Có hiện tượng đóng cửa, nhưng không phổ biến
Báo cáo của Bộ Công Thương chiều 10/10 cho thấy, gần đây, có xuất hiện hiện tượng một số doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu xin đóng cửa hoặc tạm ngừng kinh doanh tập trung tại một số tỉnh, thành phố như TP. Hồ Chí Minh, An Giang, Bình Phước, Đắk Lắk… Tuy nhiên, hiện tượng này không phải phổ biến, khi số cửa hàng đóng cửa là hơn 100 cửa hàng trong tổng số 17.000 cửa hàng đang hoạt động. Ngoài ra, một số cửa hàng thiếu một mặt hàng cá biệt (xăng hoặc dầu) vẫn tiếp tục kinh doanh.
Bộ Công Thương đã chỉ đạo các thương nhân đầu mối, thương nhân phân phối hỗ trợ để điều phối nguồn hàng, tăng cường cung ứng xăng dầu tại một số địa phương có hiện tượng thiếu xăng dầu cục bộ. Đồng thời, chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường trên toàn quốc phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng trên địa bàn (đầu mối là Sở Công Thương) tăng cường kiểm tra, kiểm soát thị trường một cách chặt chẽ ở khâu bán lẻ và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định.
Cụ thể, tại TP. Hồ Chí Minh, đến 17h chiều ngày 10/10, trên địa bàn thành phố có 3/550 cửa hàng đóng cửa (chiếm 0,54%), có 121/550 cửa hàng tạm hết mặt hàng xăng (chiếm 20%).
Thực hiện chỉ đạo của Bộ Công Thương, Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh đã làm việc cụ thể với từng thương nhân đầu mối cung ứng xăng dầu (Petrolimex, Saigon Petro, Tây Nam…) đề nghị có phương án bổ sung nguồn cung cho thị trường. Hiện các đơn vị đang cố gắng để tìm nguồn cung ứng cho thị trường Thành phố.
Đêm ngày 9/10, khoảng 80 xe bồn xăng dầu được Petrolimex TP. Hồ Chí Minh vận chuyển từ kho về các cửa hàng bán lẻ thuộc hệ thống và hỗ trợ một phần hệ thống phân phối của Công ty Cổ phần Thương mại và Dịch vụ Cần Giờ - đơn vị đang gặp khó vì chủ yếu nhập hàng từ một đầu mối đang bị tước giấy phép kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu trong vòng 1,5 tháng là Công ty Xuyên Việt Oil.
Trước đó, Công ty Cần Giờ cũng đã được 350 m3 xăng từ Công ty Cổ phần Thương mại Đầu tư Dầu khí Nam Sông Hậu trong ngày 8/10 để bổ sung nguồn cung. Trong ngày 10/10, Công ty đã chia sẻ nguồn cung đối với 36 đại lý (cung cấp 4 m3 xăng cho mỗi đại lý).
Hay với Công ty Cổ phần Vật tư Xăng dầu Comeco, từ ngày 8/10, nguồn cung xăng dầu đang dần được đảm bảo. Tối ngày 9/10, Công ty đã nhận gần 110 m3 xăng từ PVOil và nhận thêm khoảng 50 m3 xăng và 100m3 dầu từ Saigon Petro vào sáng 10/10. Comeco cũng sẽ nhập thêm 500 m3 xăng, 500 m3 dầu từ PVOil nếu đơn hàng được phê duyệt.
Tại Bình Phước, đến ngày 10/10, có 27/415 cửa hàng bán lẻ xăng dầu dừng hoạt động, hầu hết ở địa bàn vùng sâu, vùng xa (chiếm 6,5%); 23 cửa hàng hết xăng còn dầu và 2 cửa hàng hết dầu còn xăng (tương ứng chiếm 5% và 0,48%).
Các công ty đầu mối như PVOil, Thanh Lễ, Petrolimex và thương nhân phân phối đã cam kết sẽ ưu tiên cấp hàng cho địa bàn tỉnh Bình Phước. Tính đến 12h trưa ngày 10/10, Công ty TNHH Huy Hồng, Công ty TNHH Xăng dầu Phú Lợi và Công ty TNHH MTV Phú Sang đã cung cấp xăng dầu cho các cửa hàng thuộc hệ thống trên địa bàn tỉnh.
