Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản (VASEP) dẫn báo cáo của Trung tâm Xúc tiến nhập khẩu hàng hóa của các nước đang phát triển (CBI) cho biết sự thay thế sản phẩm cá tra trong một số phân khúc thị trường đang diễn ra khắp châu Âu (EU) với mức độ khác nhau.
Tại Đức và Ba Lan, cá Alaska pollock là đối thủ cạnh tranh chính của cá tra. Trong khi đó, thị trường Anh lại lựa chọn các sản phẩm cá haddock và cá con kèm theo thực đơn của các sản phẩm truyền thống khác và khoai tây chiên. Tại các quốc gia Nam Âu, cá tra phải cạnh tranh với sản phẩm cá hake, cá Alaska pollock, và một số sản phẩm cá thịt trắng khác.
Thống kê của ITC cho biết 10 tháng đầu năm nay, nhập khẩu cá thịt trắng của Anh tăng 9,09%, Tây Ban Nha tăng 13,1%, Đức tăng 6,06%, Pháp tăng 7%, Ba Lan tăng gần 16% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, thị phần cá thịt trắng, như cá Alaska Pollock, cá Cod, cá hake... chiếm tỷ trọng lớn trong tổng nhập khẩu cá thịt trắng của khu vực này.
Trong một hội thảo về thủy sản cuối tháng 11, bà Trương Thị Lệ Khanh, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Vĩnh Hoàn, cũng từng bày tỏ lo ngại về việc cá tra đang phải đối mặt với sự cạnh tranh lớn từ các loại cá thịt trắng khác trên thị trường thế giới.
Tuy nhiên, CBI cho rằng cá tra Việt Nam vẫn tiếp tục len lỏi vào thị phần của nhiều quốc gia tại EU. Trong đó, phần lớn nhập khẩu cá tra để tiêu thụ trong nước, và một số khác tái xuất cá tra sang một số thị trường láng giềng trong khu vực.
Theo CBI, Đức và Ba Lan là những nhà cung cấp cá tra cho các quốc gia Trung và Đông Âu, nơi không có cảng nhập lớn. Theo thống kê, gần 51,4 triệu USD sản phẩm cá tra philê đông lạnh được tái xuất trong nội khối EU trong năm 2017. Các nước tái xuất chính cá tra là Hà Lan (31 triệu euro), Bỉ (14 triệu euro) và Đức (8 triệu euro).
Hiện nay, hầu hết EU nhập khẩu cá tra dưới dạng philê đông lạnh, và giá trị gia tăng được thực hiện bởi các công ty chế biến ở châu Âu. Tuy nhiên, người tiêu dùng có xu hướng chọn thực phẩm tự nhiên hơn là những sản phẩm ít hoặc không có chất phụ gia chế biến, hàm lượng mạ băng thấp.