Việc thực hiện Kế hoạch phát triển ngành Công Thương giai đoạn 5 năm 2020-2025 diễn ra trong bối cảnh tình hình thế giới có nhiều biến động phức tạp, khó lường; đại dịch Covid-19, xung đột địa chính trị, biến đổi khí hậu, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh diễn ra sâu rộng, tác động toàn diện đến kinh tế toàn cầu. Đất nước ta chịu ảnh hưởng nặng nề bởi các yếu tố bất lợi từ bên ngoài, thiên tai, dịch bệnh, đồng thời phải tập trung khắc phục những tồn đọng kéo dài.
Trong bối cảnh đó, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân đã phát huy tinh thần đoàn kết, ý chí tự lực, tự cường, quyết tâm thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Tăng trưởng kinh tế được đảm bảo, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm, nhiều lĩnh vực đạt kết quả quan trọng và toàn diện.
Bộ Công Thương đã phát động và triển khai sâu rộng nhiều phong trào thi đua yêu nước, bám sát nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, chú trọng đổi mới nội dung, hình thức thi đua, hướng về cơ sở và lấy hiệu quả công tác làm tiêu chí đánh giá.
Phong trào thi đua yêu nước trong toàn ngành Công Thương trong 5 năm qua tiếp tục được phát triển sâu rộng, đi vào thực chất và có chất lượng cao hơn so với những giai đoạn trước. Dưới sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy, Lãnh đạo Bộ Công Thương, sự phối hợp chặt chẽ của Công đoàn Công Thương Việt Nam và các đoàn thể, phong trào thi đua đã thực sự trở thành động lực quan trọng thúc đẩy cán bộ, công chức, viên chức, người lao động toàn ngành phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị được giao, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Ngành Công Thương đã tích cực, chủ động triển khai đồng bộ các giải pháp, góp phần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, thúc đẩy sản xuất, hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi sau đại dịch. Các lĩnh vực trọng yếu như công nghiệp, năng lượng, xuất nhập khẩu và thị trường trong nước từng bước phục hồi, tăng trưởng rõ nét, đóng góp thiết thực vào phát triển kinh tế - xã hội, ổn định đời sống nhân dân và nâng cao vị thế đất nước.
Thực hiện các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội theo tinh thần Nghị quyết số 01/NQ-CP, Bộ Công Thương đã triển khai xây dựng Chiến lược 10 năm, Kế hoạch 5 năm và Kế hoạch hằng năm để triển khai thực hiện nhiệm vụ được phân công.
Trong giai đoạn này, Bộ đã xây dựng, trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ thông qua và triển khai thực hiện Chiến lược xuất nhập khẩu hàng hóa, Chiến lược phát triển ngành năng lượng, Chiến lược phát triển thương mại trong nước và chiến lược phát triển các ngành (dệt may, da giày, hóa chất, than…) và 04 quy hoạch ngành quốc gia trong lĩnh vực năng lượng, khoáng sản và các kế hoạch phát triển các ngành, lĩnh vực quan trọng của Bộ để đảm bảo thực hiện các mục tiêu tăng trưởng của ngành, hướng tới mục tiêu đưa Việt Nam trở thành nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045.
Dù chịu tác động của đại dịch và bất ổn toàn cầu, ngành Công Thương đã duy trì và đạt nhiều chỉ tiêu quan trọng:
Công nghiệp chiếm trên 30% trong cơ cấu GDP; trong đó, công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục giữ vai trò là động lực tăng trưởng chính của ngành (chiếm tỷ trọng xấp xỉ 80%).
Ngành điện cơ bản đảm bảo nhu cầu; chương trình đưa điện về nông thôn, miền núi đạt kết quả tích cực với tỷ lệ hộ dân sử dụng điện lưới điện quốc gia đạt trên 99%, đứng thứ 2 khu vực ASEAN và đứng thứ 30 trên thế giới vào năm 2024 về mức độ phát triển hạ tầng ngành điện.
Ngành dầu khí đáp ứng ~70% nhu cầu xăng dầu trong nước, đảm bảo đủ khí cho điện và các ngành công nghiệp khác.
Xuất khẩu đóng góp ngày càng quan trọng vào GDP (tỷ lệ xuất khẩu/GDP tăng từ 72,7% năm 2021 lên ước tính khoảng 85% năm 2025) với tốc độ tăng trưởng bình quân khoảng 10% và bước vào nhóm 20 nền kinh tế có giá trị xuất khẩu lớn nhất thế giới (2023); kim ngạch xuất nhập khẩu ước đạt trên 800 tỷ USD vào năm 2025, thặng dư thương mại được duy trì liên tục ở mức cao.
Thị trường trong nước đóng vai trò quan trọng ổn định kinh tế, với mức tăng trưởng bán lẻ ~8,1%/năm.
Thương mại điện tử tăng trưởng ấn tượng, đạt mức 18-25% mỗi năm và đạt mốc 25 tỷ USD vào năm 2024, chiếm khoảng 10% tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng; xấp xỉ 2/3 giá trị của nền kinh tế số Việt Nam; xếp hạng top 10 quốc gia có tốc độ tăng trưởng Thương mại điện tử nhanh nhất thế giới, tạo động lực phát triển kinh tế số và dẫn dắt chuyển đổi số trong doanh nghiệp.
Đạt được những kết quả đó là nhờ sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Ban Cán sự đảng, Lãnh đạo Bộ, sự phối hợp đồng bộ của các tổ chức chính trị - xã hội và đặc biệt là tinh thần trách nhiệm, nỗ lực phấn đấu không ngừng của tập thể cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong toàn ngành. Bên cạnh những thuận lợi, công tác thi đua - khen thưởng cũng còn những khó khăn, hạn chế nhất định, đặt ra yêu cầu cần được rút ra nguyên nhân và bài học kinh nghiệm, nhằm tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả phong trào thi đua và công tác khen thưởng trong giai đoạn tới.
Giai đoạn 2025-2030, phong trào thi đua trong ngành Công Thương tiếp tục được xác định là động lực quan trọng để thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị, kinh tế - xã hội, nhất là trong bối cảnh chuyển đổi số sâu rộng, tăng trưởng xanh và hội nhập quốc tế ngày càng sâu sắc. Các phong trào thi đua cần được triển khai sâu rộng, thiết thực, bám sát nhiệm vụ trọng tâm của Bộ và ngành, tập trung vào việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ, nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả hoạt động trong toàn ngành. Hướng tới mục tiêu đến năm 2030 đưa Việt Nam trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao, thuộc nhóm 30 nền kinh tế có quy mô GDP hàng đầu thế giới, ngành Công Thương đặt mục tiêu phát triển công nghiệp hiện đại, nâng cao năng lực cạnh tranh, đứng vào nhóm dẫn đầu ASEAN, tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu; củng cố vị trí trong nhóm 20 nền kinh tế xuất khẩu hàng đầu và 30 thị trường bán lẻ lớn nhất toàn cầu. Đồng thời, bảo đảm cân đối xuất nhập khẩu, năng lượng, cung - cầu hàng hóa trong nước; phát triển đồng bộ, hiện đại hệ thống hạ tầng năng lượng, thương mại, logistics, tiệm cận nhóm đầu ASEAN.
