Chiều 25/7, tại Hà Nội, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã có buổi làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội về việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội.
6 tháng Hà Nội tăng trưởng gấp 1,3 lần bình quân cả nước
Báo cáo tại buổi làm việc, Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết, kinh tế Thủ đô đã phục hồi mạnh mẽ sau dịch Covid-19, các cân đối lớn được đảm bảo. Tăng trưởng bình quân năm 2021, 2022 gấp 1,12 lần và 6 tháng 2023 bằng khoảng 1,3 lần mức tăng chung của cả nước. Bình quân 2 năm 2021-2022, GRDP tăng 5,86%; bằng 1,13 lần mức tăng của cả nước (5,25%).
Thu ngân sách vượt dự toán hàng năm, cơ cấu nguồn thu theo hướng tỷ trọng thu nội địa ngày càng tăng. Tổng thu ngân sách trên địa bàn giai đoạn 2021-2022 là hơn 656.000 tỷ đồng (đạt 119,9% dự toán Trung ương giao). Chi ngân sách được điều hành chủ động, linh hoạt, đảm bảo cân đối ngân sách các cấp. Tổng chi ngân sách TP. Hà Nội giai đoạn 2021-2022 khoảng 178.500 tỷ đồng (đạt 82,8% dự toán).
Thành phố đã bố trí hơn 1.500 tỷ đồng ngân sách Thành phố hỗ trợ người dân, người lao động bị ảnh hưởng Covid-19; hơn 225 tỷ đồng hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động. Thực hiện cho vay ưu đãi 189 tỷ đồng đối với gần 2.800 khách hàng thông qua Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội Thành phố; cho vay người sử dụng lao động để trả lương ngừng việc phục hồi sản xuất là 162 tỷ đồng. Hỗ trợ 2% lãi suất cho doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ gia đình vay thông qua ngân hàng thương mại là 34,42 tỷ đồng…
Ngoài ra, đã có 85.000 doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh được giảm thuế VAT với số tiền 19,4 nghìn tỷ đồng. Gia hạn thời hạn nộp thuế VAT cho hơn 18.600 đơn vị với số tiền gần 20,5 nghìn tỷ đồng. Tiếp tục triển khai thực hiện chính sách giảm 30% tiền thuê đất, thuê mặt nước đối với các đơn vị đang được Nhà nước cho thuê đất trực tiếp theo Quyết định số 01/2023/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 31/1/2023 về việc giảm tiền thuê đất, thuê mặt nước của năm 2022 đối với các đối tượng bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19.
Nâng cao hiệu quả thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội
Đối với việc thực hiện Nghị quyết số 97/2019/QH14 về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị thành phố Hà Nội, Thành phố đã chủ động thực hiện sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy, nâng cao chất lượng cán bộ, công chức phường. Đã hoàn thành việc rà soát, sắp xếp, kiện toàn bộ máy tại 175 UBND phường với 2.452 người (giảm 252 người).
Đối với việc thực hiện Nghị quyết số 115/2020/QH14 về thí điểm một số cơ chế, chính sách tài chính - ngân sách đặc thù đối với Thành phố Hà Nội, UBND thành phố đã đề xuất 4 nội dung về phí; HĐND Thành phố đã thông qua Nghị quyết về sửa đổi mức thu phí bảo vệ môi trường đối với khai thác khoáng sản trên địa bàn thành phố (có hiệu lực từ ngày 1/1/2023).
Về nguồn thu từ sắp xếp, cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, thoái vốn nhà nước, Hà Nội dự kiến sử dụng để bổ sung nguồn vốn đầu tư phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội thuộc nhiệm vụ đầu tư công của thành phố giai đoạn 2021-2025, khoảng 18.000 tỷ đồng, trong đó kế hoạch năm 2021 bố trí 2.000 tỷ đồng.
Về nguồn cải cách tiền lương còn dư của ngân sách thành phố, trong giai đoạn 2021-2023, HĐND thành phố đã cho phép sử dụng gần 3.765 tỷ đồng để chi đầu tư phát triển và cho phép một số quận sử dụng nguồn cải cách tiền lương còn dư của ngân sách cấp quận để chi đầu tư phát triển là 7.881 tỷ đồng.