Tại An Giang, Sở Công Thương tỉnh đã tiếp nhận 24 thông báo tạm dừng kinh doanh của các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu, trong đó, Sở Công Thương chỉ chấp thuận cho 2/559 cửa hàng xăng dầu tạm dừng kinh doanh (chiếm 0,35%) do đường giao thông đang sửa chữa, 22 cửa hàng còn lại vẫn đang hoạt động bình thường.
Trên địa bàn tỉnh có 30/559 vẫn mở cửa bán hàng nhưng không có xăng để bán (chiếm 5%). Nguyên nhân do giao thông đi lại khó khăn nên các thương nhân kinh doanh xăng dầu cung cấp hàng chậm hoặc do chiết khấu thấp nên các đại lý ngừng lấy hàng.
Tại Hậu Giang, tính đến 14h ngày 10/10, trên địa bàn tỉnh có 21/211 cửa hàng hết xăng, dầu (chiếm 9%); 7 cửa hàng hết xăng, còn dầu (chiếm 3%) và có 1 số thương nhân đang gặp khó khăn do không mua được hàng hóa từ các đầu mối xăng dầu để cung cấp cho hệ thống.
Tại Ninh Thuận, có 5/128 cửa hàng xăng dầu đóng cửa (chiếm 3,9%), một số cửa hàng hoạt động nhưng thiếu cục bộ nguồn xăng hoặc dầu. Nguyên nhân đóng cửa là không mua được đủ hàng (đặc biệt là mặt hàng RON 95) từ các đầu mối cung cấp hàng, chiết khấu thấp. Ngoài ra, Sở Công Thương tỉnh cũng nhận được 8 đơn đề nghị ngừng bán hàng của các doanh nghiệp, tuy nhiên Sở chưa có văn bản chấp thuận, các cửa hàng vẫn đang hoạt động cầm chừng.
Tại Đắk Lắk, có 9/475 cửa hàng tạm dừng hoạt động do hết xăng dầu (chiếm 1%); 15 cửa hàng vẫn hoạt động nhưng hết xăng hoặc dầu.
Tại Bình Dương, 16/445 cửa hàng bán lẻ xăng dầu đóng cửa (chiếm 3%) là do Giấy xác nhận đủ điều kiện cửa hàng bán lẻ xăng dầu do Sở Công Thương tỉnh cấp đã hết hạn và các cửa hàng xin nghỉ để cải tạo, sửa chữa để đảm bảo theo quy định và quy chuẩn về lĩnh vực xăng dầu hiện nay, có sự thống nhất bằng văn bản của Sở Công Thương. Sau khi doanh nghiệp hoàn thiện các hồ sơ, Sở Công Thương sẽ xem xét cấp Giấy chứng nhận cửa hàng đủ điều kiện bán lẻ xăng dầu theo thẩm quyền và theo quy định.
Thực hiện chỉ đạo của Bộ Công Thương, Sở Công Thương các địa phương đang yêu cầu các doanh nghiệp nỗ lực tìm nguồn hàng để đảm bảo cung cấp xăng dầu cho cửa hàng trực thuộc và duy trì cho hệ thống cửa hàng bán lẻ, không để xảy ra tình trạng thiếu hàng trên địa bàn. Một số công ty đang làm thủ tục chuyển đổi nhà cung cấp mới và sẽ hoạt động trở lại sau khi thực hiện xong thủ tục.
Tồn kho xăng dầu vẫn đảm bảo
Theo Bộ Công Thương, nguyên nhân chính của hiện tượng này là do từ cuối năm 2021 đến nay, các chi phí kinh doanh xăng dầu tăng mạnh, các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu không có đủ nguồn tài chính để nhập hàng nên chủ yếu chỉ duy trì lượng hàng đủ để cung cấp cho hệ thống phân phối của doanh nghiệp mình và duy trì lượng dự trữ tồn kho theo quy định. Nhiều doanh nghiệp đã giảm mạnh chiết khấu bán hàng để hạn chế việc lấy nhiều hàng của các đại lý bán lẻ, dẫn đến doanh nghiệp bán lẻ kinh doanh thua lỗ.
