Thực hiện Nghị quyết 18/NQ-TW: Bộ Công Thương quyết liệt tinh gọn tổ chức bộ máy hiệu lực, hiệu quả

Thực hiện chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, Bộ Công Thương là một trong những đơn vị đi đầu với những bước đi bài bản, khoa học và quyết liệt. Quá trình tinh gọn bộ máy đã đạt nhiều kết quả rõ nét, tạo chuyển biến thực chất trong hiệu lực quản lý, phục vụ người dân và doanh nghiệp.

Tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, là cơ sở bảo đảm vai trò lãnh đạo toàn diện của Đảng, hiệu lực quản lý của Nhà nước và phát huy quyền làm chủ của nhân dân. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, hệ thống chính trị nước ta đã phát huy sức mạnh tổng hợp, bảo vệ vững chắc thành quả cách mạng, giữ vững ổn định chính trị - xã hội, bảo vệ độc lập, chủ quyền quốc gia, thúc đẩy phát triển kinh tế, không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.

Thực tiễn gần 40 năm đổi mới cho thấy, việc thường xuyên đổi mới, kiện toàn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị là điều kiện cơ bản, mang ý nghĩa quyết định để đất nước đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử trên mọi lĩnh vực. Nhận thức sâu sắc tầm quan trọng đó, Đảng và Nhà nước ta luôn xác định việc đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả là một trong những nhiệm vụ tthen chốt trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước.

Ngày 25/10/2017, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII đã ban hành Nghị quyết số 18-NQ/TW về “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”. Đây là chủ trương lớn, có ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc, thể hiện quyết tâm chính trị cao của Đảng trong việc xây dựng một hệ thống chính trị thống nhất, tinh gọn, hoạt động đồng bộ, nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng, hiệu lực quản lý của Nhà nước và vai trò của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội.

Nghị quyết nhấn mạnh mục tiêu: “Tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả và phù hợp với thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; tinh giản biên chế gắn với cơ cấu lại, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; sử dụng hiệu quả nguồn nhân lực, giảm chi thường xuyên, góp phần cải cách chính sách tiền lương và nâng cao chất lượng phục vụ nhân dân”.

Quán triệt sâu sắc Nghị quyết 18-NQ/TW, các bộ, ngành, địa phương trong cả nước đã chủ động triển khai nhiều giải pháp cụ thể, sáng tạo nhằm thực hiện thắng lợi Nghị quyết. Trong đó, Bộ Công Thương được xem là một trong những đơn vị tiên phong, thể hiện quyết tâm chính trị cao và hành động mạnh mẽ trong việc tinh gọn tổ chức bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh, bền vững của ngành Công Thương trong bối cảnh hội nhập sâu rộng.

Ngành Công thương tập trung sắp xếp bộ máy, bảo đảm “tinh-gọn-mạnh-hiệu năng-hiệu lực-hiệu quả”

Khi mới thành lập lại, theo quy định của Chính phủ, tổ chức của Bộ Công Thương có 36 đầu mối, gồm 30 tổ chức giúp Bộ trưởng thực hiện chức năng quản lý nhà nước và 06 đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện chức năng phục vụ quản lý nhà nước thuộc cơ cấu tổ chức của Bộ.

Thực hiện chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, Bộ Công Thương đã chủ động quán triệt, cụ thể hóa các nghị quyết của Trung ương về tinh gọn bộ máy thành chương trình hành động cụ thể, khoa học, sát thực tiễn, có lộ trình chặt chẽ và bước đi phù hợp. 

Đặc biệt, Đảng ủy Bộ và Lãnh đạo Bộ Công Thương xác định rõ, một trong những khâu then chốt bảo đảm thành công của cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy là làm tốt công tác tư tưởng, bám sát các văn bản, chỉ đạo, định hướng của Trung ương. Theo đó, các hoạt động tuyên truyền, quán triệt, học tập các chỉ đạo của Trung ương được triển khai sâu rộng, giúp nâng cao nhận thức cho đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức và người lao động về mục tiêu, ý nghĩa và tầm quan trọng của việc tinh gọn tổ chức, cơ cấu lại đội ngũ, nâng cao hiệu quả hoạt động.

Trên cơ sở đó, Đảng ủy Bộ và Lãnh đạo Bộ Công Thương đã ban hành và triển khai nhiều kế hoạch, giải pháp, hành động cụ thể, đạt được những kết quả rõ nét, toàn diện, ghi nhận sự đồng thuận, thống nhất cao trong toàn hệ thống chính trị, đồng thời giữ vững kỷ cương, nền nếp và hiệu quả quản lý nhà nước trong suốt quá trình sắp xếp, tinh gọn. Cụ thể: 

Thứ nhất, đã kết thúc hoạt động của Ban Cán sự đảng, lập Đảng bộ Bộ Công Thương trực thuộc Đảng bộ Chính phủ theo yêu cầu và kế hoạch của Bộ Chính trị. Cùng với đó đã kết thúc hoạt động của Văn phòng Ban Cán sự đảng, chuyển chức năng, nhiệm vụ về Đảng bộ Bộ Công Thương. Sắp xếp, kiện toàn cơ cấu, tổ chức các bộ phận thuộc Đảng bộ Bộ Công Thương theo hướng dẫn của cấp có thẩm quyền.

Thứ hai, Bộ Công Thương đã trình Chính phủ ban hành Nghị định số 40/2025/NĐ-CP ngày 26/02/2025 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Công Thương. 

Theo đó, cơ cấu tổ chức của Bộ Công Thương còn 22 đơn vị, giảm 06 đầu mối, tương ứng giảm 21,4% so với nhiệm kỳ trước. Nếu so sánh với cơ cấu tổ chức năm 2007, khi mới tái thành lập, số lượng đầu mối trực thuộc đã giảm 15 đơn vị, tức là giảm trên 40%. 

