.png)
MÔ TẢ GIẢI PHÁP:
Các nhà máy chế biến hạt điều tại Việt Nam đang áp dụng các phương pháp để xử lý hạt điều thô trước khi đưa vào cắt, tách lấy nhân: Phương pháp chao dầu, phương pháp luộc và phương pháp hấp tĩnh có các nhược điểm: hạt điều khó cắt, cắt dễ vỡ, độ đồng đều của hạt điều sau khi hấp không cao, quá trình sấy khó đồng nhất, quá trình bóc vỏ lụa sẽ khó khăn, bể vỡ cao.
Để khắc phục những nhược điểm của phương pháp hấp tĩnh, Cty CP Dầu thực vật Bình Định đã sáng tạo ra phương pháp hấp hạt điều mới. Đó là phương pháp hấp động.
Quy trình này gồm các bước cơ bản sau:
1/ Ngâm ẩm: Quá trình ẩm hoá:
Ẩm hóa thực chất là làm tăng lượng nước của hạt điều thô nhằm tạo ra một hỗn hợp dầu vỏ và nước. Khi hạt được nhúng vào dầu ở nhiệt độ 180-2000C thì nước trong hỗn hợp chuyển sang trạng thái hơi, làm tăng áp suất phá vỡ các túi tế bào chứa dầu vỏ, làm cho dầu vỏ dễ thoát ra ngoài. Quá trình này làm cho vỏ điều phồng lên, tạo khoảng vỡ giữa vỏ và nhân, nên khi cắt, nhân dễ tách, hạn chế bể vỡ.
2/ Chao dầu : Hạt điều được ẩm hóa, đưa vào chao có chứa dầu vỏ điều ở nhiệt độ 180-2000C. Trong quá trình chao dầu, vỏ hạt điều phồng lên và rạn nứt chân chim và các túi dầu theo đường nứt thoát ra ngoài. Vì vậy lượng dầu vỏ điều trong nồi chao được tăng lên và xả liên tục theo ống chảy tràn của nồi chao.
Sau khi chao dầu, hạt được đưa và máy ly tâm để vắt sạch lớp dầu còn dính lại trên bề mặt hạt, để nguội cho nhân hạt co lại, sau đó đưa qua bộ phận cắt tách lấy nhân.
Thiết bị chao dầu gồm:
- Thùng chứa dầu.
- Có gàu nạp liệu, gàu xả liệu, cách khuấy trộn dầu trong thùng cho đều.
- Có quạt hút hơi dầu, quạt hút khói lò đốt.
- Có buồng đốt. Kèm theo thiết bị chao có 01 máy ly tâm.
3/ Bản chất của giải pháp:
Dùng hơi bão hòa để hấp hạt điều liên tục: Hạt điều thô chuyển động liên tục từ khi vào cho đến khi ra khỏi thiết bị hấp. Chính sự chuyển động liên tục này tạo điều kiện cho các hạt điều được tiếp xúc liên tục với hơi nước bão hòa tương đối giống nhau về mức độ, cường độ và thời gian. Như vậy đối với một loại nguyên liệu nhất định (có kích cỡ, tỉ trọng, độ ẩm như nhau) thì độ ẩm thay đổi về cơ - lý hóa sau khi hấp là tương đương như nhau, không có hiện tượng hạt thì mềm, hạt thì cứng như phương pháp hấp tĩnh, gián đoạn.
Sau khi hấp, hạt điều được để nguội 24h, nhân bên trong sẽ co lại, tạo thuận lợi cho quá trình cắt tách lấy nhân với bể vỡ thấp.
Áp dụng giải pháp có ưu điểm: tỉ lệ sản phẩm trắng cao hơn, hiện tượng nhân hạt điều nhiễm dầu gần như không có. Thiết bị cho dầu đơn giản, vận hành sửa chữa dễ dàng, chi phí duy tu bảo dưỡng thấp, chi phí sản xuất thấp. Môi trường được bảo vệ tốt vì không có hơi dầu vỏ điều bốc ra môi trường không tiêu tốn nước và không có nước ngâm ủ, xả ra môi trường. Hệ thống được cơ giới hóa dễ dàng.
Thiết bị đã được ứng dụng và bán cho các đơn vị hoạt động trong lĩnh vực này như: Công ty sản xuất XNK Ninh Thuận, Công ty TNHH Nam Long, Công ty Centimex Khánh Hòa, Lâm trường Xuân Mộc (Bà Rịa - Vũng Tàu).
HIỆU QUẢ KINH TẾ -XÃ HỘI:
- Tổng giá trị bằng tiền lợi do việc áp dụng công nghệ hấp sản xuất chế biến 1.000 tấn nhân hạt điều so với công nghệ cũ: 994.020.000 đ.
- Môi trường sinh thái được cải thiện triệt để. Lượng nước ngâm hạt điều và hơi dầu điều thải ra môi trường không còn nữa. Lượng hơi nước tác động môi trường đã giảm tối thiểu (chất thải ít).
- Điều kiện làm việc của người lao động được cải thiện đáng kể do không còn nóng và độc hại hơi dầu bốc ra. Hệ thống hấp động được cơ giới hóa nên đã giảm thiểu sức lao động. Điều kiện vệ sinh nơi làm việc được cải thiện. Kiểm soát được qui trình công nghệ hấp đối người công nhân.
