Thời gian qua, sự cố hóa chất từ cháy nổ, rò rì xảy ra ngày càng nhiều, đặc biệt tại cái tỉnh có lượng doanh nghiệp sản xuất, sử dụng, kinh doanh hóa chất tập trung đông như Bình Dương, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Hải Phòng, TP. Hồ Chí Minh… Vì vậy, diễn tập ứng phó sự cố hoá chất giúp cho các đơn vị hoạt động trong lĩnh vực hoá chất luôn chủ động với các tình huống có thể xảy ra trong hoạt động sản xuất - kinh doanh.
Theo Cục Hóa chất (Bộ Công Thương), đối với các cơ sở hóa chất lớn đóng tại các địa phương, nếu xảy ra sự cố hóa chất là rất nguy hiểm. Cục Hóa chất khuyến khích các địa phương phối hợp triển khai diễn tập để cùng ứng phó với sự cố hóa chất. Đặc biệt, đối với các tỉnh có ngành công nghiệp hóa chất phát triển.
Diễn tập ứng phó sự cố hoá chất giúp cho các đơn vị hoạt động trong lĩnh vực hoá chất luôn chủ động với các tình huống có thể xảy ra trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Đồng thời, công tác an toàn hoá chất tại đơn vị được nâng cao thêm một bậc, với công tác đánh giá rủi ro được thực hiện thường xuyên, các vật tư, trang thiết bị được chuẩn bị đầy đủ hơn, nhân sự tham gia ứng phó có kinh nghiệm tập luyện thường xuyên,… Từ đó, con người và tài sản doanh nghiệp luôn được đảm bảo.
Theo ông Vương Thành Chung, Giám đốc Trung tâm Ứng phó sự cố và An toàn hóa chất, Cục Hóa chất – Bộ Công Thương, việc diễn tập ứng phó sự cố hoá chất sẽ nâng cao nhận thức, trách nhiệm, đồng thời kiểm tra năng lực phối hợp hành động giữa các cơ quan, đơn vị có chức năng với các công ty, nhà máy, doanh nghiệp trong công tác ứng phó với sự cố hóa chất diễn ra trên địa phương nơi mình sinh sống; Luôn sẵn sàng chủ động trước mọi tình huống sự cố xảy ra. Tuân thủ các quy định của nhà nước trong công tác bảo vệ môi trường nói chung và ứng phó sự cố hóa chất nói riêng.
Cũng theo ông Chung, qua công tác tổ chúc diễn tập đã rút ra kinh nghiệm về công tác khắc phục, phối hợp, điều hành của các ban ngành có liên quan, từ đó đưa ra được giải pháp tổ chức, khắc phục, phòng chống hiệu quả.
Mặt khác, để nâng cao chất lượng, số lượng công tác diễn tập ứng phó sự cố hóa chất đòi hỏi sự phối hợp các bên.
Về vấn đề này, ông Vương Thành Chung, Giám đốc Trung tâm Ứng phó sự cố và An toàn hóa chất cho biết:
Trước hết, để có một cuộc diễn tập ứng phó sự cố hóa chất có chất lượng cao, tạo tiền đề cho các cuộc diễn tập tiếp theo cần có một kịch bản diễn tập chất lượng, thể hiện được mức độ nguy hiểm của sự cố hóa chất và làm nổi bật được nhiệm vụ, hành động của từng đơn vị tham gia. Qua đó, các đơn vị tham gia diễn tập sẽ đúc kết và ghi nhận được những công việc cần phải thực hiện khi xảy ra sự cố.
Vì vậy, bước đầu tiên các cơ quan chức năng cần phải phối hợp với các bên đơn vị tư vấn có năng lực, kinh nghiệm trong công tác xây dựng kịch bản, tổ chức diễn tập ứng phó sự cố hóa chất (trung tâm UPSCHC và ATHC,…) để xây dựng kịch bản một cách hoàn chỉnh và có chiều sâu nhất.
Ngoài ra, các cơ quan chức năng cũng cần chủ động khi phối hợp với nhau trong quá trình tập luyện, hợp luyện trước và trong diễn tập. Cùng đưa ra những góp ý, nhận xét dưới góc nhìn của mỗi đơn vị để hoàn thiện, sửa đổi những điểm chưa hợp lý, góp phần tạo nên thành công của buổi diễn tập.
Tạo điều kiện và khuyến khích các doanh nghiệp đứng ra làm địa điểm, hỗ trợ nhân lực, dụng cụ, trang thiết bị để thực hiện công tác diễn tập ứng phó sự cố hóa chất.
Chú trọng và đẩy mạnh hơn công tác truyền thông mỗi khi tổ chức diễn tập để các tỉnh, thành, doanh nghiệp trên khắp cả nước thấy được tầm quan trọng cũng như mục đích, ý nghĩa của công tác này. Từ đó, sẽ có thêm nhiều buổi diễn tập ứng phó sự cố khác ở mọi miền tổ quốc.
Những quy định pháp luật với công tác diễn tập ứng phó sự cố hóa chất
Điểm c khoản 8 điều 20 Nghị định 113/2017/NĐ-CP của Chính phủ ngày 09 tháng 10 năm 2017:
Hàng năm, các cơ sở hóa chất phải tổ chức diễn tập phương án ứng phó sự cố hóa chất đã được xây dựng trong Kế hoạch với sự chứng kiến của đại diện cơ quan quản lý chuyên ngành trung ương hoặc địa phương.
Chỉ thị số 09/CT-BCT về việc xây dựng và tăng cường thực hiện Kế hoạch phòng ngừa ứng phó sự cố hóa chất cấp tỉnh.
Quyết định 26/2018/QĐ-TTg ngày 1/7/2018 ban hành quy chế hoạt động ứng phó sự cố hóa chất độc
Điều 39 Quyết định 26/2016/QĐ-TTg quy định:
Cơ sở hóa chất độc có trách nhiệm:
Xây dựng và tổ chức thực hiện Kế hoạch/Biện pháp phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất theo quy định của Luật hóa chất, sẵn sàng tham gia vào hoạt động chung ứng phó sự cố hóa chất độc theo sự điều động, chỉ huy thống nhất của các cơ quan có thẩm quyền.
Hàng năm phải có kế hoạch tổ chức tập huấn hoặc cử cán bộ, nhân viên trực tiếp tham gia ứng phó đi tập huấn để nâng cao kỹ năng ứng phó. Định kỳ tối thiểu 6 tháng một lần phải triển khai thực hành huấn luyện ứng phó sự cố hóa chất độc tại hiện trường.
