Cuộc làm việc diễn ra trong không khí xây dựng, thẳng thắn và tích cực. Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên và bà Quốc vụ khanh bày tỏ vui mừng có dịp gặp gỡ, trao đổi nhân chuyến thăm và nhất trí đánh giá tổng thể mối quan hệ kinh tế - thương mại song phương giữa Việt Nam và Thụy sỹ đang chứng kiến sự hợp tác mạnh mẽ và hiệu quả trên nhiều lĩnh vực và còn rất nhiều dư địa để phát triển.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên bày tỏ sự tin tưởng quan hệ hai nước, với định hướng phát triển đúng đắn sẽ tiếp tục duy trì được đà tăng trưởng ổn định, trong đó hợp tác kinh tế - thương mại là trọng tâm và động lực chính thúc đẩy quan hệ song phương. Bộ trưởng mong muốn Thụy Sĩ với vai trò là một trong những đối tác kinh tế quan trọng hàng đầu ở châu Âu đối với Việt Nam, đồng thời là thành viên quan trọng của Khối thương mại tự do châu Âu (EFTA) sẽ cùng với Việt Nam xây dựng thành công những nền tảng hợp tác mới trong thời gian tới.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên và bà Quốc vụ khanh đánh giá cao nỗ lực của Đoàn đàm phán hai bên trong suốt quá trình đàm phán Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Khối EFTA vừa qua nhằm thu hẹp tối đa khoảng cách trong các vấn đề còn tồn tại quan điểm khác biệt. Trải qua 16 phiên đàm chính thức từ năm 2012 và nhiều phiên họp trực tuyến trao đổi ở cả cấp Trưởng đoàn và cấp kỹ thuật, hai bên đều đã hiểu rõ những yêu cầu, khả năng đáp ứng cũng như khó khăn riêng của mỗi bên, và đây là thời điểm đặc biệt thích hợp để kết thúc đàm phán Hiệp định.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh cả hai bên cần tập trung tìm ra giải pháp phù hợp, trên cơ sở 3 nguyên tắc “Thương mại hài hòa – Cân bằng lợi ích – Hai bên cùng thắng”. Để thúc đẩy đàm phán, Việt Nam đề nghị Thụy sỹ - nước có vai trò và uy tín lớn trong khối EFTA – giúp thuyết phục các thành viên trong khối có cách tiếp cận thực tế hơn nữa, đặc biệt là trong các lĩnh vực mà hai bên còn đang có khoảng cách như thương mại hàng hóa, mua sắm của Chính phủ và sở hữu trí tuệ để hai bên có thể sớm kết thúc đàm phán FTA này, mang lại lợi ích cho doanh nghiệp và người dân.
Kết thúc cuộc họp, hai bên nhất trí cùng nỗ lực để sớm kết thúc đàm phán Hiệp định FTA giữa Việt Nam và Khối Thương mại tự do châu Âu, mà Thụy Sỹ là một trong những nước dẫn đầu, góp phần thúc đẩy quan hệ thương mại song phương phát triển mạnh mẽ. Hai bên coi đây là nhiệm vụ ưu tiên cần tập trung thúc đẩy, nhằm tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho các doanh nghiệp hai nước yên tâm hợp tác kinh doanh lâu dài, trong đó có việc thúc đẩy hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa xuất khẩu, phát triển các ngành công nghiệp nền tảng và chuyển giao công nghệ cho Việt Nam.
Để hiện thực hóa quyết tâm của cấp lãnh đạo, dự kiến cấp kỹ thuật của hai bên sẽ có các cuộc trao đổi chi tiết bên lề Hội nghị Bộ trưởng WTO lần thứ 12 tại Geneva từ ngày 29/11 đến 3/13 sắp tới.
Nhân dịp này, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng mời bà Quốc Vụ khanh dẫn đầu đoàn doanh nghiệp Thụy sỹ sang thăm và làm việc tại Việt Nam trong thời gian sớm nhất.
Cùng ngày, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã tham dự Diễn đàn doanh nghiệp cấp cao Việt Nam - Thuỵ Sỹ do Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Thuỵ Sĩ Guy Parmelin đồng chủ trì.