Kết luận nội dung làm việc, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đánh giá, trong bối cảnh có nhiều thách thức, Thành ủy Hà Nội và cả hệ thống chính trị Thủ đô đã rất nỗ lực triển khai thực hiện hiệu quả các Nghị quyết của Trung ương, Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ, đạt được những kết quả tích cực, quan trọng và khá toàn diện, đặc biệt là sớm phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch COVID-19.
Biểu dương những kết quả nổi bật của Thành phố, Chủ tịch Quốc hội cho rằng Hà Nội đã có cách làm bài bản, từ xây dựng 10 chương trình hành động đến việc có các nghị quyết chuyên đề, các đề án chương trình, kế hoạch, tiến hành sơ kết, tổng kết thực hiện và nhân rộng các mô hình thực hiện hiệu quả.
Những kết quả của Thủ đô đã đóng góp tích cực cho nền kinh tế của cả nước. Cùng với đó, công tác xây dựng Đảng, hệ thống chính trị và hoạt động của các cơ quan dân cử là Đoàn đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp là điểm sáng của Thủ đô.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị, thời gian tới, Hà Nội tập trung đánh giá, rà soát sâu hơn kết quả thực hiện giữa nhiệm kỳ, khả năng hoàn thành các mục tiêu phát triển của cả nhiệm kỳ; làm rõ nguyên nhân khiến năng lực tổng thể của Thành phố có sụt giảm so với mặt bằng chung của cả nước; xác định rõ các nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm để thực hiện thắng lợi các mục tiêu đã đề ra; tiếp tục rà soát làm tốt hơn đầu tư công, tạo đột phá đầu tư tư nhân; đẩy nhanh việc xây dựng các quy hoạch và triển khai tích cực, hiệu quả các quy hoạch đã có.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, không chỉ Hà Nội, mà cả nước đều mong muốn Hà Nội có bước phát triển nhanh hơn, mạnh hơn và đột phá hơn nữa, hoàn thành tốt các nhiệm vụ, mục tiêu của cả nhiệm kỳ.
Ghi nhận các kiến nghị của Thành phố, Chủ tịch Quốc hội cho rằng các nội dung đều xuất phát từ thực tiễn và có cơ sở. Chủ tịch Quốc hội đề nghị Thành phố một mặt tiếp tục rà soát tổng kết báo cáo Quốc hội các nội dung bảo đảm trình đúng tiến độ, Trong đó, nghiên cứu đề xuất xử lý ngay những vấn đề thuộc thẩm quyền của Quốc hội, có thể đưa ngay vào dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi). Đối với những vấn đề thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Quốc hội ủng hộ các cơ quan chủ động giải quyết theo thẩm quyền để kịp thời tháo gỡ vướng mắc với tinh thần tạo thuận lợi nhất cho Thủ đô phát triển xứng tầm vai trò, vị thế đặc biệt của mình.
Luật Thủ đô sửa đổi: Không phải xin - cho cơ chế đặc biệt, mà là trách nhiệm của cả nước với Hà Nội
Từ năm 2022 đến nay, Thành ủy Hà Nội đã lãnh đạo, chỉ đạo UBND Thành phố phối hợp với Bộ Tư pháp xây dựng, hoàn thiện hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Thủ đô (sửa đổi). Bộ Tư pháp báo cáo xin ý kiến chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ và đã thành lập Ban Soạn thảo, Tổ Biên tập dự thảo Luật; đã ban hành Quyết định về Kế hoạch soạn thảo dự án Luật Thủ đô (sửa đổi).
Ngày 9/6/2023, Bộ Tư pháp đã thực hiện việc đăng tải dự thảo Luật để tổ chức lấy ý kiến rộng rãi các cơ quan, tổ chức và Nhân dân. Chủ tịch UBND TP Hà Nội nhấn mạnh, việc xây dựng Luật Thủ đô (sửa đổi) nhằm khắc phục những khó khăn, hạn chế, bất cập trong xây dựng, phát triển, quản lý Thủ đô thời gian qua, những điểm hạn chế, không phù hợp của Luật Thủ đô năm 2012.