Ngoài ra, tình hình bão lũ vừa qua cũng ảnh hưởng một phần đến việc giao hàng của các doanh nghiệp, dẫn đến gián đoạn hoặc thiếu hụt nguồn cung cục bộ tại một số địa phương. Đơn cử, Saigon Petro tuy đã nhập 12.000m3 xăng, dầu từ các nhà máy Nghi Sơn, Bình Sơn nhưng do bão nên thời gian nhận hàng tại cảng Cát Lái và cảng Trà Nóc bị dời lại. Như vậy, mặc dù đã có kế hoạch nhập hàng từ trước, song do thời gian nhập hàng bị chậm so với kế hoạch nên doanh nghiệp đầu mối chưa thể triển khai giao hàng cho đại lý.
Bộ Công Thương cho biết đã và đang tiếp tục phối hợp với UBND các tỉnh, thành phố, thông qua đầu mối là Sở Công Thương, để chỉ đạo các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu trên địa bàn có phương án bảo đảm nguồn cung xăng dầu; duy trì việc cung ứng xăng dầu trong hệ thống phân phối của doanh nghiệp; chỉ đạo các đơn vị chức năng trên địa bàn đôn đốc, kiểm tra, giám sát việc thực hiện các quy định về duy trì bán lẻ xăng dầu tại các cửa hàng xăng dầu theo đúng quy định.
Đồng thời, phối hợp với Bộ Tài chính, điều hành giá xăng dầu bám sát diễn biến giá xăng dầu thế giới, phù hợp với diễn biến cung cầu xăng dầu trong nước để bảo đảm hài hòa lợi ích giữa các chủ thể tham gia thị trường xăng dầu, khuyến khích các doanh nghiệp duy trì nguồn cung và hạn chế các hành vi đầu cơ găm hàng hoặc buôn lậu xăng dầu qua biên giới sang các nước lân cận.
Trước đó, Bộ Công Thương cũng đã kiến nghị Bộ Tài chính giảm các loại thuế liên quan đến mặt hàng xăng dầu (thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu thụ đặc biệt); đồng thời sớm rà soát và gửi thông báo áp dụng mức chi phí đưa xăng dầu trong nước về đến cảng và premium trong nước theo mức phù hợp với thực tế phát sinh thời gian vừa qua để bảo đảm tính đúng, tính đủ trong giá cơ sở xăng dầu theo quy định hiện hành để khuyến khích các doanh nghiệp tăng lượng nhập hàng, bảo đảm duy trì nguồn cung xăng dầu ổn định cho thị trường.
Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) đánh giá, hiện nay mặc dù có sự thiếu hụt xăng dầu cục bộ tại một số cửa hàng xăng dầu thuộc hệ thống phân phối của một số thương nhân đầu mối bị gián đoạn hoạt động kinh doanh thời gian vừa qua, nhưng tồn kho xăng dầu của các doanh nghiệp vẫn cơ bản đáp ứng đủ cho nhu cầu tiêu dùng xăng dầu trong nước, đồng thời nguồn cung xăng dầu của các doanh nghiệp vẫn liên tục được bổ sung từ nguồn nhập khẩu và mua trong nước.
Lượng tồn kho của một số doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu lớn vẫn đang được duy trì và bảo đảm cung ứng đủ nguồn hàng trong hệ thống như: Petrolimex tồn kho đến ngày 8/10 là khoảng 489.000 m3 (gồm 208.000 m3 xăng và 280.000 m3 dầu); PVOil còn khoảng 230.000 m3; Công ty Xăng dầu Quân đội còn khoảng 19.000 m3; Saigon Petro còn khoảng 11.000 m3; Petimex Đồng Tháp còn khoảng 45.000 m3; Thanh Lễ còn khoảng 60.000 m3...
Đáng chú ý, Bộ Công Thương cho biết, qua trao đổi, các doanh nghiệp cam kết vẫn đang tiếp tục nỗ lực nhập hàng để bảo đảm cung ứng xăng dầu cho các cửa hàng thuộc hệ thống phân phối của mình.
