Chọn ngành kinh doanh cốt lõi làm khâu đột phá
Nhằm thực hiện tốt Đề án Tái cơ cấu giai đoạn 2012 - 2015 và phát huy vai trò chủ đạo của TCT trong việc triển khai và thực hiện các chủ trương chính sách của Nhà nước đối với ngành Thuốc lá Việt Nam, thời gian qua, TCT Thuốc lá Việt Nam đã tích cực triển khai các nội dung trong Đề án theo đúng lộ trình, đảm bảo tính thận trọng, hiệu quả. Theo đó, Ban lãnh đạo TCT đã quyết định tập trung vào khâu khó nhất là ngành kinh doanh lõi: Sản xuất thuốc lá điếu. Từ năm 2013, TCT đã tiến hành TCC các doanh nghiệp sản xuất thuốc lá điếu, và thực hiện theo mô hình Công ty mẹ - Công ty con. Theo mô hình này, các Công ty Thuốc lá: An Giang, Đồng Tháp, Cửu Long, Long An, Bến Tre được chuyển làm công ty con của Công ty Thuốc lá Sài Gòn (năm 2013); Các Công ty Thuốc lá: Bắc Sơn, Thanh Hóa, Đà Nẵng được chuyển thành công ty con của Công ty Thuốc lá Thăng Long (năm 2015).
Việc thực hiện TCC được nhóm công ty tập trung vào những nội dung cơ bản: Rà soát, xác lập lại chiến lược sản xuất kinh doanh (SXKD) trên cơ sở đánh giá lại hiệu quả hoạt động cũng như sửa đổi các quy chế, quy định, mục tiêu, giải pháp thực hiện; Nghiên cứu, hình thành, xây dựng các cơ cấu thực thi chiến lược: Văn bản hóa phương thức phối hợp giữa các bộ phận, phòng ban, đơn vị; xây dựng các quy trình làm việc phù hợp với định hướng chung của nhóm công ty. Thực hiện chính sách quản trị nguồn nhân lực hiện đại để nâng cao trình độ, năng lực của đội ngũ nhân viên, phát triển văn hóa doanh nghiệp, tạo dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp… Nâng cao năng lực về kỹ thuật, công nghệ, máy móc thiết bị thông qua việc chia sẻ kinh nghiệm kỹ thuật, tài liệu…
Và kết quả thực hiện
Sau hơn 2 năm thực hiện TCC, nhóm công ty hoạt động đã có hiệu quả hơn, đạt được mục tiêu nâng cao năng lực tài chính, bảo đảm cơ cấu tài chính hợp lý cho sự phát triển lành mạnh, bền vững; năng lực cạnh tranh của nhóm cũng được nâng lên, giải quyết được vấn đề cạnh tranh nội bộ. Các công ty con có nhiều thuận lợi và đã chuyển biến tích cực, từng bước tăng sản lượng gia công thuốc lá bao, đảm bảo được nguồn thu ngân sách cho địa phương, góp phần tạo việc làm, thu nhập ổn định cho người lao động, dần từng bước đạt mức sản lượng tối thiểu theo quy định của pháp luật.
Theo báo cáo từ TCT, sau khi TCC đối với nhóm Công ty Thuốc lá Sài Gòn, nhóm này đã đẩy mạnh khôi phục thị trường tiêu thụ thuốc lá điếu, tiếp tục phát triển sản phẩm theo hướng trung cấp, chủ động cải tiến hệ thống sản xuất để nâng cao năng suất lao động, hầu hết các chỉ tiêu SXKD của nhóm đều hoàn thành kế hoạch và có sự tăng trưởng so với cùng kỳ năm trước. Trong năm 2015, tổng doanh thu thuần đạt 5.158 tỷ đồng; Lợi nhuận trước thuế đạt 149 tỷ đồng; Nộp ngân sách trên 2.232 tỷ đồng. Với việc tiếp nhận 5 đơn vị, về quy mô: Tổng tài sản hợp nhất của nhóm công ty đạt 5.667 tỷ đồng, tăng hơn 11,3% so với Công ty Thuốc lá Sài Gòn; Tổng vốn chủ sở hữu 2.790 tỷ đồng; Tổng doanh thu đạt 7.840 tỷ đồng, trong đó Công ty Thuốc lá Sài Gòn chiếm 78,90%; Nộp ngân sách: 2.411 tỷ đồng, trong đó Công ty Thuốc lá Sài Gòn đạt 2.078 tỷ chiếm 86,19%.
