Đặc biệt, nếu cháy rừng sẽ gây sự cố nghiêm trọng đến hệ thống truyền tải điện Bắc - Nam ảnh hưởng lớn đến đảm bảo cung cấp điện cũng như hoạt động sản xuất của doanh nghiệp, sinh hoạt của người dân. PV Tạp chí Công Thương đã có cuộc trao đổi với ông Lưu Việt Tiến - Phó Tổng Giám đốc Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT) xung quanh vấn đề này.
PV: Thưa ông, gần đây liên tiếp xảy ra vụ cháy rừng đã ảnh hưởng và có nguy cơ ảnh hưởng đến hệ thống truyền tải điện quốc gia. Xin ông cho biết, nếu cháy rừng khu vực hành lang sẽ ảnh hưởng đến hệ thống truyền tải điện quốc gia như thế nào?
Ông Lưu Việt Tiến: Cháy rừng gần khu vực hành lang đường dây 220, 500 kV, có nguy cơ gây sự cố cho đường dây là rất cao, đám cháy thảm thực vật phía dưới cũng như cây cao trong và ngoài hành lang gây khói bụi kết hợp gió có thể xảy ra sự cố ngắt mạch pha - đất, pha - pha làm tách đường dây ra khỏi vận hành, ảnh hưởng đến độ tin cậy cung cấp điện và an toàn vận hành lưới điện, ảnh hưởng đến phương thức vận hành hệ thống điện.
PV: Trong quá khứ đã từng xảy ra vụ cháy rừng nào gây sự cố lưới điện truyền tải chưa thưa ông?
Ông Lưu Việt Tiến: Trong quá khứ mặc dù chưa xảy ra các vụ cháy rừng diện rộng (khoảng 50-100 héc ta) khu vực đường dây đi qua, gây sự cố lưới điện truyền tải như vừa qua. Nhưng đã xảy ra nhiều sự cố cháy rừng (khoảng 2 héc ta), do dân đốt mía, nương rẫy ngoài hành lang (năm 2013 xảy ra 1 vụ, năm 2014 xảy ra 6 vụ, năm 2015 xảy ra 4 vụ) chủ yếu xảy ra tại khu vực Nam trung bộ. Tuy nhiên, các sự cố này được EVNNPT và các đơn vị thành viên phối hợp với cơ quan chức năng và người dân kịp thời khắc phục nên không gây ảnh hưởng đến cung cấp điện của lưới truyền tải điện.
Mới đây, sự cố vừa qua tại thị xã Hương Thủy (Thừa Thiên Huế) do các đám cháy xuất phát từ ngoài hành lang nhưng thời tiết nắng nóng, khô hanh kèm theo gió Tây nam rất mạnh nên làm các đám cháy lan nhanh vào khu vực đường dây gây sự cố. Đây là sự cố bất khả kháng, EVNNPT đã chỉ đạo Công ty Truyền tải điện 2 (PTC2) tập trung lực lượng phối hợp với lực lượng chữa cháy địa phương để hạn chế thiệt hại do cháy gây ra. Các đám cháy trên tuy rất lớn nhưng do đã thực hiện tốt công tác ngăn chặn nên không gây thiệt hại về thiết bị và đường dây đã được đóng điện trở lại ngay trong chiều và tối ngày 28/6/2019.
PV: Nếu hệ thống truyền tải điện Bắc - Nam bị sự cố, làm mất năng lực truyền tải điện từ miền Bắc vào miền Nam, điều này sẽ ảnh hưởng như thế nào đến đảm bảo điện các tỉnh miền Nam, cũng như thiệt hại đến nền kinh tế thưa ông?
Ông Lưu Việt Tiến: Nếu sự cố kéo dài đường dây 500 kV Bắc - Nam sẽ gây mất sản lượng cung cấp cho miền Trung và miền Nam (trung bình khoảng 1 tỷ kWh/tháng). Cùng với đó mất nguồn hỗ trợ lưới điện miền Bắc trong trường hợp miền Bắc hạn chế phát điện như tại thời điểm các ngày 28, 29/6/2019 (do một loạt các tổ máy Nhà máy nhiệt điện miền Bắc bị sự cố hoặc hạn chế khả năng phát làm thiếu khoảng 2.000 MW công suất nguồn nên phải truyền tải công suất từ miền Trung ra hỗ trợ cấp điện cho phụ tải).
Về thiệt hại kinh tế, ngay khi sự cố gây nhảy đường dây sẽ làm mất một lượng công suất và điện năng cung cấp cho miền Nam trong thời gian khi chưa khôi phục được đường dây hoặc các nhà máy điện khu vực miền Trung và miền Nam chưa kịp huy động thêm để bù vào lượng điện năng thiếu hụt do sự cố, dẫn đến phải sa thải phụ tải để cân bằng công suất nguồn phụ tải gây thiệt hại cho các phụ tải bị cắt điện. Việc huy động nguồn miền Nam để bù đắp phần thiếu hụt do sự cố đường dây có thể phải huy động các tổ máy chạy dầu làm tăng chi phí sản xuất điện của Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN).
Về phương thức vận hành điều phối sản lượng cung cấp điện do các cấp điều độ tính toán sao cho phù hợp với các phụ tải từng Miền. Do cơ cấu nguồn điện nước ta còn tập trung chủ yếu khu vực phía Bắc nên khi các đường dây 500kV Bắc - Nam đang truyền tải công suất cao nếu bị sự cố sẽ ảnh hưởng lớn đến cân bằng công suất hệ thống điện, cũng như cấp điện cho miền Nam.
