Khai mạc Lễ mở ký Công ước của Liên Hợp Quốc về chống tội phạm mạng

Sáng 25/10, tại Hà Nội, Lễ mở ký Công ước của Liên Hợp Quốc về chống tội phạm mạng với chủ đề "Chống tội phạm mạng - Chia sẻ trách nhiệm - Hướng tới tương lai" (Công ước Hà Nội) chính thức khai mạc. Đây là dấu mốc lịch sử không chỉ với cộng đồng quốc tế mà còn khẳng định vai trò vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

Chủ tịch nước Lương Cường đồng chủ trì Lễ mở ký Công ước Hà Nội với Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres, cùng sự tham dự của lãnh đạo, đại diện cấp cao khoảng 110 nước và nhiều tổ chức quốc tế, bao gồm các cơ quan thuộc hệ thống Liên Hợp Quốc, các tổ chức khu vực, định chế tài chính, cùng đông đảo chuyên gia, học giả trong lĩnh vực an ninh mạng và pháp lý quốc tế.

công ước hà nội
Chủ tịch nước Lương Cường và Tổng Thư ký Liên hợp quốc António Guterres cùng các đại biểu tham dự Lễ mở ký Công ước Hà Nội. (Ảnh: TTXVN)

Trước phiên khai mạc, Chủ tịch nước Lương Cường đã chủ trì lễ đón chính thức và chụp ảnh chung cùng các Trưởng đoàn tham dự Lễ mở ký và Hội nghị cấp cao Công ước Liên Hợp Quốc về chống tội phạm mạng; và cùng các đại biểu tham quan Triển lãm ảnh giới thiệu về đất nước, con người và thành tựu phát triển của Việt Nam, những đóng góp tích cực của Việt Nam vào các hoạt động của Liên Hợp Quốc cũng như quan hệ Việt Nam - Liên Hợp Quốc.

tổng thư ký LHQ
Chủ tịch nước Lương Cường và Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres tại Lễ mở ký Công ước Hà Nội - Ảnh: VGP

Công ước của Liên Hợp Quốc về chống tội phạm mạng được Liên Hợp Quốc khởi xướng từ năm 2019, xuất phát từ nhu cầu cấp bách xây dựng khuôn khổ pháp lý toàn diện để giải quyết các thách thức toàn cầu về an ninh phi truyền thống, biến đổi khí hậu và phát triển bền vững.

Sau 8 phiên đàm phán chính thức và 5 phiên họp giữa kỳ kéo dài khoảng 30 tháng (tháng 2/2022 đến tháng 8/2024), Đại hội đồng Liên Hợp Quốc đã chính thức đồng thuận thông qua Công ước vào ngày 24/12/2024. Công ước hứa hẹn trở thành một "công cụ pháp lý quan trọng có tính phổ quát, bao trùm toàn cầu" cho tất cả các quốc gia thành viên hợp tác phòng, chống tội phạm mạng.

chủ tịch Lào
Chủ tịch nước Lương Cường và Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Lào Thongloun Sisoulith - Ảnh: VGP

Công ước gồm 9 chương, 71 điều khoản, đưa ra cách tiếp cận toàn diện nhằm ngăn ngừa và đấu tranh với vấn nạn tội phạm mạng toàn cầu cũng như bảo đảm các nguyên tắc về quyền con người. Văn kiện này giải quyết những thách thức kỹ thuật và pháp lý bằng cách điều chỉnh các phương thức điều tra hình sự truyền thống cho phù hợp với môi trường công nghệ thông tin và truyền thông, đồng thời tăng cường hợp tác quốc tế.

Suốt quá trình xây dựng Công ước, Việt Nam đã phát huy vai trò chủ động, thể hiện qua việc tổ chức nhiều hội thảo quốc tế, quy tụ các chuyên gia từ Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP), Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Văn phòng Liên Hợp Quốc về ma túy và tội phạm (UNODC) để định hình nội dung Công ước, tập trung vào các lĩnh vực như an ninh mạng, bảo vệ môi trường và xóa đói, giảm nghèo.

Cam kết chung của các quốc gia cùng xây dựng một không gian mạng an toàn, lành mạnh và bền vững

Phát biểu tại Lễ mở ký, thay mặt cho Nhà nước và Nhân dân Việt Nam, Chủ tịch nước Lương Cường nhiệt liệt chào mừng các đại biểu đến với Thủ đô Hà Nội - Thành phố vì Hòa bình, để tham dự Lễ mở ký Công ước Liên Hợp Quốc về chống tội phạm mạng - một sự kiện mang ý nghĩa lịch sử, khởi đầu cho kỷ nguyên hợp tác toàn cầu về không gian mạng.

