tham dự Hội nghị có đại diện các cơ quan chức năng của Bộ: Cục Điện lực, Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, Vụ Pháp chế, Viện Năng lượng, Viện Nghiên cứu chiến lược, Chính sách Công Thương, Công ty Vận hành hệ thống điện và thị trường điện Quốc gia (NSMO).
Phát biểu khai mạc tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, ngày 20/8/2025, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 70/NQ-TW về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030 với các nhiệm vụ và giải pháp rất rõ ràng, theo đó đòi hỏi Chính phủ và Bộ Công Thương chủ trì để xây dựng chương trình, kế hoạch hành động triển khai thực hiện hiệu quả Nghị quyết.
Nghị quyết 70/NQ-TW nhận định, sau 10 năm, thị trường năng lượng cạnh tranh còn chưa đồng bộ, thiếu liên thông giữa các phân ngành, nhất là thị trường điện còn nhiều hạn chế: chính sách, giá năng lượng còn bất cập, chưa thật sự phù hợp với cơ chế thị trường, vẫn còn tình trạng bù chéo giá điện với một số nhóm khách hàng.
Vì vậy, phát triển thị trường điện cạnh tranh, cải cách cơ chế giá điện phải là yêu cầu, xu thế tất yếu, khách quan, đặc biệt để đáp ứng giai đoạn tăng trưởng hai con số từ năm 2026 trở đi.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nêu, phát triển thị trường điện cạnh tranh là chỉ đạo xuyên suốt của Chính phủ từ cách đây hơn một thập kỷ. Tại Quyết định số 63/2013/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ đã nêu rõ lộ trình phát triển các cấp độ của thị trường điện lực tại Việt Nam.
Thực hiện lộ trình trên, thời gian qua, Bộ Công Thương đã chủ trì thực hiện nhiều việc quan trọng nhằm thúc đẩy phát triển thị trường điện cạnh tranh. Theo đó, đã hoàn thành xây dựng, ban hành và trình cấp có thẩm quyền ban hành khối lượng lớn các văn bản quy phạm pháp luật; hoàn thành Quy hoạch điện VIII và Quy hoạch điện VIII Điều chỉnh, góp phần tạo hành lang pháp lý ổn định cho phát triển điện lực.
Về tổ chức bộ máy, đã hoàn thành việc tách Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia từ Tập đoàn Điện lực Việt Nam thành lập Công ty Vận hành hệ thống điện và thị trường điện Quốc gia (NSMO), bảo đảm hoạt động độc lập, không có chung lợi ích với các đơn vị tham gia thị trường điện và vận hành thị trường điện ổn định, minh bạch.
Về cơ cấu ngành điện, hiện nay trên thị trường Việt Nam có trên 140 nhà máy tham gia công tác chào giá với 5 Tổng Công ty phân phối điện tham gia mua bán buôn bên cạnh đơn vị mua buôn chính, cùng với 700 đơn vị bán lẻ điện.
Tuy nhiên, do nhiều nguyên khách quan và chủ quan, đến nay, thị trường điện Việt Nam vẫn đang ở giai đoạn đầu của bán buôn điện cạnh tranh. Việc chậm thực thi điều chỉnh thị trường điện cạnh tranh dẫn đến một số “điểm nghẽn”, theo đó, cần phải được nhanh chóng tháo gỡ để trở thành lợi thế cạnh tranh, nền tảng vững chắc và động lực mãnh mẽ để thúc đẩy phát triển năng lượng.
Tại Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị các chuyên gia, nhà quản lý, đại diện các doanh nghiệp và cơ quan chuyên môn trong lĩnh vực năng lượng tập trung thảo luận về các nội dung, vấn đề: (1) Cần xây dựng, điều chỉnh và hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật như thế nào?; (2) Vấn đề tái cơ cấu ngành điện cần thực hiện thế nào?; (3) Những yêu cầu của việc xây dựng, hoàn thiện cơ sở hạ tầng hệ thống điện và thị trường điện ra sao?; (4) Cải cách cơ chế giá điện ra sao?; và (5) Các vấn đề nêu trên có phải là các điều kiện tiên quyết để bảo đảm cho việc tổ chức thực hiện mục tiêu xây dựng, phát triển thị trường điện cạnh tranh lành mạnh của Việt Nam trong những năm tới hay không?
Tạp chí Công Thương sẽ tiếp tục thông tin về Hội nghị…
