![[eMagazine] “Lớp tập huấn” đặc biệt về Cơ chế CBAM trên Cổng FTAP](https://imgcdn.tapchicongthuong.vn/tcct-media/24/12/9/cbam-a_675677bcb4855.jpg)
01/11/2024 lúc 15:22 (GMT)
[eMagazine] “Lớp tập huấn” đặc biệt về Cơ chế CBAM trên Cổng FTAP
Một trong những nội dung đang được cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam đặc biệt quan tâm thời gian qua trên Cổng FTAP là Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) của EU.
Thông tin một cách đầy đủ, có hệ thống, chuyên sâu và dễ tra cứu khi cần thiết là cách thức hiệu quả mà Cổng Thông tin điện tử về các FTA (FTAP) truyền tải tới doanh nghiệp, người dân về các FTA và những nội dung liên quan.
Với nhiều cam kết thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh, thời gian qua, cộng đồng doanh nghiệp ngày càng quan tâm đến các hiệp định thương mại tự do (FTA) và những chính sách, quy định của các thị trường FTA. Tuy nhiên, do điều kiện tiếp cận khác nhau, không phải doanh nghiệp nào cũng nắm bắt đầy đủ, chính xác về các thông tin cần thiết.
Thông qua cách truyền tải, thông tin một cách hệ thống và chuyên sâu, dễ lưu trữ và tra cứu khi cần, Cổng Thông tin điện tử về các hiệp định thương mại tự do của Việt Nam (gọi tắt là Cổng FTAP, tại địa chỉ http://fta.moit.gov.vn/) giúp giải quyết hiệu quả vấn đề này.
Một trong những ví dụ cụ thể là loạt bài đăng trên Cổng FTAP về một nội dung đang được cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam đặc biệt quan tâm thời gian qua: Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) của EU.
Do phạm vi và dự báo tác động lớn đến nhiều mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam vào EU, thời gian qua Cơ chế CBAM được doanh nghiệp đặc biệt quan tâm và tìm hiểu các nội dung quy định. Mặc dù vậy, do sự tản mát và việc tiếp cận các nguồn thông tin khác nhau, nhiều doanh nghiệp chưa thực sự nắm bắt được chính xác, đầy đủ về Cơ chế này, do đó chưa có sự thích ứng phù hợp, ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất kinh doanh, giao thương với thị trường EU.
“Đến nay, sau một năm CBAM chính thức được triển khai, tôi thấy rằng tiến bộ liên quan đến nhận thức của doanh nghiệp chưa cao. Ngoại trừ một số doanh nghiệp trong những lĩnh vực chịu tác động trực tiếp có những nghiên cứu và sự chuẩn bị một cách nghiêm túc thì đại bộ phận doanh nghiệp hiểu chưa đầy đủ, có thể chưa chính xác và từ đó những phản ứng, chuẩn bị có thể không có hiệu quả”
Bà Nguyễn Hồng Loan, Chuyên gia Dự án Hỗ trợ kỹ thuật về đánh giá tác động của CBAM (Tọa đàm: “Ứng phó hiệu quả với cơ chế CBAM: Vai trò của cơ quan đầu mối trong hỗ trợ doanh nghiệp”, Tạp chí Công Thương ngày 16/9/2024).
Để tìm kiếm thông tin về Cơ chế CBAM, trên trang chủ Cổng FTAP, khi gõ từ khóa “CBAM” tại ô Tìm kiếm, người truy cập có thể tìm thấy hệ thống tất cả các thông tin, bài viết hướng dẫn về Cơ chế CBAM của EU địa chỉ: https://fta.gov.vn/index.php?r=site%2Fgobalsearch&ContentSearch%5Btitle%5D=CBAM. Kết quả tìm kiếm cho thấy trên Cổng FTAP lưu trữ và hiển thị cho phép truy cập khoảng hơn 20 bài viết về Cơ chế CBAM.
