Tuyên Quang là một trong những vùng cam quýt lớn của miền Bắc và cả nước. Với đặc thù khí hậu, thổ nhưỡng ở đây rất phù hợp cây cam sành như tầng đất canh tác dầy hàng mét, thành phần cơ giới nhẹ, đất tơi xốp, thấm nước cao, nhưng thoát nước nhanh, mạch nước ngầm sâu rất thuận lợi cho bộ rễ cây phát triển, nhiệt độ trung bình 24 - 30o C, có mùa khô lạnh thuận lợi cho việc phân hóa mầm hoa, ra hoa khi sang xuân tiết trời ấm áp.
Tuy nhiên, điều kiện thổ nhưỡng ở nơi đây cũng bộc lộ nhiều hạn chế: Độ dốc cao, rửa trôi màu mỡ khốc liệt khi gặp mưa lớn, các loại dưỡng chất như caxi, magie, đạm, lân, kali, vi lượng mất đi rất nhiều, làm chua hóa đất tầng mặt, độ pH bình quân chỉ đạt 4,0 - 4,5 (cây cam sành thích hợp pH 5,5 - 6,5), thậm chí nhiều nơi nếu gặp mưa là đất nổi váng vàng bã trầu, đất lại rất nghèo Lân và các chất trung lượng, vi lượng như magie, silic, lưu huỳnh và bo, kẽm, chất mùn gắn kết hạt keo đất cũng rất nghèo kiệt… các yếu tố này tác động mạnh đến sinh trưởng phát triển cây cam sành.
Mặt khác, trước đây bà con thường bón phân đơn, phân NPK thông thường càng làm thoái hóa tầng đất canh tác, cây cam rất chậm lớn, thân cành không mỡ màng, lá mỏng, quả không đồng đều, dễ nhiễm sâu bệnh mà nguy hại nhất là bệnh “lá vàng gân xanh” hay bệnh Greening và bệnh Tristeza…, làm giảm năng suất, chất lượng quả cam và tăng hiện tượng suy thoái vườn cam.
Muốn phát triển nông nghiệp bền vững, người trồng cam phải hạn chế sử dụng phân hóa học, tăng cường sử dụng sản phẩm phân bón hữu cơ, phân khoáng thiên nhiên thân thiện với môi trường để làm ra sản phẩm nông nghiệp sạch và an toàn.
Phân bón Văn Điển với trái cam sành Tuyên Quang
Trên thị trường phân bón hiện nay, phân nung chảy Văn Điển là phân bón đa dinh dưỡng, trong đó hàm lượng một số chất dinh dưỡng chính như: P2O5 15-19%, MgO 15-18% ,SiO2 24-32%, CaO 28-34%, và nhiều chất vi lượng Fe, B, Mn, Zn, Co, Cu, Mo… với tồng chất dinh dưỡng dễ tiêu đạt trên 98%… Sản phẩm này không tan trong nước nên không bị thất thoát do rửa trôi, bay hơi hay bị chất khác giữ bám, chỉ tan trong môi trường acid yếu do rễ cây tiết ra, được cây ăn từ từ trong suốt quá trình sinh trưởng phát triển.
Kết hợp với đạm ure, kali Canada và một số dinh dưỡng vi lượng khác, Công ty Cổ phần Phân lân nung chảy Văn Điển đã sản xuất ra các sản phẩm phân đa yếu tố (ĐYT) NPK Văn Điển theo nhiều công thức khác nhau, phù hợp với từng loại cây trồng trên từng chân đất.
Qua nhiều năm thử nghiệm và mở rộng sản xuất, hiện nay nông dân thâm canh cam sành Tuyên Quang đã quen dùng phân nung chảy Văn Điển và một số sản phẩm phân đa yếu tố NPK Văn Điển, công thức NPK 5 :10 :3, 10 :7 :3…và 12 :5 :10, 13 :3 :13, 12 :12 :17, 12 :7 :20… Phân bón đa yếu tố NPK Văn Điển có cái lợi là đầy đủ tất cả các chất dinh dưỡng dễ tiêu cho cây trồng, bao gồm cả các dinh dưỡng thuộc nhóm đa lượng, trung lượng, vi lượng.
Điều đặc biệt là phân nung chảy Văn Điển không bị rửa trôi, cây cam “ăn” đến đâu thì lấy đến đó, bón nhiều vào đất cũng không bị “phú dưỡng” mà nếu cây “ăn” không hết, phân bón sẽ nằm lại đó dành cho vụ sau, còn chất vôi, magie, silic thì khử chua tạo môi trường tốt nâng cao độ pH đất. Vì vậy cây ra rễ khỏe, nhiều rễ tơ hấp thụ nhiều dinh dưỡng, cây cam khỏe, lá dày, cành mập, da vỏ thân nhẵn, tỷ lệ đậu quả cao cho năng suất cao, chất lượng tốt, quả ngọt mẫu mã đẹp.