Trả lời câu hỏi của doanh nghiệp tại Diễn đàn liên quan tới kế hoạch phát triển năng lượng tái tạo, Bộ trưởng khẳng định vừa qua Việt Nam đã tuyên bố cam kết hết sức rõ ràng trong Hội nghị thượng định về khí hậu (COP26) với cộng đồng quốc tế về việc đạt điểm trung hòa carbon vào năm 2050. Việt Nam sẽ triển khai một chương trình chuyển đổi năng lượng mạnh mẽ ngay từ thời điểm này.
Dự thảo Chương trình phát triển điện lực của Việt Nam giai đoạn tới năm 2045 (Quy hoạch điện VIII) sẽ được rà soát lại để phù hợp với các cam kết đã đặt ra, trong đó xem xét giảm dần tỉ trọng các nguồn điện sử dụng nhiên liệu hóa thạch một cách hợp lý, tăng cường khả năng khai thác các nguồn điện khí, năng lượng tái tạo (điện gió, mặt trời, sinh khối...). Theo đó, tới năm 2030, Việt Nam sẽ chỉ duy trì các nhà máy điện than hiện có và những dự án đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt từ trước.
Sau năm 2030 Việt Nam sẽ không phát triển thêm bất kỳ nhà máy nhiệt điện than nào nữa. Đồng thời, Việt Nam sẽ nghiên cứu để ban hành các cơ chế chính sách để khuyến khích các dự án đang sử dụng hoặc sẽ sử dụng các nguyên liệu ít ô nhiễm môi trường, hạn chế tối đa phát thải khí nhà kính. Về cơ bản, Quy hoạch điện VIII sẽ tiếp tục khuyến khích sự phát triển của năng lượng tái tạo và giảm mạnh sự phụ thuộc vào các nguồn điện than..
Với những cam kết của Việt Nam và cam kết của cộng đồng quốc tế hỗ trợ Việt Nam để đạt mục tiêu đưa ra trong COP26, Việt Nam rất cần sự hợp tác về công nghệ, quản trị và nguồn lực tài chính của các quốc gia đối tác, các nhà đầu tư. Việt Nam mong muốn và hoan nghênh các nhà Thụy sỹ, châu Âu và các quốc gia phát triển nói chung đến Việt Nam để cùng hợp tác đầu tư trong lĩnh vực ưu tiên này.
Về thương mại, theo số liệu Hải quan Việt Nam, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Thụy Sỹ trong giai đoạn 2016-2020 duy trì ở mức trung bình gần 1 tỷ USD hàng năm.
Các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam vào thị trường Thụy sỹ gồm hàng thuỷ sản, giày dép các loại, máy vi tính - sản phẩm điện tử, linh kiện và hàng dệt may. Các mặt hàng nhập khẩu chủ yếu của Việt Nam từ Thụy Sỹ bao gồm: sữa, sản phẩm từ sữa, chế phẩm thực phẩm, hóa chất và sản phẩm hóa chất, thuốc trừ sâu nguyên liệu, vải các loại, đá quý và kim loại quý, máy vi tính, linh kiện...
Tính đến hết tháng 10 năm 2021, thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Thụy Sỹ đạt 706 triệu USD, giảm 2,7% so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó xuất khẩu đạt 185 triệu USD và nhập khẩu đạt 522 triệu USD.
Về đầu tư, tính đến hết tháng 10 năm 2021, Thụy Sỹ là nhà đầu tư lớn thứ 6 của châu Âu tại Việt Nam với 181 dự án tại 12 địa phương, tổng vốn đầu tư là 1,92 tỷ USD của 140 doanh nghiệp. Hiện có khoảng hơn 140 doanh nghiệp Thụy Sĩ đang hoạt động ở Việt Nam, với 172 dự án, trong đó có nhiều công ty tập đoàn tên tuổi được biết đến như Nestlé (thực phẩm, đồ uống), Novatis/Ciba - Sandoz (hóa dược), Roche (dược phẩm), ABB (thiết bị điện, xây dựng trạm biến thế), Sulzer (cơ khí, thiết bị điện), SGS (giám định), Escatec (thiết bị điện tử), Ringier (in ấn), André/ CIE (thương mại)…