“Đến nay, sau một năm CBAM chính thức được triển khai, tôi thấy rằng tiến bộ liên quan đến nhận thức của doanh nghiệp chưa cao. Ngoại trừ một số doanh nghiệp trong những lĩnh vực chịu tác động trực tiếp có những nghiên cứu và sự chuẩn bị một cách nghiêm túc thì đại bộ phận doanh nghiệp hiểu chưa đầy đủ, có thể chưa chính xác và từ đó những phản ứng, chuẩn bị có thể không có hiệu quả”
Bà Nguyễn Hồng Loan, Chuyên gia Dự án Hỗ trợ kỹ thuật về đánh giá tác động của CBAM (Tọa đàm: “Ứng phó hiệu quả với cơ chế CBAM: Vai trò của cơ quan đầu mối trong hỗ trợ doanh nghiệp”, Tạp chí Công Thương ngày 16/9/2024)
Từ kết quả tìm kiếm có thể thấy, về phân loại, các bài viết về Cơ chế CBAM của EU được đăng tải tập trung trên những mục: Tin tức; Cập nhật chính sách của Cổng FTAP.
Các bài viết về Cơ chế CBAM đăng tải trên Cổng FTAP khai thác từ các nguồn tin tin cậy, chính thống như: Ủy ban Châu Âu; Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công Thương…
Về nội dung, các thông tin về Cơ chế CBAM được đăng tải thành những bài viết riêng biệt sắp xếp theo từng nội dung, vấn đề trọng tâm cần biết về Cơ chế này.
Có thể kể đến các bài viết mang tính phổ biến thông tin chung, khái quát về Cơ chế CBAM như: Thông tin chung về Cơ chế Điều chỉnh Các-bon Biên giới (CBAM); Nội dung chính của Cơ chế Điều chỉnh Các-bon Biên giới (CBAM); Một số khái niệm cần lưu ý về Cơ chế CBAM của EU; Một số vấn đề chung về nghĩa vụ báo cáo trong triển khai cơ chế CBAM của EU; Một số vấn đề chung về giai đoạn chính thức triển khai cơ chế CBAM của EU; Đánh giá tác động dự kiến của Cơ chế CBAM đối với Việt Nam;…
Bên cạnh đó là nhóm bài viết chuyên sâu mang tính hướng dẫn kỹ thuật cho doanh nghiệp trong quá trình thực thi Cơ chế CBAM như: Quy trình và quyền truy cập sổ đăng ký chuyển tiếp CBAM EU; Cách xác định lượng phát thải gián tiếp trong hàng hóa CBAM không phải điện; Giá trị mặc định trong CBAM đối với hàng hóa không phải là điện trong giai đoạn chuyển tiếp; Phương pháp tính lượng phát thải cụ thể hàm chứa trong hàng hóa đơn giản của Cơ chế CBAM của EU; Phương pháp tính lượng phát thải cụ thể hàm chứa trong hàng hóa phức tạp của Cơ chế CBAM của EU;…
Với tính năng cho phép truy cập nhanh, người sử dụng có thể click vào bất cứ đường link bài viết nào trong tổng số danh sách bài viết tìm kiếm được về chủ đề CBAM để tìm hiểu ngay về nội dung, vấn đề đang quan tâm.
Đơn cử, tại bài viết: “Thông tin chung về Cơ chế Điều chỉnh Các-bon Biên giới (CBAM)” (truy cập tại địa chỉ: https://fta.gov.vn/index.php?r=site%2Fgobalsearch&ContentSearch%5Btitle%5D=CBAM&page=1&id=752), các doanh nghiệp có thể nhanh chóng tìm hiểu và nắm bắt được những thông tin, quy định cơ bản của Cơ chế CBAM như: EU ban hành Cơ chế CBAM nhằm mục đích gì?; Những mặt hàng nhập khẩu vào EU đầu tiên bị áp dụng Cơ chế này;…
Trong khi đó, tại bài viết: “Một số vấn đề chung về nghĩa vụ báo cáo trong triển khai Cơ chế CBAM của EU” (truy cập tại địa chỉ: https://fta.gov.vn/index.php?r=site%2Fgobalsearch&ContentSearch%5Btitle%5D=CBAM&page=2&id=1746), Cổng FTAP trình bày một cách ngắn gọn, dễ hiểu về các yêu cầu chung và căn bản về nghĩa vụ báo cáo của doanh nghiệp theo Cơ chế CBAM, bao gồm: CBAM và trách nhiệm báo cáo: những điều cần biết; Nội dung của báo cáo CBAM; Đối tượng chịu trách nhiệm báo cáo; Cơ chế báo cáo; Thời hạn nộp báo cáo và các trường hợp gặp khó khăn khi báo cáo; Quy định miễn trừ đối với các lô hàng nhỏ.