PV: Trong phương án vận hành của mình, EVNNPT có tính đến trường hợp cháy rừng hoặc mưa bão làm hệ thống truyền tải điện Bắc - Nam bị chia cắt không?
Ông Lưu Việt Tiến: Trong quá trình vận hành, EVNNPT đã chỉ đạo các đơn vị có các phương án vận hành cụ thể trên lưới và có giả định các tình huống sự cố cho từng đường dây. Ngoài ra, hệ thống đã được trang bị các hệ thống bảo vệ sa thải phụ tải, sa thải nguồn, sa thải đặc biệt để đảm bảo lưới điện vận hành an toàn, hạn chế tối đa mức độ, phạm vi gián đoạn cung cấp điện phụ tải và khôi phục nhanh việc cấp điện cho phụ tải. Về phía đơn vị quản lý vận hành, EVNNPT đã có Văn bản số 0993/EVNNPT-KT ngày 27/03/2019 chỉ đạo các đơn vị lập phương án ngăn ngừa sự cố đường dây, trạm biến áp truyền tải 220kV, 500kV.
EVNNPT vận hành hệ thống truyền tải điện và xử lý sự cố theo quy trình xử lý sự cố hệ thống điện (Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia chỉ huy xử lý sự cố) nhằm đảm bảo vận hành an toàn và khôi phục nhanh lưới điện sau sự cố.
PV: Thời tiết nắng nóng tiềm ẩn nguy cơ cháy rừng, trong khí đó, nhiều vụ cháy rừng xảy ra là do người dân thiếu ý thức, bất cẩn. Vậy, EVNNPT đưa ra biện pháp gì nâng cao ý thức người dân khu vực có đường dây đi qua?
Ông Lưu Việt Tiến: Trước tình hình diễn biến nắng nóng tiếp tục kéo dài và liên tiếp xảy ra các vụ cháy rừng tại các tỉnh khu vực miền Trung, EVNNPT đã có văn bản yêu cầu các Công ty Truyền tải điện chủ động phối hợp với chính quyền địa phương, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Chi cục Kiểm lâm, các Công ty Lâm nghiệp, Lâm trường và các chủ rừng để tuyên truyền, chấp hành và thực hiện tốt các quy định về bảo vệ hành lang an toàn lưới truyền tải điện nhằm hạn chế thấp nhất các sự cố cháy rừng tương tự tái diễn. Phối hợp công tác chữa cháy và an toàn chữa cháy giữa Truyền tải điện với chính quyền, các ban, ngành và nhân dân địa phương.
Phối hợp với người dân và chính quyền địa phương nếu phát hiện cháy rừng có nguy cơ ảnh hưởng tới đường dây sẽ thông báo ngay cho các đơn vị truyền tải điện để chủ động đề nghị giảm tải hoặc cắt các đường dây có nguy cơ bị sự cố trong khu vực cháy rừng. Tăng cường trực 24/24 tại các vị trí gần đám cháy hoặc có nguy cơ cháy cao để hướng dẫn, cảnh báo và phối hợp với các cơ quan, đơn vị chuyên môn phòng chống cháy.
EVNNPT sẽ liên tục theo dõi sát diễn biến thời tiết nắng nóng cũng như tình trạng vận hành lưới điện truyền tải để kịp thời chỉ đạo các đơn vị trực thuộc đảm bảo vận hành an toàn hệ thống điện quốc gia.
Nếu thời tiết diễn biến phức tạp nắng nóng kéo dài trong thời gian sắp tới, thực hiện theo khuyến cáo của EVN, đề nghị người dân và doanh nghiệp tiếp tục sử dụng điện tiết kiệm, an toàn để giảm tải cho lưới điện; chỉ sử dụng các thiết bị điện khi cần thiết, nhất là sử dụng điều hoà nhiệt độ chỉ đặt từ 26 ÷ 270C trở lên và nên sử dụng kết hợp với quạt. Người dân, các doanh nghiệp và chủ rừng tuân thủ các quy định, không vi phạm các hành vi bị nghiêm cấm tại Điều 4, các quy định cây trong và ngoài hành lang bảo vệ an toàn đường dây dẫn điện trên không tại Điều 12 trong Quy định chi tiết thi hành Luật điện lực về an toàn điện ban hành kèm theo Nghị định số 14/2014/NĐ-CP ngày 26/02/2014.
Đề nghị người dân và các cơ quan, doanh nghiệp địa phương khi phát hiện cháy gần hành lang an toàn lưới điện cao áp phải nhanh chóng báo cho đơn vị Truyền tải điện khu vực, Đội Truyền tải điện theo số điện thoại nóng để nhanh chóng phối hợp chữa cháy và đảm bảo các biện pháp an toàn điện.
EVNNPT cũng mong muốn các cấp chính quyền địa phương tích cực thực hiện công tác tuyên truyền, giáo dục việc thực thi pháp luật; tăng cường công tác kiểm tra, ngăn ngừa, phát hiện và xử lý các sai phạm của các tổ chức và cá nhân trong công tác phòng cháy, chữa cháy cũng như công tác đảm bảo an toàn hành lang lưới điện cao áp.
Xin cảm ơn ông!
