Công an thành phố Hà Nội cảnh báo đến người dân 4 phương thức, thủ đoạn lừa đảo chủ yếu của tội phạm như sau:
1. Phương thức, thủ đoạn cho vay lãi nặng, tín dụng đen
Các đối tượng cho vay thường hoạt động dưới hình thức những tiệm cầm đồ, công ty tài chính, việc cho vay tiền được ngụy trang dưới nhiều hình thức khác như: cầm cố thế chấp tài sản, thế chấp nhà, mua hàng trả góp có giá trị lớn sau đó về bán lại cho chúng; các đối tượng yêu cầu người vay ghi giấy nợ, giấy thế chấp tài sản... với lãi suất thấp, đúng bằng với quy định của nhà nước, nhưng trên thực tế, người vay phải trả lãi suất rất cao, có khi lên tới 40%/tháng. Các khoản vay “tín dụng đen” sẽ tăng theo cấp độ “lãi mẹ đẻ lãi con”, trong một thời gian ngắn con nợ sẽ khó có khả năng thanh toán. Nếu đến hạn mà người vay không trả tiền thì các đối tượng sẽ cho người gọi điện thoại hoặc trực tiếp đến nhà chửi bới, đe dọa, tạt sơn hoặc các chất bẩn vào cổng, cửa, đánh đập, khủng bố tinh thần, đập phá tài sản, bắt giữ người trái pháp luật, cưỡng đoạt tài sản của nạn nhân.
2. Phương thức, thủ đoạn lừa huy động vốn, vay tiền với lãi suất cao
Thủ đoạn phổ biến của đối tượng vay, huy động tiền, tài sản là tạo vỏ bọc sang trọng, giàu có, có uy tín trong kinh doanh... để lấy lòng tin của người cho vay, đối tượng trả lãi suất cao đều đặn và uy tín trong thời gian đầu, sau đó vay tiền của người sau trả lãi cho người vay trước theo hình thức vòng quanh; tìm cách che đậy mục đích vay tiền và cố gắng thu hút sự tham gia của nhiều người. Đến khi lượng tiền vay được đã hết thì đối tượng bỏ trốn hoặc tuyên bố phá sản, vỡ nợ... Trước khi bỏ trốn hoặc tuyên bố vỡ nợ, những đối tượng này tìm mọi cách để tẩu tán hoặc che giấu tài sản đã chiếm đoạt như bán, chuyển nhượng tài sản cho người khác, gửi tiền vào ngân hàng, chuyển tiền ra nước ngoài... nhằm trốn tránh pháp luật và người cho vay. Thường các giao dịch này không có hợp đồng cụ thể mà chỉ bằng giấy tờ viết tay hoặc chỉ bằng lời nói nên khó khăn cho công tác xử lý.
3. Phương thức, thủ đoạn lừa đảo cho vay nhanh với lãi suất thấp
Thủ đoạn của các đối tượng là dụ dỗ người dân vay vốn với lãi suất hấp dẫn, từ mức 0,5-0,7%/tháng. Sau khi trao đổi qua điện thoại, mạng xã hội, đối tượng lừa đảo hướng dẫn nạn thân nhiều thao tác đăng ký thông tin vay vốn gồm chứng minh nhân dân, hộ khẩu, số điện thoại, tài khoản ngân hàng… Mục đích là làm cho nạn nhân tin tưởng hồ sơ vay đang được thực hiện. Sau đó các đối tượng yêu cầu bị hại nộp một khoản tiền để chứng minh số tài khoản đăng ký nhận tiền giải ngân là đúng với thông tin của bị hại.
Số tiền phí này đối tượng giải thích là sẽ hoàn lại cho bị hại ngay sau khi được ngân hàng giải ngân nhằm tăng lòng tin của khách hàng khi chuyển tiền cho đối tượng. Sau lần thứ nhất chiếm đoạt tài sản, đối tượng lấy nhiều lý do khác nhau như: số tài khoản bị hại có sai sót, tài khoản bị phong tỏa nên phải mở khóa, người vay dính nợ xấu nên phải nộp thêm tiền để xóa nợ xấu, thông tin tài khoản bị hại không khớp, tiền nộp vào liên quan đến hoạt động đánh bạc, phạm pháp… để yêu cầu bị hại nộp thêm tiền. Nếu bị hại không nộp thêm phí thì sẽ mất phí đã nộp để xác thực tài khoản trước đó. Các khoản tiền lệ phí với lý do trên đều bị các đối tượng chiếm đoạt và không giải ngân khoản vay như đã cam kết.
4. Thủ đoạn cho vay thế chấp bằng ảnh khỏa thân
Cho vay nặng lãi thế chấp bằng ảnh, clip khiêu dâm, chuyện tưởng đùa mà lại hoàn toàn có thật, cách vay này còn lấy được số tiền nhiều hơn, nhưng đổi lại thì người đi vay phải nhận hậu quả cũng lớn hơn nhiều.
Đây là một thủ đoạn rất mới và đặc biệt tinh vi của các đối tượng hoạt động trong lĩnh vực "tín dụng đen" nhằm khống chế con nợ, ép trả lãi suất cao.
Cụ thể, chỉ cần gửi ảnh và các đoạn clip khỏa thân, kèm theo chứng minh nhân dân, tài khoản mạng xã hội là có thể vay ngay 10 - 15 triệu đồng. Lãi suất sẽ giao động từ 30 - 50%/tháng. Đó là thủ đoạn mới của các đối tượng cho vay nặng lãi thời gian gần đây.
Các đối tượng đã lợi dụng triệt để các ứng dụng mạng xã hội như Zalo, Telegram, Facebook…trong suốt quá trình thực hiện hành vi phạm tội, từ khâu tìm kiếm người vay, trao đổi, yêu cầu người vay thế chấp bằng các thông tin nhạy cảm đến uy hiếp buộc người vay phải gốc, lãi đúng hạn. Nếu không trả đúng hạn, bọn chúng sẽ tung ảnh lên mạng hoặc buộc người vay phải bán dâm để trả nợ.
Để hạn chế những tình huống nguy hiểm tương tự có thể xảy ra, chuyên gia khuyến cáo đối với những người có nhu cầu cấp bách về tài chính, cần nhận thức rõ hành vi và lường trước những hậu quả có thể xảy ra để có cách lựa chọn, quyết định đúng đắn, tránh rơi vào cạm bẫy của những đối tượng cho vay nặng lãi
