Hiện nay, theo Luật Đất đai 2013 vẫn còn hiệu lực, hộ gia đình, cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp không được nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất trồng lúa (Khoản 3, Điều 191).
Tuy nhiên, tổ chức hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư được nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp thông qua nhận thừa kế quyền sử dụng đất (Khoản 1, Điều 169).
Đối chiếu với quy định nêu trên, cán bộ, công chức Nhà nước về hưu không trực tiếp sản xuất nông nghiệp sẽ không được nhận chuyển nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất trồng lúa. Mặc dù vậy, cán bộ, công chức Nhà nước về hưu vẫn được nhận thừa kế quyền sử dụng đất nông nghiệp.
Về vấn đề này, Luật Đất đai 2024 được Quốc hội thông qua đầu năm nay đã có một số điều chỉnh.
Cụ thể, cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp không nằm trong các trường hợp không được nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất (Khoản 8, Điều 45). Ngoài ra, quy định cá nhân được nhận chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp thông qua nhận thừa kế vẫn được tiếp tục (Khoản 1, Điều 28).
Như vậy, Luật Đất đai 2024 đã cho phép cá nhân, bao gồm cả cán bộ, công chức Nhà nước về hưu không trực tiếp sản xuất nông nghiệp được nhận chuyển nhượng đất trồng lúa.
Luật Đất đai 2024 cũng quy định, cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất trồng lúa quá hạn mức quy định phải thành lập tổ chức kinh tế và có phương án sử dụng đất trồng lúa theo quy định và được Ủy ban nhân dân cấp huyện phê duyệt, trừ trường hợp người nhận tặng cho là người thuộc hàng thừa kế (Khoản 7, Điều 45).
Cá nhân sử dụng đất nông nghiệp do được Nhà nước giao đất, do chuyển đổi, nhận chuyển nhượng, nhận thừa kế, nhận tặng cho quyền sử dụng đất hợp pháp từ người khác thì chỉ được chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp trong cùng đơn vị hành chính cấp tỉnh cho cá nhân khác và không phải nộp thuế thu nhập từ việc chuyển đổi quyền sử dụng đất và lệ phí trước bạ (Điều 47).
Theo Khoản 2, Điều 9, Luật Đất đai 2024, Nhóm đất nông nghiệp bao gồm các loại đất sau đây:
- Đất trồng cây hằng năm, gồm đất trồng lúa và đất trồng cây hằng năm khác;
- Đất trồng cây lâu năm;
- Đất lâm nghiệp, gồm đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất;
- Đất nuôi trồng thủy sản;
- Đất chăn nuôi tập trung;
- Đất làm muối;
- Đất nông nghiệp khác.
Theo Khoản 1, Điều 182, Luật Đất đai 2024, Đất trồng lúa bao gồm đất chuyên trồng lúa và đất trồng lúa còn lại. Đất chuyên trồng lúa là đất trồng từ 02 vụ lúa trở lên.