Theo đó, Luật Thủ đô (sửa đổi) được xây dựng theo 5 quan điểm.
Thứ nhất, thể chế hóa đầy đủ các chủ trương, nhiệm vụ, giải pháp của Đảng về xây dựng, phát triển Thủ đô.
Thứ hai, quy định các cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội cho Thủ đô phải bảo đảm phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng và tuân thủ Hiến pháp năm 2013. Luật Thủ đô cần được đặt trong tổng thể hệ thống pháp luật.
Thứ ba, Luật Thủ đô (sửa đổi) bám sát 9 nhóm chính sách trong Đề nghị xây dựng Luật Thủ đô (sửa đổi) đã được Chính phủ thông qua.
Thứ tư, đồng thời với việc phân quyền mạnh mẽ cho Hà Nội nhằm tạo sự chủ động, sáng tạo, cần quy định tương ứng trách nhiệm của Hà Nội, cũng như cơ chế kiểm tra, giám sát việc thực hiện quyền hạn, nhiệm vụ của các cấp chính quyền Thành phố.
Thứ năm, kế thừa, phát triển các quy định đã được thực tiễn kiểm nghiệm tốt của Luật Thủ đô năm 2012, cơ chế thí điểm theo Nghị quyết số 97/2019/QH14, Nghị quyết số 115/2020/QH14, Nghị quyết số 160/2021/QH14 của Quốc hội; rà soát, tiếp thu các cơ chế, chính sách đặc thù đang thí điểm cho các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương mà phù hợp với Thủ đô để đưa vào dự thảo Luật.
Tại Kỳ họp thứ sáu, Quốc hội khóa XV sắp tới sẽ có 3 vấn đề liên quan đến Hà Nội được đưa ra thảo luận, gồm: sửa đổi Luật Thủ đô; báo cáo việc thực hiện Dự án đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô và báo cáo sơ kết 3 năm thực hiện Nghị quyết số 97/2019/QH14 về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Hà Nội.
Về dự án Luật Thủ đô (sửa đổi), Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, đây là cơ hội rất lớn, tạo lợi thế để Hà Nội phát triển, vươn lên tầm vóc mới, vị thế mới không chỉ của cả nước mà còn trong khu vực và thế giới. Nhất trí với các thành viên Đoàn công tác về việc sửa đổi Luật Thủ đô cần bám sát các chủ trương, chính sách và yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra tại các Nghị quyết của Trung ương, của Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội cũng đặc biệt lưu ý phải bám sát việc tổng kết thực tiễn thi hành Luật Thủ đô và các Nghị quyết của Trung ương, Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ đối với Hà Nội, đây là căn cứ rất quan trọng để đề xuất, kiến tạo các chính sách phát triển Thủ đô.
Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi) phải thể chế hóa được các quan điểm mới nhất, trực tiếp nhất liên quan đến Thủ đô Hà Nội như Nghị quyết số 15-NQ/TW năm 2022 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 với mục tiêu xây dựng, phát triển Thủ đô xứng đáng là trung tâm đầu não chính trị quốc gia, trái tim của cả nước, trung tâm lớn về kinh tế, văn hóa, giáo dục và đào tạo, khoa học công nghệ và hội nhập quốc tế; trở thành đô thị thông minh, hiện đại, xanh, sạch đẹp, an ninh, an toàn, văn hiến, văn minh, hiện đại, phát triển nhanh và bền vững, có sức lan tỏa để thúc đẩy vùng đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước cùng phát triển.
Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi) phải được đặt trong tổng thể của hệ thống pháp luật. Việc quy định cơ chế, chính sách đặc thù đối với Thủ đô là rất cần thiết và có thể khác với các luật hiện hành về cùng một nội dung, một lĩnh vực, nhưng đồng thời cũng phải phù hợp với quy định của Hiến pháp và chủ trương của Đảng; xử lý tốt mối quan hệ giữa việc áp dụng Luật Thủ đô và các luật chuyên ngành sẽ được Quốc hội ban hành sau khi Luật Thủ đô (sửa đổi) có hiệu lực để bảo đảm hiệu lực thi hành của Luật. Phải hết sức chú ý vấn đề áp dụng pháp luật, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Nêu rõ, Hà Nội là đô thị đặc biệt, Chủ tịch Quốc hội đề nghị, dự án Luật Thủ đô (sửa đổi) phải quy định các vấn đề liên quan đến quản trị đô thị đặc biệt, đồng thời thể chế hoá được vai trò, chức năng, nhiệm vụ của Thủ đô. Đồng thời, Luật Thủ đô thực chất là một đạo luật về phân quyền để thực hiện hiệu quả nhất các yêu cầu quản trị, phát triển Thủ đô trên tất cả các lĩnh vực huy động, quản lý, khai thác các nguồn nhân lực, vật lực, tài lực, xây dựng hệ thống chính trị Thủ đô, Chủ tịch Quốc hội làm rõ.
Chủ tịch Quốc hội lưu ý, phát triển Thủ đô không phải trách nhiệm của riêng Hà Nội mà còn là trách nhiệm của cả nước. Ở đây không phải là xin - cho cơ chế đặc biệt gì cho Hà Nội cả mà là trách nhiệm của cả nước trong xây dựng, phát triển Thủ đô. Chủ tịch Quốc hội nêu rõ phải xác định tư duy, quan điểm này để Chính phủ, Quốc hội, các cơ quan, bộ, ngành của Chính phủ và các cơ quan của Quốc hội đều phải tập trung công sức, trí tuệ hoàn thiện dự luật này. Các quy định của Luật Thủ đô cần được xây dựng theo hướng phân quyền mạnh mẽ, đổi mới mô hình quản trị, nâng cao tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của chính quyền Thủ đô trên tất cả các mặt của đời sống kinh tế - xã hội.
Cùng với đó, Chủ tịch Quốc hội lưu ý, dự án Luật Thủ đô (sửa đổi) phải tạo cơ sở pháp lý giúp Thủ đô tháo gỡ được các khó khăn, vướng mắc, giải quyết được những hạn chế, bất cập hiện nay, trước hết là cơ chế, chính sách tài chính để đầu tư phát triển hạ tầng, xử lý ô nhiễm môi trường, di dời các cơ sở y tế, giáo dục ra khỏi nội đô, cải tạo chung cư cũ, các dự án tồn đọng...
Tán thành với ý kiến của các đại biểu, Chủ tịch Quốc hội lưu ý, dự án Luật Thủ đô (sửa đổi) phải cụ thể hóa các nhóm chính sách đã được Chính phủ trình Quốc hội khi đề nghị bổ sung dự án Luật này vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023. Theo đó, nội dung và phạm vi điều chỉnh của Luật sửa đổi sẽ rộng hơn so với Luật hiện hành, quy định về: vị trí, vai trò của Thủ đô; tổ chức chính quyền Thủ đô theo hướng tinh gọn, hợp lý, hiện đại, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; các cơ chế đặc thù trong xây dựng, phát triển, quản lý và bảo vệ Thủ đô; cơ chế tài chính, ngân sách và huy động nguồn lực đầu tư phát triển Thủ đô; cơ chế, chính sách liên kết, phát triển vùng Thủ đô trở thành khu vực phát triển nhanh, bền vững về kinh tế - xã hội, xanh, văn minh, năng động, trở thành khu vực trọng điểm. Tuy nhiên, trên cơ sở thực tiễn, Chủ tịch Quốc hội gợi ý với những nội dung đã chín, đã rõ thì có thể đề xuất bổ sung vào dự án Luật, không nhất thiết "bó cứng" trong 9 nhóm chính sách này để pháp luật thực sự phản ánh đúng, trúng thực tiễn cuộc sống.
Trong quá trình xây dựng dự án Luật, Chủ tịch Quốc hội lưu ý Hà Nội cần tham vấn sâu rộng ý kiến của giới chuyên gia, nhà khoa học, Nhân dân; tổ chức các toạ đàm, hội thảo lấy ý kiến sâu rộng về dự án Luật; tiếp tục làm tốt công tác thông tin truyền thông để người dân đóng góp ý kiến hoàn thiện dự án Luật và tạo sự đồng thuận trong xã hội.
