Phú Thọ là tỉnh trung du miền núi phía Bắc có quỹ đất nông nghiệp phong phú, nhiều mùn, độ dày tầng đất từ 60cm trở lên, đất giữ ẩm tốt và cũng thoát nước tốt; lại có điều kiện khí hậu rất thuận lợi cho cây chè phát triển.
Các nhà khoa học đã xác định trung bình để đạt 2 tấn chè búp khô/1 ha, cây chè lấy đi khoảng 80kg N, 40kg P2O5, 30kg K2O, 8kg MgO, 16kg CaO và các chất vi lượng như kẽm (Zn), Bo (B), Môlípđen (Mo)..... Như vậy, cây chè cần các chất đa lượng gồm đạm (N) cao gấp 2 lần lân (P2O5) và gần 3 lần kali (K2O), đồng thời còn cần các chất dinh dưỡng trung lượng như Mg, Ca, vi lượng Fe, Mn, Zn, Cu, B…
Đặc biệt chè là cây có nhu cầu cao về nhôm, natri, sắt và mangan. Các chất vi lượng có tác dụng tham gia cấu tạo các men xúc tác hình thành các hợp chất khoáng, các chất vitamin, các hợp chất tanin, Alkaloid trong búp và lá quyết định hương vị và chất lượng của chè. Nếu thiếu hụt các chất vi lượng sẽ làm cho cây chè giảm sút về năng suất, chất lượng và sức chóng chịu sâu bệnh.
Như vậy, để đạt được “lợi ích kép” vừa tăng được đồng thời năng suất, chất lượng cây chè là việc rất khó, cây chè cần phải được cung cấp một chế độ dinh dưỡng và chăm sóc vô cùng hợp lý, ngoài việc sử dụng phân hữu cơ rất cần phân vô cơ, phân khoáng tự nhiên vừa đảm bảo cung cấp đầy đủ và cân đối các chất dinh dưỡng đa lượng và trung vi lượng; vừa đảm bảo phân chậm tan hoặc không tan trong nước nhằm hạn chế thất thoát do địa hình.
Khảo sát thực trạng thâm canh cây chè Phú Thọ cho thấy: Tuy đất trồng chè ở đây khá tốt, song đại bộ phận là đất dốc, tầng đất canh tác mỏng 50 - 70cm. Mùa mưa đất đai bị rửa trôi, xói mòn, mùa khô cây chè gặp hạn trầm trọng. Nhiều năm qua bà con nông dân thường dùng các loại phân hóa học có gốc chua và tan nhanh như ure, lân super..., mới chỉ quan tâm đến các dinh dưỡng đa lượng (NPK), chưa bón đầy đủ các chất trung vi lượng;…
Nhiều nông dân rất thích loại phân này sau khi bón cây chè xanh ngay nên chọn đạm là phân bón chủ lực cho cây chè. Với 7 - 8 lứa hái búp chè trong năm cũng là 7 - 8 lần bón đạm. Hơn nữa bà con thường bón phân theo trời mưa, rải phân ngay trên mặt luống chè. Việc bón phân như vậy vừa gây lãng phí lớn do quá trình sói mòn, rửa trôi, vừa gây chua và phá kết cấu đất mà năng suất chè vẫn không cao, trái lại sâu bệnh bùng phát, nông dân lại phải nhiều lần phun thuốc phòng trư sâu bệnh cho mỗi lứa hái.
Trước đây, mỗi lứa chè phải phun 2 - 3 lần thuốc Bi58. Ngày nay các loại nông dược mới có thời gian tác dụng ngắn nên có hộ phun đến 5 - 7 lần cho mỗi lứa hái. Như vậy vừa gây nguy cơ ngộ độc môi trường rất lớn, vừa gây hại sức khỏe cho người sản xuất và người tiêu dùng.
Vào những năm 1990, tỉnh Phú Thọ xây dựng 2 công ty chè liên doanh với nước ngoài là Công ty Chè Phú Đa và Công ty Chè Phú Bền. Qua phân tích hóa lý tính đất trồng chè Phú Thọ và nhu cầu dinh dưỡng của cây chè, các chuyên gia Ấn Độ đã lựa chọn phân bón Văn Điển. Vì vậy, từ lâu 2 công ty này đã sử dụng phân lân nung chảy Văn Điển và phân bón đa yếu tố NPK chuyên dùng cho chè. Đó cũng là yếu tố cơ bản tạo năng suất chè của 2 công ty này cao gấp 3 lần năng suất chè trung bình của tỉnh.
