Nợ công trong tầm kiểm soát

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng trả lời chất vấn. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Đại biểu Lê Thị Công (Bà Rịa-Vũng Tàu) bày tỏ nghi ngại nợ công không an toàn như Bộ Tài chính báo cáo trong khi nền kinh tế nhiều khó khăn, thu ngân sách thấp. Giải pháp để Việt Nam trả nợ hiệu quả là yêu cầu đại biểu đặt ra với Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng trong phiên chất vấn chiều nay (10/6).

Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng lý giải nếu xét số tuyệt đối thì nợ công trong những năm gần đây có xu hướng tăng lên. Nhưng nợ công có an toàn hay không thì phải đánh giá về cơ cấu nợ công và khả năng trả nợ.

"Trên cơ sở đánh giá các yếu tố này thì nợ công của Việt Nam vẫn nằm trong ngưỡng an toàn, thấp hơn chỉ tiêu mà Quốc hội và Chính phủ phê chuẩn", Bộ trưởng Dũng nói.

Cụ thể, tỷ lệ nợ công trên GDP không thay đổi nhiều qua các năm. Năm 2010 là 51,7%, 2011 là 50 %, 2012 là 50,8% và 2013 là 53,4%. Các tỷ lệ này nằm trong ngưỡng cho phép là 65%. Riêng nợ Chính phủ hiện nay là 44%, thấp hơn chỉ tiêu 55% mà Quốc hội cho phép.

Đại biểu Huỳnh Nghĩa hỏi thêm, nợ Chính phủ bảo lãnh các doanh nghiệp Nhà nước có được tính vào nợ công không? Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng trả lời là có và cho rằng cũng giống như chính phủ các nước khác thực hiện với doanh nghiệp trong nước của họ.

Theo Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, Chính phủ đã cấp bảo lãnh phát hành trái phiếu tái cơ cấu lại nợ của Vinashin. Việc này thực hiện trên cơ sở nghị quyết của Bộ Chính trị, Chính phủ và tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp lý về cấp và bảo lãnh nợ của Chính phủ. Việc xử lý nợ cũng chỉ trong giới hạn phạm vi số nợ của công ty mẹ-tập đoàn Vinashin và 8 công ty con được Nhà nước giữ lại. Số liệu nợ cũng đã được đối chiếu, rà soát kỹ lưỡng, kết quả là giảm 70% nghĩa vụ nợ của Vinashin.

Cùng với tăng trưởng GDP thì khả năng trả nợ tiếp tục được duy trì. Tuy nhiên, thời hạn trả nợ là rất quan trọng. Do kinh tế khó khăn nên ta phải vay thời hạn ngắn, đặc biệt là huy động trong nước (có khi chỉ trong 1 đến 3 năm). Việc này Bộ Tài chính đã báo cáo Chính phủ để có giải pháp cơ cấu nợ công. Theo đó, Chính phủ sẽ phải tìm cách vay vốn ở trong và ngoài nước dài hạn, lãi suất thấp hơn nợ cũ để đảo nợ, trả nợ có lợi nhất.

Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết thêm trong tỷ lệ trả nợ trên tổng số nợ công thì năm 2013 là 25%. Trong số này có 10% được trả là do đảo nợ, không làm phát sinh thêm nghĩa vụ trả nợ.

Ngoài ra, số nợ cho vay lại hiện chiếm khoảng 6,9% GDP. Năm 2014, Chính phủ rút vốn nước ngoài là 96.000 tỷ đồng và cho vay lại khoảng 60.000 tỷ đồng. Năm 2013, dư nợ nước ngoài của Chính phủ là 760.000 tỷ, trong đó số dư cho vay lại là 266.000 tỷ đồng.

Thời gian qua, Bộ Tài chính thường xuyên đánh giá danh mục nợ công trên các chỉ tiêu đánh giá an toàn, đúng tinh thần Luật Quản lý nợ công.

Thời gian tới, Bộ Tài chính cũng sẽ tiếp tục đánh giá, giám sát việc quản lý tiền vay trong, ngoài nước. "Đây là vấn đề đại sự", theo lời Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, để phòng ngừa tối đa lãng phí, chống đầu tư dàn trải không hiệu quả.