Khác với các loại phân bón khác, phân bón Văn Điển bao gồm phân lân nung chảy và các dòng sản phẩm đa yếu tố NPK đều đã được cân đối đạm, lân, kali, vôi, magie, silic, vi lượng..... giúp cho cây cam phát triển khoẻ, cân đối, lá dày ít sâu bệnh, giảm hiện tượng rụng quả, giúp quả bóng, to, nhẵn, màu sắc hấp dẫn, quả ngọt, nhiều nước, hương vị đậm đà hơn và bảo quản được lâu dài hơn.
Chia sẻ với ông Ninh Ngọc Cơ - Chủ đại lý vật tư nông nghiệp Cơ - Hoài trên địa bàn huyện Hàm Yên - Tuyên Quang cho biết: Phân bón Văn Điển chất lượng cao và ổn định, rất phù hợp với đất trồng cam quýt ở đây và được người trồng cam quýt rất ưa dùng.
Mỗi năm đại lý cung cấp hàng ngàn tấn phân lân nung chảy văn Điển và nhiều phân bón đa yếu tố NPK Văn Điển chất lượng cao giúp các nhà vườn phát triển vùng cây có múi đặc sản, biến đồi hoang cằn cỗi thành vùng sản xuất chuyên canh nổi tiếng cả nước.
Hiện nay huyện Hàm Yên với diện tích trên 7.000ha được trồng ở 13 xã, thị trấn, trong đó, các xã Yên Lâm, Phù Lưu, Minh Dân, Bạch Xa trồng nhiều cam nhất… Các cây cam ở đây thường cho nhiều quả to, tròn, tuy nhìn vỏ bề ngoài sần sùi nhưng bên trong lại mọng nước và vị ngọt thanh tự nhiên khó cưỡng lại được.
Nông dân Tuyên Quang tin dùng sản phẩm phân bón Văn Điển để phát triển vùng cây có múi đặc sản. Trái cam sành nơi đây đã trở thành đặc sản nức tiếng, hương vị độc đáo, thơm lừng không lẫn được với cam sành được trồng ở bất kỳ nơi nào khác. Phân bón Văn Điển đã cùng nông dân Tuyên Quang biến đồi hoang cằn cỗi thành vùng sản xuất chuyên canh nổi tiếng cả nước.
Trong quá trình canh tác, bà con rất coi trọng 4 đợt bón phân cho cây cam sành như sau:
Đợt 1: Bón hồi phục cây, tạo lớp rễ tơ mới: Sau thu quả, dọn dẹp vệ sinh cắt cành vượt, cành khô, cành sâu bệnh tiến hành bón phân lân Văn Điển cho mỗi gốc 1 - 2kg + thêm 0,5 - 1kg đa yếu tố NPK Văn Điển công thức 5.10.3 hoặc 10:7:3, công thêm 10 - 15kg phân hữu cơ hoai mục.Cuốc rãnh xung quanh tán cây, vùi phân lân và phân hữu cơ xuống dưới, đảo phân đa yếu tố NPK với đất rồi rải đều xuống rãnh, lấp đất 2/3 rãnh. Nếu có cỏ, rác ủ rãnh càng tốt.
Đợt 2: Bón đón hoa bằng phân đa yếu tố NPK 12:5:10, 13:3:10 cho mỗi cây 0,5 - 0,8kg, bón đón mưa hoặc bón khi đất ẩm;
Đợt 3: Bón sau đậu quả dùng loại đa yếu tố NPK Văn Điển công thức 12.5.10, 13:3:10 13:3:13 , lượng bón mỗi gốc 0,6-1kg để nuôi quả lớn nhanh.
Đợt 4: bón trước thu quả khoảng 40 ngày bằng phân NPK 12:12:17 hoặc 12.7.20 Văn Điển, lượng bón từ 0,5 - 0,8kg/gốc.
Cách bón phân thúc là rải phân dưới tán cây hoặc rải phân quanh rạch đã bón phân đợt trước rồi lấp đất dần; tốt nhất bón trước khi mưa, nếu đất khô quá phải tưới nước đảm bảo đủ ẩm cho rễ phát triển.
Lưu ý: Những cây cam nhiều tuổi và để có năng suất quả được thu hoạch cao thì phải tăng phân bón; chỉ tăng lượng phân bón và cân đối phân lân nung chảy với các loại phân bón đa yếu tố NPK, không cần tăng lần bón phân.