Chủ động tạo khung pháp lý thúc đẩy phát triển TMBG
Phát biểu khai mạc Hội nghị, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng nhấn mạnh: Hội nghị lần này diễn ra vào thời điểm rất quan trọng, Chính phủ đang chỉ đạo các bộ, ngành có liên quan xây dựng các văn bản pháp luật trong quản lý nhà nước về TMBG của Việt Nam với các nước có chung biên giới nhằm chủ động và tích cực tạo khung pháp lý về cơ chế, chính sách thúc đẩy phát triển TMBG phù hợp với bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu, rộng hiện nay. Do đó, Hội nghị cần tập trung đánh giá những kết quả đạt được, những hạn chế, tồn tại trong hoạt động TMBG của từng địa phương; những vướng mắc về cơ chế, chính sách, thủ tục hành chính trong quản lý nhà nước về TMBG cần tháo gỡ và đề ra các giải pháp để khai thác tối đa tiềm năng, thế mạnh vùng biên giới, phục vụ cho công cuộc phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, xóa đói giảm nghèo, cải thiện đời sống nhân dân các tỉnh biên giới, góp phần bảo vệ an ninh, xây dựng tuyến biên giới của Việt Nam ngày càng phát triển.
Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo TMBG, hoạt động TMBG giữa Việt Nam với các nước có chung đường biên giới đất liền ngày càng được chú trọng, quan tâm phát triển và đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, tạo nên sự biến đổi sâu sắc trên thị trường, phục vụ tốt hơn sản xuất và đời sống cư dân biên giới cũng như sự tăng trưởng chung của nền kinh tế. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu qua các cửa khẩu biên giới giai đoạn từ năm 2008 đến tháng 9/2013 đạt 72 tỷ USD, tăng bình quân trên 10%/năm; năm 2012 đạt 13,1 tỷ USD, tăng 27% so với năm 2008 và chiếm trên 5% tỷ trọng kim ngạch xuất nhập khẩu của cả nước. Cùng với sự phát triển của mối quan hệ hữu nghị hợp tác kinh tế - thương mại với các nước có chung biên giới, hoạt động TMBG góp phần hoàn thành mục tiêu đưa kim ngạch thương mại Việt Nam – Trung Quốc lên 60 tỷ USD, Việt Nam – Lào lên 2 tỷ USD và Việt Nam – Campuchia lên 5 tỷ USSD vào năm 2015.
Ông Lý Hải Hầu - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng phát biểu tại Hội nghị.Phát huy ưu thế đặc thù, linh hoạt và hiệu quả
Tại Hội nghị, các đại biểu đã bổ sung nhiều ý kiến đóng góp ý nghĩa, thiết thực, nhằm phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động TMBG.
Ông Nguyễn Văn Bình – Phó Chủ tịch UBND tỉnh ôHLạng Sơn đã đề xuất, nên sớm có cơ chế chính sách điều hành linh hoạt hơn đối với hoạt động TMBG, phù hợp với thực tiễn quản lý của địa phương, như mở rộng thêm danh mục hàng hóa được tạm nhập xuất, chuyển khẩu, tăng thêm thời gian gửi hàng tại cửa khẩu ngoại quan.
Ông Bình cũng kiến nghị phân cấp thẩm quyền quản lý trong công tác điều hành xuất nhập khẩu mạnh hơn nữa cho địa phương, nhằm ứng phó linh hoạt đối với những thay đổi chính sách biên mậu của nước láng giềng, thúc đẩy tăng kim ngạch xuất khẩu, tăng nguồn thu ngân sách; cần phải có cơ chế chính sách đặc thù riêng với chợ trong khu vực biên giới.
Còn ông Đàm Văn Bông – Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang đề nghị đầu tư xây dựng đồng bộ cơ sở hạ tầng khu vực biên giới, để khai thác tốt hơn tiềm năng của mỗi địa phương vùng biên giới.
Bà Mai Thị Ánh Tuyết – Giám đốc Sở Công Thương An Giang kiến nghị ưu tiên đầu tư phát triển hạ tầng thương mại khu vực biên giới. Ông Lê Thành Công - Phó giám đốc Sở Công Thương Tây Ninh đề nghị có chính sách giảm thuế nhập khẩu nông sản xuống 2% để gỡ khó cho doanh nghiệp và sớm thực hiện cải cách thủ tục hành chính qua cửa khẩu Mộc Bài. Ông Phan Thanh Tịnh - Giám đốc Sở Công Thương Nghệ An kiến nghị được hỗ trợ xây dựng chợ biên giới và cần chính sách thông thoáng trong việc nhập khẩu động vật qua biên giới.
Theo đại diện Bộ Quốc phòng, nhu cầu hàng hóa, nhu cầu thị trường và yêu cầu phát triển của doanh nghiệp nên rất cần có cơ chế điều hành chỉ đạo thống nhất. Do đó, Ban Chỉ đạo hoạt động TMBG cần tập trung chỉ đạo việc thu thập thông tin nhanh, chính xác về nhu cầu thị trường, gồm danh mục hàng hóa, giá cả, những khó khăn, vướng mắc của thị trường và đồng thời tổng hợp, đánh giá, dự báo thị trường. Cơ chế, chính sách điều hành hoạt động TMBG phải chặt chẽ, thống nhất từ trung ương đến cơ sở. Cần cân nhắc, phát huy nguồn ngân sách địa phương để đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng thương mại khu vực biên giới.
Đại diện Tổng cục Hải quan – Bộ Tài chính, ông Vũ Ngọc Anh - Phó Tổng cục trưởng thì cho rằng, chính sách về hoạt động TMBG còn cứng nhắc.
Kết luận Hội nghị, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng đánh giá cao những kết quả đạt được trong công tác tổ chức, điều hành hoạt động TMBG và chỉ ra những tồn tại, hạn chế chưa tương xứng với tiềm năng và lợi thế phát triển TMBG của Việt Nam với các nước có chung biên giới. Để nâng cao hiệu quả hoạt động TMBG trong thời gian tới, Bộ trưởng đã nêu 8 nhiệm vụ, giải pháp cần thực hiện, đó là: Kiện toàn tổ chức và hoạt động của Ban Chỉ đạo TMBG Trung ương và 25 tỉnh biên giới; Hoàn thiện cơ chế, chính sách quản lý, điều hành hoạt động TMBG theo hướng phát huy được ưu thế đặc thù, linh hoạt và hiệu quả của TMBG; Hạ tầng thương mại ở các địa phương còn nhiều yếu kém tác động đến hiệu quả hoạt động TMBG, Bộ Công Thương đã đề xuất nguồn kinh phí nâng cấp hạ tầng thương mại vùng biên giới; Đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại, đặc biệt là hợp phần TMBG miền núi; Đề xuất có cơ chế đặc thù đối với từng tuyến biên giới; Tiếp tục cải cách thủ tục hành chính trong chỉ đạo hoạt động TMBG, thí điểm cơ chế “một cửa, một điểm dừng” thông thoáng trong xuất nhập cảnh, xuất nhập khẩu; Triển khai nhanh khu kinh tế xuyên biên giới; Tăng cường công tác thông tin tuyên truyền, phổ biến cơ chế, chính sách pháp luật về phát triển TMBG.