Đối với đơn vị cấp phòng thuộc các đơn vị trong Nghị định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức, Bộ Công Thương đã sắp xếp giảm 227 phòng, tương ứng giảm 64,8%. 

Đối với đơn vị sự nghiệp công lập thuộc, Bộ Công Thương đã triển khai sắp xếp giảm 04 đơn vị và đang triển khai kế hoạch sắp xếp để giảm thêm 05 đơn vị trong năm 2025, tăng mức độ tự chủ đảm bảo đúng Kế hoạch số 141/KH-BCĐTKNQ18 ngày 06/12/2024 của Ban Chỉ đạo Chính phủ về kế hoạch định hướng sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của Chính phủ.

Việc sử dụng, quản lý, bàn giao cơ sở vật chất, trang thiết bị, trụ sở làm việc đã bảo đảm dân chủ, công khai, minh bạch; kiểm soát quyền lực và phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực…

Thứ ba, Bộ Công Thương đã triển khai việc kết thúc hoạt động của Tổng cục Quản lý thị trường, chuyển giao nguyên trạng 63 Cục Quản lý thị trường cấp tỉnh trực thuộc Tổng cục Quản lý thị trường trước đây về Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương để thành lập Chi cục Quản lý thị trường thuộc Sở Công Thương.

Bộ Công Thương cũng đã hoàn thành việc bàn giao nhiệm vụ thanh tra sang Thanh tra Chính phủ và kết thúc hoạt động của Thanh tra Bộ Công Thương. 

Thứ tư, cùng với việc sắp xếp tổ chức bộ máy, Bộ Công Thương đã rà soát, ban hành mới các quyết định quy định chức năng, nhiệm vụ của các đơn vị đơn vị trong Bộ, đảm bảo thực hiện đúng nguyên tắc “một đơn vị thực hiện nhiều việc và một việc chỉ giao một đơn vị chủ trì thực hiện và chịu trách nhiệm chính”.

Thứ năm, trong quá trình thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy, Đảng ủy Bộ Công Thương và các cấp ủy đảng, lãnh đạo các đơn vị đã chú trọng làm tốt công tác tuyên truyền, tư tưởng và công tác chính sách cán bộ theo đúng định hướng, cơ chế của Đảng, Nhà nước, tạo sự đồng thuận, thống nhất trong quá trình thực hiện phương án kiện toàn tổ chức bộ máy; không để phát sinh tư tưởng, không ảnh hướng tới tiến độ, chất lượng công tác. Qua đó, tổ chức bộ máy và nhận sự đã nhanh chóng đi vào ổn định, đảm bảo các công việc được triển khai một cách nghiêm túc và chất lượng, đảm bảo hiệu quả phục vụ người dân và doanh nghiệp.

Đảng ủy Bộ và Lãnh đạo Bộ Công Thương tiếp tục yêu cầu các cơ quan, đơn vị trực thuộc Bộ rà soát, điều chỉnh, hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ; sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy bên trong gắn với cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ, với số lượng phù hợp, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước, đúng tiêu chí thành lập tổ chức theo quy định của Chính phủ và yêu cầu tinh gọn bộ máy.

Cùng với việc kiện toàn tổ chức, Bộ Công Thương và các cơ quan, đơn vị trực thuộc đổi mới mạnh mẽ phương pháp tuyển dụng, đánh giá, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí và sử dụng cán bộ, công chức, viên chức, coi đây là khâu đột phá trong xây dựng đội ngũ đáp ứng yêu cầu đổi mới bộ máy. Bộ Công Thương chủ động nghiên cứu, đề xuất cơ chế hữu hiệu để lựa chọn, bố trí đúng người vào các vị trí lãnh đạo, quản lý theo tiêu chí “có đức, có tài, có khát vọng cống hiến, vì nước, vì dân”, đồng thời kiên quyết sàng lọc, đưa ra khỏi vị trí công tác những người không đủ phẩm chất, năng lực, uy tín.

Trên nền tảng đó, Bộ Công Thương tiếp tục hoàn thiện quy chế làm việc, phân công nhiệm vụ cho tổ chức và cá nhân một cách cụ thể, rõ ràng, bảo đảm rõ người, rõ việc, rõ tiến độ, rõ kết quả trong từng lĩnh vực, từng khâu công tác. Cách làm này không chỉ góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, mà còn tạo động lực thúc đẩy toàn ngành phấn đấu hoàn thành các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội, cùng cả nước hướng tới mục tiêu tăng trưởng 8% trong năm 2025 và đạt mức hai con số từ năm 2026 trở đi, hiện thực hóa khát vọng xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng.

Việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả đã và đang tạo chuyển biến rõ rệt trong toàn ngành Công Thương. Những kết quả cụ thể, toàn diện đạt được thời gian qua khẳng định quyết tâm chính trị cao, hành động quyết liệt và cách làm bài bản, khoa học của Bộ Công Thương trong việc cụ thể hóa chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước. 

Trong thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục rà soát, hoàn thiện cơ chế, chính sách, xác định rõ chức năng, nhiệm vụ và trách nhiệm của từng đơn vị, cá nhân, bảo đảm sự thống nhất, thông suốt và hiệu quả trong hoạt động. Tinh thần chủ động, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm sẽ là động lực để toàn ngành tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo, nâng cao hiệu quả điều hành, hướng tới mục tiêu chung là xây dựng tổ chức bộ máy ngành Công Thương thực sự tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, góp phần tạo đột phá, đưa đất nước vươn mình tiến vào kỷ nguyên mới.