Phân bón đa yếu tố NPK Văn Điển vượt trội hơn tất cả các loại phân bón khác ở chỗ cân đối dinh dưỡng đa lượng NPK, giàu dinh dưỡng trung lượng: Vôi chiếm trên 10% vừa khử chua đất, điều chỉnh độ PH phù hợp với môi trường của cây chè, đồng thời cung cấp canxi cho cây. Lượng magie trong phân cũng chiếm từ 5 - 7% giúp cho cây chè tăng hiệu suất quang hợp tích lũy nhiều dinh dưỡng vào búp và lá.., Các yếu tố silic và lưu huỳnh cũng chiếm tỷ lệ cao trên 8 - 13% làm cho đất tơi xốp thông thoáng, giúp bộ rễ phát triển nhanh, nâng cao khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng, tổng hợp các chất khô.
Các nguyên tố vi lượng giúp cho cây chè tổng hợp các vitamin tạo hương vị thơm đặc trưng. Chè được bón phân ĐYT NPK Văn Điển thỏa mãn nhu cầu dinh dưỡng cả chu kỳ niên vụ, giúp cây khỏe, ít sâu bệnh, năng suất cao đặc biệt giảm tối đa thuốc bảo vệ thực vật, nâng cao chất lượng chè sạch cho người tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.
Trong 2 năm 2011 - 2012, Viện Khoa học - Kỹ thuật Nông lâm nghiệp miền núi phía Bắc đã tiến hành thực nghiệm “Nghiên cứu tác dụng của phân bón đa yếu tố NPK Văn Điển cho chè sản xuất - kinh doanh tại Phú Hộ - Phú Thọ” cho kết quả rất tốt; không chỉ cho năng suất, chất lượng cao hơn mà còn giảm chi phí sản xuất trên đơn vị sản phẩm.
Do vậy, hiện nay phân bón đa yếu tố NPK Văn Điển được nhiều đơn vị như: Viện Khoa học kỹ thuật nông, lâm nghiệp miền núi phía Bắc, Công ty Chè Phú Đa, Phú Bền (Phú Thọ)… sử dụng như một giải pháp nâng cao năng suất, chất lượng cho cây chè.
Từ hiệu quả thực tế mang lại, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phú Thọ đã chỉ đạo Trung tâm Khuyến nông tỉnh triển khai nhiều mô hình sử dụng phân bón Văn Điển, loại đa yếu tố NPK chuyên dùng cho chè: Năm 2015 triển khai mô hình 3ha tại xã Vân Lĩnh huyện Thanh Ba và mô hình 3ha tại xã Võ Miếu huyện Thanh Sơn. Năm 2016, triển khai mô hình bón phân chuyên dùng cho chè kinh doanh với giống PH1 tại xã Ngọc Lập (Yên lập) và xã Ca Đình (Đoan Hùng). Từ đó, phân bón Văn Điển đã được sử dụng hầu khắp các vùng trồng chè tỉnh Phú Thọ.
Phân bón đa yếu tố NPK có ưu điểm vượt trội về số loại chất dinh dưỡng, cân đối chất đa lượng, trung lượng, vi lượng theo nhu cầu nông học của cây chè, phân tan từ từ, hạn chế rửa trôi khi gặp mưa lớn, đồng thời còn cải tạo độ chua đất, cân bằng lại một số chất dinh dưỡng đã bị thiếu hụt, nghèo kiệt trong đất như vôi, magie, silic, vi lượng làm cho đất trồng chè màu mỡ thêm.
Những ưu điểm này giúp cây chè phát triển khỏe mạnh, cây tốt bền; cân đối bộ rễ với thân lá, búp, cành..., kháng được nhiều loại sâu bệnh như bọ xít muỗi, rầy xanh, nhện, rệp nên nhà nông thường chỉ dùng rất ít hoặc không dùng đến thuốc bảo vệ thực vật, tạo ra búp chè sạch, được thu hái nhiều lứa trong năm; năng suất chè tăng, đạt từ 22 – 25 tấn/ha/tăng gấp rưỡi so với bón phân bón khác, đặc biệt tỷ lệ búp loại I đạt 95% trở lên.
Thực tế tại vùng sản xuất chuyên canh chè ở tỉnh Phú Thọ, nhất là tại các vùng sản xuất nguyên liệu chè xuất khẩu như Công ty chè Phú Đa, Công ty chè Phú Bền, Công ty chè Phú Thọ đều nhận thấy: Phân bón Đa yếu tố NPK chuyên dùng cho cây chè của Công ty Cổ phần Phân lân nung chảy Văn Điển đối với vùng đất sản xuất chè tại tỉnh Phú Thọ giúp cây chè sinh trưởng phát triển khỏe, cân đối về bộ rễ, thân lá; giúp cho búp chè lên đều, tăng mật độ búp non, đặc biệt giảm tỷ lệ búp mù xoè, tăng búp mập, màu búp và lá xanh sáng bóng, có mùi thơm nhẹ, góp phần nâng cao giá trị cây chè Phú Thọ.