Với chủ đề "Chống tội phạm mạng, chia sẻ trách nhiệm, hướng tới tương lai", Lễ mở ký Công ước thể hiện tinh thần đoàn kết quốc tế và cam kết chung của các quốc gia cùng xây dựng một không gian mạng an toàn, lành mạnh và bền vững.

"Sự kiện này không chỉ đánh dấu sự ra đời của một công cụ pháp lý toàn cầu, mà còn khẳng định sức sống bền bỉ của chủ nghĩa đa phương, nơi các quốc gia vượt qua các khác biệt, sẵn sàng cùng nhau gánh vác trách nhiệm vì lợi ích chung về hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển", Chủ tịch nước Lương Cường nhấn mạnh.

ký Công ước Hà Nội
Chủ tịch nước Lương Cường phát biểu khai mạc Lễ mở ký Công ước Hà Nội - Ảnh: VGP

Chủ tịch nước nhấn mạnh: Trong quá trình phát triển của nhân loại, khoa học - công nghệ đã giúp con người không ngừng mở rộng không gian sinh tồn, tương tác và phát triển. Chúng ta đã và đang bước vào không gian mạng, nơi mỗi dòng dữ liệu, mỗi thao tác công nghệ, mỗi tương tác số đều có thể tác động sâu rộng đến an ninh, kinh tế, phát triển, và cả tương lai của các quốc gia. Không gian mạng vừa là không gian mới của phát triển, vừa là mặt trận mới của an ninh toàn cầu, nơi cơ hội và thách thức đan xen, nơi tiến bộ công nghệ phải song hành cùng đạo đức và trách nhiệm.

Cùng với những tiến bộ vượt bậc của công nghệ số, các hoạt động tội phạm mạng đang gia tăng nhanh chóng về quy mô, mức độ và hậu quả. Tội phạm mạng đã trở thành thách thức trực diện đối với an ninh, phát triển của mỗi quốc gia và đời sống, hạnh phúc của mỗi người dân trong thời đại số. Các vụ tấn công mạng, đánh cắp dữ liệu, thao túng thông tin, xâm nhập hạ tầng thiết yếu diễn ra ngày càng tinh vi và có tổ chức, gây thiệt hại hàng nghìn tỷ đô la cho nền kinh tế toàn cầu mỗi năm; thông tin cá nhân và an toàn của người dân cũng đang bị xâm hại nghiêm trọng, trong đó trẻ em và phụ nữ là những đối tượng dễ bị tổn thương nhất.

Bảo vệ chủ quyền, lợi ích, an ninh quốc gia, bảo vệ không gian mạng, không chỉ là yêu cầu của thời đại, mà còn là điều kiện tiên quyết để mỗi quốc gia phát triển nhanh, bền vững, góp phần củng cố hòa bình, ổn định và thịnh vượng chung.

chủ tịch nước
Chủ tịch nước Lương Cường nhấn mạnh: Sự kiện này không chỉ đánh dấu sự ra đời của một công cụ pháp lý toàn cầu, mà còn khẳng định sức sống bền bỉ của chủ nghĩa đa phương, nơi các quốc gia vượt qua các khác biệt, sẵn sàng cùng nhau gánh vác trách nhiệm vì lợi ích chung về hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển. - Ảnh: VGP

3 thông điệp của Công ước Hà Nội

Chủ tịch nước Lương Cường nêu rõ, trước những thách thức của tội phạm mạng, Công ước Hà Nội - một công ước đa phương toàn cầu về chống tội phạm mạng ra đời, là minh chứng sống động cho tinh thần đoàn kết và thượng tôn pháp luật. Qua 5 năm đàm phán, với hàng chục phiên thảo luận và hàng nghìn lượt ý kiến đóng góp, thành quả hôm nay là kết tinh của sự kiên trì, trí tuệ và lòng tin giữa các quốc gia, khi chúng ta cùng lựa chọn đối thoại thay vì đối đầu, hợp tác thay cho chia rẽ.

Quá trình đó hội tụ các giá trị toàn cầu, phản ánh tinh thần đồng thuận, sức sống của chủ nghĩa đa phương và vai trò trung tâm của Liên Hợp Quốc. Công ước Hà Nội gửi đi 3 thông điệp rõ ràng, mang ý nghĩa sâu sắc và lâu dài đối với thế giới.

Thứ nhất, khẳng định cam kết định hình trật tự, bảo đảm an toàn, an ninh trong không gian mạng trên cơ sở luật pháp quốc tế.

