Đó là một trong những nội dung góp ý chính của VCCI góp ý Dự thảo Quyết định của Thủ tướng quy định việc nhập khẩu hàng hóa thuộc Danh mục sản phẩm công nghệ thông tin (CNTT) đã qua sử dụng cấm nhập khẩu để nghiên cứu khoa học và thực hiện hoạt động gia công sửa chữa cho thương nhân nước ngoài, của Bộ Thông tin và Truyền thông mới đây.
VCCI cho rằng nên bổ sung điều kiện nhập khẩu hàng hoá thuộc Danh mục sản phẩm công nghệ thông tin đã qua sử dụng cấm nhập khẩu để nghiên cứu khoa học.
Theo đó, liên quan đến điều kiện nhập khẩu hàng hoá để nghiên cứu khoa học, VCCI cho rằng, mặc dù dự thảo có nhắc đến việc quy định cụ thể, chi tiết về điều kiện, trình tự, hồ sơ cấp phép và cơ quan xử lý khi nhập khẩu để nghiên cứu khoa học và thực hiện hoạt động gia công sửa chữa cho thương nhân nước ngoài. Tuy nhiên, khi VCCI đối chiếu với dự thảo thì chưa có quy định về điều kiện nhập khẩu hàng hoá để nghiên cứu khoa học. Bởi, Điều 4 của Dự thảo mới chỉ nêu nguyên tắc của việc nhập khẩu hàng hoá chứ chưa nêu các điều kiện để được nhập, không nhập hàng hoá.
Vì vậy, VCCI đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông bổ sung thêm quy định về “điều kiện nhập khẩu hàng hoá thuộc danh mục sản phẩm công nghệ thông tin đã qua sử dụng cấm nhập khẩu để nghiên cứu khoa học”. Các điều kiện này cần được quy định một cách cụ thể, chi tiết, minh bạch, giúp doanh nghiệp và cơ quan quản lý biết được trường hợp nào được nhập, trường hợp nào không được nhập.
Ngoài ra, liên quan đến nguyên tắc hàng hoá phải bảo đảm các quy định về an toàn, chất lượng, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, hiện nay, Điều 4.1 của Dự thảo quy định: “Hàng hóa nhập khẩu phải bảo đảm các quy định liên quan về an toàn, chất lượng, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia”.
Theo phân tích của VCCI, thông thường, khi nhập khẩu hàng hoá, cơ quan hải quan sẽ phân loại hàng hoá xem thuộc diện phải kiểm tra chất lượng trước khi nhập khẩu hay không? Trong thường hợp thuộc diện phải kiểm tra chất lượng thì tuỳ mặt hàng, cơ quan hải quan sẽ yêu cầu hàng hoá phải được đăng ký kiểm tra, hoặc đã được kiểm tra, hoặc đã có kết quả kiểm tra thì mới được thông quan hoặc đưa ra khỏi điểm tập kết giám sát hải quan.
Theo đó, VCCI băn khoăn rằng, quy định tại Điều 4.1 là hàng hoá phải được kiểm tra trước khi nhập khẩu hay không? Nếu có thì kiểm tra theo quy định nào, ai thực hiện kiểm tra, trình tự thủ tục nào?
VCCI phân tích, đây là những hàng hoá được nhập khẩu không nhằm mục đích tiêu dùng rộng rãi trong nước, chỉ để nghiên cứu khoa học và thực hiện hoạt động gia công sửa chữa cho thương nhân nước ngoài. Do đó, sẽ rất khó để ban hành quy chuẩn kỹ thuật riêng. Nếu áp dụng các quy chuẩn kỹ thuật của sản phẩm mới, vốn được xây dựng cho các hàng hoá tiêu dùng đại trà, thì có thể sẽ không phù hợp.
Với các lý do đó, VCCI đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông sửa đổi quy định theo hướng làm rõ: hàng hoá chỉ cần có Giấy phép nhập khẩu được cấp theo quy định của Quyết định này là được thông quan, không cần thực hiện việc kiểm tra chất lượng khi nhập khẩu.
Cuối cùng, liên quan đến Hồ sơ nhập khẩu hàng hoá để nghiên cứu khoa học, hiện nay, Điều 5.1.c của Dự thảo quy định, doanh nghiệp phải nộp cả hoá đơn, vận đơn khi xin phép nhập khẩu.
Theo quan điểm của VCCI, quy định này là không khả thi cho các doanh nghiệp. Bởi, khi chưa được cấp phép nhập khẩu thì các doanh nghiệp sẽ không mạo hiểm gửi hàng từ nước ngoài về, và như vậy thì chưa thể có hoá đơn, vận đơn.
Do đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo loại bỏ tài liệu này trong thành phần hồ sơ. Khi nhập khẩu, doanh nghiệp sẽ phải trình Giấy phép nhập khẩu cho cơ quan hải quan, và cơ quan hải quan sẽ có bản sao hoá đơn, vận đơn, hợp đồng tương ứng. Như vậy, cơ quan quản lý chuyên ngành công nghệ thông tin có thể kết nối với cơ quan hải quan để có được các thông tin này.