Còn đối với nhóm Công ty Thuốc lá Thăng Long, trong năm 2015, Công ty Thuốc lá Thăng Long đã luôn nỗ lực phấn đấu hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu trong hoạt động SXKD. Trong đó: Sản lượng tiêu thụ là 1.178 triệu bao, đạt 105,5% so với kế hoạch; Tổng doanh thu là 3.597 tỷ đồng, đạt 115,1% so với kế hoạch; Nộp NSNN gần 3.000 tỷ đồng, tăng hơn 13% so với kế hoạch. Sau khi tiếp nhận 3 đơn vị, về quy mô: Tổng giá trị tài sản hợp nhất của nhóm đạt hơn 3.600 tỷ đồng, tăng khoảng 25% so với Công ty Thuốc lá Thăng Long trước đây; Tổng vốn chủ sở hữu đạt 1.100 tỷ đồng, vốn đầu tư chủ sở hữu đạt gần 500 tỷ đồng. Về hoạt động SXKD: Tổng doanh thu thuần đạt 4.581 tỷ đồng, trong đó Công ty Thuốc lá Thăng Long chiếm 78%; Tổng lợi nhuận trước thuế đạt 294 tỷ đồng, trong đó Công ty Thuốc lá Thăng Long chiếm 93%; Nộp NSNN 3.000 tỷ đồng, trong đó Thăng Long chiếm 76%.
Đánh giá về kết quả thực hiện mô hình Công ty mẹ - Công ty con của TCT, bà Hồ Thị Kim Thoa - Thứ trưởng Bộ Công Thương cho biết: Việc TCC Nhóm công ty đem lại 3 lợi ích lớn: Giúp thị trường được tập trung, loại bỏ cạnh tranh nội bộ, qua đó tạo nên sức mạnh của TCT đối với thị trường; Quá trình quản trị được trực tiếp, vì vậy các hạng mục công việc có thể phân công cho các công ty thành viên, hạn chế tình trạng ”trăm hoa đua nở”; Quản lý dòng tài chính tốt hơn, bởi khi hoạt động độc lập, số tiền bị chia ra từng đơn vị nên không có những dịch vụ ưu đãi, còn khi hoạt động tập trung sẽ có dòng tiền lớn, qua đó thuận tiện cho việc điều chuyển dòng tiền.
Chia sẻ về mô hình mới, ông Nguyễn Phương Đông - Chủ tịch HĐTV Công ty Thuốc lá Sài Gòn cho biết: Việc chuyển đổi mô hình hoạt động đã giúp đơn vị đạt mục tiêu nâng cao năng lực tài chính, năng lực cạnh tranh và hiệu quả SXKD, bảo đảm cơ cấu tài chính hợp lý cho sự phát triển bền vững, đảm bảo vai trò chủ đạo, là đầu mối sắp xếp các công ty sản xuất thuốc lá điếu tại phía Nam của TCT.
Còn ông Vũ Văn Cường - Chủ tịch HĐTV TCT cho biết, tính đến nay, TCT đã hoàn thành trên 85% các nội dung của Đề án và hoàn thành 100% việc TCC đối với ngành nghề kinh doanh cốt lõi; dự kiến đến đầu năm 2018 sẽ cổ phần hóa toàn bộ TCT. Bởi vậy, từ nay đến thời điểm đó toàn Tổ hợp TCT nhanh chóng hoàn thiện bộ máy tổ chức; Thường xuyên đánh giá hoạt động, nâng cao sự phối hợp giữa các đơn vị thành viên và Tổ hợp TCT về thị trường, sản phẩm và giá bán; Hợp lý hoá cơ cấu sản phẩm theo hướng tập trung phát triển sản phẩm đã có thương hiệu của từng đơn vị; Xây dựng chiến lược phát triển bền vững; Đẩy mạnh phát triển thương hiệu, tăng cường xuất khẩu sản phẩm mang nhãn hiệu của Nhóm công ty; Quản lý, cân đối dòng tiền và hoàn thiện các định mức kinh tế - kỹ thuật.
Theo thống kê, kết quả hoạt động SXKD của toàn Tổ hợp TCT năm 2015 đạt được như sau: Doanh thu 33.749 tỷ đồng, hoàn thành trên 113% kế hoạch, tăng 13%; Nộp NSNN 8.448 tỷ đồng, hoàn thành 111% kế hoạch, tăng gần 13%; Xuất khẩu thuốc lá điếu trên 1,2 tỷ bao; Kim ngạch xuất khẩu đạt gần 184 triệu USD, vượt 4,3% so với kế hoạch, tăng 3,4%; Thu nhập bình quân NLĐ gần 9,5 triệu đồng/người/tháng, tăng trên 5%.