Thứ hai, đề cao tinh thần chia sẻ, đồng hành và hỗ trợ lẫn nhau, bởi chỉ khi cùng hợp tác, cùng nâng cao năng lực, chúng ta mới có thể bảo vệ không gian mạng ổn định và bền vững.

Thứ ba, nhấn mạnh mục tiêu cao nhất của mọi nỗ lực là vì người dân, để công nghệ phục vụ đời sống, phát triển mang lại cơ hội cho tất cả, và không ai bị bỏ lại phía sau trong tiến trình số hóa toàn cầu.

Ba thông điệp đó thể hiện rõ nét tinh thần cốt lõi của Công ước Hà Nội, một công ước của thượng tôn pháp luật, của hợp tác và của người dân. Đó cũng chính là phương châm mà Việt Nam kiên định theo đuổi trong tiến trình hội nhập quốc tế, lấy pháp luật làm nền tảng, lấy hợp tác làm động lực, lấy người dân là chủ thể là trung tâm và mục tiêu của mọi nỗ lực.

Theo Chủ tịch nước, đối với Việt Nam, Lễ mở ký Công ước Liên Hợp Quốc về chống tội phạm mạng hôm nay không chỉ là vinh dự, mà còn là trách nhiệm với cộng đồng quốc tế. Với chính sách đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa, là thành viên chủ động, tích cực, đối tác tin cậy và có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, hơn 5 năm qua, Việt Nam luôn đồng hành cùng tiến trình đàm phán Công ước này.

"Chúng tôi tự hào khi Hà Nội - Thủ đô của một đất nước vươn lên từ tro tàn của chiến tranh, được lựa chọn làm nơi khởi đầu kiến tạo không gian mạng hòa bình, hợp tác và tin cậy", Chủ tịch nước bày tỏ. "Việc Việt Nam đăng cai Lễ mở ký và là nước đầu tiên ký Công ước Hà Nội là minh chứng cho cam kết mạnh mẽ của chúng tôi đối với thượng tôn pháp luật, thực thi đầy đủ nghĩa vụ quốc tế và góp phần củng cố trật tự pháp lý toàn cầu trong không gian mạng".

Để Công ước thực sự đi vào cuộc sống, Chủ tịch nước nhấn mạnh, chúng ta cần không chỉ ý chí chính trị, mà cả nguồn lực thực thi. Hợp tác quốc tế trong đào tạo, hỗ trợ kỹ thuật và chuyển giao công nghệ sẽ giúp nâng cao năng lực của các quốc gia, góp phần xây dựng không gian mạng an toàn và ổn định.

Chủ tịch nước Lương Cường kêu gọi các quốc gia thành viên sớm phê chuẩn Công ước, để văn kiện này sớm có hiệu lực, thiết lập vững chắc một trật tự số công bằng, bao trùm và dựa trên luật lệ.

Công ước Hà Nội và dấu ấn Việt Nam    

Lễ mở ký Công ước của Liên Hợp Quốc về chống tội phạm mạng với chủ đề "Chống tội phạm mạng - Chia sẻ trách nhiệm - Hướng tới tương lai" diễn ra tại Hà Nội có sự tham dự của đại diện gần 100 quốc gia, hơn 100 tổ chức quốc tế, khu vực.

Diễn ra từ ngày 25-26/10/2025, ngoài phiên khai mạc và bế mạc, Lễ mở ký và Hội nghị cấp cao, Chương trình dự kiến sẽ có Phiên thảo luận toàn thể do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng Tổng Thư ký Liên hợp quốc António Guterres đồng điều hành; cùng với đó là các cuộc tiếp xúc song phương cấp cao, chuỗi sự kiện thảo luận bên lề về các chủ đề “Bảo vệ công dân trong kỷ nguyên chuyển đổi số;" “Hợp tác toàn cầu phòng, chống lừa đảo trực tuyến;" “Triển khai Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng: Nâng cao năng lực là trụ cột của hợp tác toàn cầu;" “Chia sẻ kinh nghiệm điều tra, thu thập chứng cứ điện tử trong các vụ việc liên quan đến tài sản ảo và rửa tiền," và nhiều hoạt động khác.

Đây là lần đầu tiên một địa điểm của Việt Nam - Thủ đô Hà Nội, được liên kết với một hiệp ước đa phương toàn cầu trong một lĩnh vực có tầm quan trọng quốc tế. Sự lựa chọn này nhấn mạnh vị thế quốc tế của Việt Nam, phản ánh sự ghi nhận của cộng đồng quốc tế với quá trình đóng góp của Việt Nam khi xây dựng Công ước.

Hoàng Phương