Thông qua bài viết này, các doanh nghiệp sẽ biết được đối tượng phải chịu trách nhiệm báo cáo lượng phát thải carbon từ hàng hóa nhập khẩu vào EU: “Tại các điểm nhập khẩu, trách nhiệm báo cáo thuộc về bên khai báo hải quan – có thể là nhà nhập khẩu hoặc người đại diện hải quan gián tiếp, tùy thuộc vào việc ai là người nộp tờ khai hải quan. Theo quy định, nếu nhà nhập khẩu nằm ngoài EU, người đại diện hải quan gián tiếp trong EU sẽ chịu trách nhiệm báo cáo. Quy trình này cho phép các cơ quan hải quan EU linh hoạt trong việc thông báo nghĩa vụ báo cáo, đồng thời đảm bảo việc kiểm soát khí thải carbon tại các cửa khẩu EU.
Ngoài ra, các doanh nghiệp có thể chỉ định một đại diện hải quan để thực hiện nghĩa vụ báo cáo CBAM cho nhiều nhà nhập khẩu khác nhau, với điều kiện đại diện này nộp một báo cáo CBAM tổng hợp cho tất cả các hàng hóa CBAM đã khai báo hải quan trong một kỳ báo cáo. Việc này giúp tối ưu hóa quy trình báo cáo và tránh tình trạng báo cáo trùng lặp”.
Bên cạnh đó, bài viết cũng cho biết: “Cơ chế CBAM thực hiện quy định miễn trừ đối với các lô hàng có giá trị nhỏ để giảm bớt gánh nặng báo cáo cho doanh nghiệp. Cụ thể, các lô hàng có tổng giá trị hàng hóa CBAM không vượt quá 150 EUR có thể được miễn trừ khỏi nghĩa vụ báo cáo. Điều này giúp các doanh nghiệp nhỏ và các lô hàng giá trị thấp không phải chịu nghĩa vụ báo cáo khi giá trị hàng hóa CBAM trong một lô hàng cụ thể không vượt ngưỡng quy định”…
Đặc biệt, thông qua những bài viết hướng dẫn chuyên sâu về CBAM, các doanh nghiệp, nhà xuất khẩu có mặt hàng xuất khẩu sang EU thuộc phạm vi áp dụng của Cơ chế CBAM sẽ nắm bắt được cách thức thực hiện những vấn đề kỹ thuật như: Phương pháp tính lượng phát thải cụ thể hàm chứa trong hàng hóa đơn giản; Phương pháp tính lượng phát thải cụ thể hàm chứa trong hàng hóa phức tạp; thực hiện nghĩa vụ xác minh (verification) và những thông tin cần xác minh theo Cơ chế CBAM;…, đầy đủ cả nội dung thông tin, bảng số liệu hay biểu thức tính toán các chỉ tiêu…
Về giá trị nội dung thông tin và cách thức truyền tải, việc tiếp cận tìm hiểu thông qua hệ thống bài viết về Cơ chế CBAM trên Cổng FTAP có thể nói như một lớp tập huấn, phổ biến kiến thức một cách bài bản, đầy đủ và chi tiết về Cơ chế CBAM cho cộng đồng doanh nghiệp.
Thêm một điểm cộng của “lớp tập huấn” đặc biệt này đó là khả năng lưu trữ và tra cứu, xem lại những bài viết khi cần thiết. Qua đó, tăng khả năng nghiên cứu về Cơ chế CBAM cho doanh nghiệp và những đối tượng quan tâm tìm hiểu và áp dụng trong hoạt động sản xuất kinh doanh, đáp ứng yêu cầu của thị trường EU - một trong những thị trường truyền thống, trọng điểm của doanh nghiệp Việt Nam.
